Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2021

Ο Διαμαντής Νικολάου Ολύμπιος ή Καπετάν Διαμαντής και η τελευταία του επιστολή προς Γερουσιαστή στο Κοινοβούλιο


   
Παναγιώτης Γ. Αλεκάκης, Φιλόλογος – Ιστορικός, Δρ Ιστορικού και Αρχαιολογικού Τμήματος Α.Π.Θ., Διευθυντής 2ου ΓΕΛ Κατερίνης

Ο Διαμαντής Νικολάου Ολύμπιος, ο γνωστός ως Καπετάν Διαμαντής (1790 – 19 Ιανουαρίου 1856), ήταν αρματολός από την Πιερία και γιος του μεγάλου αρματολού Νικολάου Ραδιανιώτη Ολύμπιου (γεννήθηκε στη Ράδιανη/Ρυάκια Πιερίας) και γνωστότερου ως Νικολάου Κατερινιώτη Ολύμπιου, μιας και το αρματολίκι του ήταν η ευρύτερη περιοχή της Κατερίνης. Το «Ολύμπιος» μαρτυρά τον τόπο δράσης των αρματολών που ήταν η ευρύτερη περιοχή του Ολύμπου. Ας... 

 
προσθέσουμε και ότι υπήρξε γαμπρός των Λαζαίων, μιας άλλης θρυλικής οικογένειας της Πιερίας. Νυμφεύτηκε τη Μεταξία (κόρη του εθνομάρτυρα Δήμου Λάζου), με την οποία απέκτησαν πέντε παιδιά, δυο γιους και τρεις κόρες.

Κύρια περιοχή δράσης του Καπετάν Διαμαντή ήταν οι ορεινοί όγκοι του Βερμίου, του Ολύμπου και των Πιερίων, πριν το 1821 και μετά την έκρηξη της Επανάστασης. Γνωρίζουμε ότι διαδέχθηκε τον πατέρα του στο αρματολίκι της Κατερίνης και ότι τον Ιούνιο του 1821 πήρε μέρος στην εξέγερση της Κασσάνδρας στη Χαλκιδική. Μαζί με τον αδελφό του Κώστα πρωτοστάτησε στον ξεσηκωμό της νότιας Μακεδονίας και τον Μάρτιο του 1822 έλαβε μέρος στις φονικότατες μάχες ενάντια στους Τούρκους στον Κολινδρό, την Καστανιά και στη Μηλιά. Ακολούθησε η πολιορκία της Νάουσας, όπου κλείστηκε μέχρι την καταστροφή της στις 13 Απριλίου του 1822 και έκτοτε κατέφυγε στην Εύβοια.

Εκεί ο Άρειος Πάγος, η τοπική διοίκηση που προήλθε από τη Συνέλευση των Σαλώνων το Νοέμβρη του 1821, μετά από εισήγηση του Υπουργού Πολέμου Χριστόφορου Περραιβού λόγω της γενναιότητας του Νικολάου και της στρατιωτικής του ικανότητας, τον διόρισε το Σεπτέμβρη του 1822 αρχηγό των επαναστατών της Εύβοιας και του ανέθεσε τη διεύθυνση του Αγώνα με έδρα το Ξηροχώρι (Ιστιαία σήμερα). Εδώ είναι αξιοσημείωτο το ότι τον Ιούνιο του 1823 αντιμετώπισε ως επικεφαλής μόλις χιλίων διακοσίων αγωνιστών είκοσι χιλιάδες Οθωμανούς υπό την αρχηγία του Γιουσούφ Περκόφτσαλη, τους οποίους νίκησε ύστερα από φονικές μάχες που διεξήχθησαν στα στενά του Μαντουδίου. Ακολούθησαν και άλλες νικηφόρες μάχες που έδωσε ο Καπετάν Διαμαντής στην Εύβοια, η οποία συνέχισε να αγωνίζεται μέχρι τα τέλη Ιουνίου.

Στις 9 Οκτωβρίου του 1823 συμμετέχει στη νικηφόρα μάχη της Σκιάθου ενάντια στο ναύαρχο Χιουσρέφ Πασά, τον λεγόμενο Τοπάλ. Εκεί μαζί με τους Λιακόπουλο, Μπίνο, Δήμο Νικολάου και τους Συρόπουλους αγωνίζονται να διασώσουν από τη λιμοκτονία 35.000 χιλιάδες γυναικόπαιδα προσφύγων, που είχαν καταφύγει και έμεναν αβοήθητοι στις βόρειες Σποράδες, που ήταν παλιό καταφύγιο Μακεδόνων αρματολών. Μετά την αποτυχημένη επανάσταση στη Νάουσα και τα Πιέρια (Απρίλιο και Μάιο του 1822), όσοι κατάφεραν να γλιτώσουν, είχαν συγκεντρωθεί εκεί. Από εκεί τον Ιανουάριο του 1824 ξεκίνησε πειρατική δράση κατά του κόλπου της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής, καθώς και στην περιοχή των Τεμπών και του Πλαταμώνα, με σκοπό να απασχολεί στρατιωτικά τους Τούρκους αφενός, αλλά κυρίως για να εξασφαλίσει αφετέρου πόρους για την επιβίωση των Θεσσαλομακεδόνων που ήταν εγκατεστημένοι στα νησιά των Βόρειων Σποράδων και η κατάστασή τους ήταν απελπιστική. 
 
(συνεχίζεται)