Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις «άπαρσις» το νέο βιβλίο της γνωστής συγγραφέως της πόλης μας Μάγδας Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη με τον τίτλο «Πατρίδα ξένη».
Πρόκειται για...
ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα που εξελίχθησαν κατά την χρονική περίοδο 1935-1974 της πολυτάραχης νεώτερης ιστορίας του τόπου μας. Η εξαίρετη λογοτεχνική πένα της συγγραφέως ζωντανεύει κυριολεκτικά σαν ντοκιμαντέρ στα μάτια του αναγνώστη μια ζοφερή πτυχή της νεοελληνικής ιστορικής πραγματικότητας και πειράται να δώσει ερμηνεία στα αναπάντητα «γιατί;» των ιστορουμένων γεγονότων. Η αριστοτεχνική πλοκή των εναλλασσομένων επεισοδίων στα 75 κεφάλαια του πονήματος με την αφήγηση των δραματικών περιπετειών των πρωταγωνιστών, την αναπαράσταση συγκλονιστικών σκηνών βίας που στιγματίζουν την σκοτεινή εποχή των ιστορουμένων περιστατικών και οι παρεμβαλλόμενοι συνταρακτικοί διάλογοι καθιστούν το μυθιστόρημα συναρπαστικό για τον αναγνώστη και κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.
Τα όσα βίωσαν οι εμπλεκόμενοι στο λογοτέχνημα ήρωες κατά την φρικτή περίοδο της γερμανικής κατοχής, του εμφυλίου και της στρατιωτικής δικτατορίας επαναφέρουν στη μνήμη των επιζώντων της τρίτης ηλικίας τις πικρές εμπειρίες της κτηνώδους και εγκληματικής συμπεριφοράς των απάνθρωπων βιαστών της εξουσίας και σηματοδοτούν για τους νεότερους την επιτακτική ανάγκη ομοψυχίας, συνδιαλλαγής και εθνικής ενότητας προς αποφυγή επαναλήψεως των καταστροφικών για την χώρα μας διχαστικών αντιπαραθέσεων και αδελφοκτόνων εγωιστικών εχθροτήτων.
Ενδεχομένως ο αναγνώστης να θεωρήσει ότι στο πόνημα εμφιλοχωρούν κάποιες πολιτικές πεποιθήσεις της συγγραφέως. Αυτό όμως ,πέραν του ότι συμβαίνει σε πολλούς λογοτέχνες, δεν σημαίνει ότι παραποιεί την ιστορική αλήθεια του πυρήνα, στο οποίο εδράζεται το μυθιστόρημα. Ιδιαίτερα μάλιστα για όσους από τους μεγαλύτερους ζήσαμε εκείνες τις εποχές. Και ας μου επιτραπεί στο σημείο αυτό προς επίρρωση των όσων αφηγείται η Μάγδα στο «Πατρίδα ξένη» να διατυπώσω εξ αφορμής δύο προσωπικές μου πικρές εμπειρίες. Μία όταν παιδί 7 ετών τραυματίστηκα σοβαρά από Γερμανική χειροβομβίδα το 1944, χωρίς να φταίω σε τίποτα και μια δεύτερη όταν αρχές του 1973 έδωσα εξετάσεις στον Άρειο Πάγο για πρόσληψη μου στον δικαστικό κλάδο. Ενώ τα πήγα πάρα πολύ καλά στα γραπτά και προφορικά και ήμουν σίγουρος για τη επιτυχία μου, όταν βγήκαν τα αποτελέσματα δεν συμπεριλαμβανόμουν στον πίνακα των επιτυχόντων. Τον λόγο τον έμαθα 4 χρόνια αργότερα όταν ήρθε για επιθεώρηση στο Πρωτοδικείο Κατερίνης ένας Αρεοπαγίτης συνοδευόμενος από τον γραμματέα του Α.Π. Ανδριανάκη. Με κάλεσαν και με πληροφόρησαν ότι τότε με είχε διαγράψει η Επιτροπή από τον πίνακα, διότι στο φάκελό μου υπήρχε έγγραφο της Ασφάλειας ότι αρνήθηκα εντολή της Νομαρχίας Κοζάνης, όπου υπηρετούσα τότε ως Επιμελητής Ανηλίκων, να περιοδεύσω στα χωριά και να μιλήσω για την «Επανάσταση» και το Σύνταγμα του Παπαδόπουλου. Η άρνησή μου ήταν γεγονός. Η απογοήτευση μου όμως και η πικρία μου για την κατάντια της δικαιοσύνης και τους τότε εκπροσώπους της θα μου μένει εσαεί ανεξίτηλη. Φυσικά παρόμοιες ιστορίες έχουν πολλοί συνομήλικοί μου να διηγηθούν.
Συμπερασματικά η «Πατρίδα ξένη» είναι ένα καλογραμμένο αξιόλογο βιβλίο που φέρνει στην επιφάνεια θλιβερές ιστορικές μνήμες του πρόσφατου παρελθόντος και εκπέμπει μηνύματα προς πολλούς αποδέκτες. Αξίζει πραγματικά τον κόπο να διαβαστεί από μικρούς και μεγάλους.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΗΜΗΝΑΣ
Δικηγόρος – Επιμελητής Ανηλίκων ε.τ.
Τα όσα βίωσαν οι εμπλεκόμενοι στο λογοτέχνημα ήρωες κατά την φρικτή περίοδο της γερμανικής κατοχής, του εμφυλίου και της στρατιωτικής δικτατορίας επαναφέρουν στη μνήμη των επιζώντων της τρίτης ηλικίας τις πικρές εμπειρίες της κτηνώδους και εγκληματικής συμπεριφοράς των απάνθρωπων βιαστών της εξουσίας και σηματοδοτούν για τους νεότερους την επιτακτική ανάγκη ομοψυχίας, συνδιαλλαγής και εθνικής ενότητας προς αποφυγή επαναλήψεως των καταστροφικών για την χώρα μας διχαστικών αντιπαραθέσεων και αδελφοκτόνων εγωιστικών εχθροτήτων.
Ενδεχομένως ο αναγνώστης να θεωρήσει ότι στο πόνημα εμφιλοχωρούν κάποιες πολιτικές πεποιθήσεις της συγγραφέως. Αυτό όμως ,πέραν του ότι συμβαίνει σε πολλούς λογοτέχνες, δεν σημαίνει ότι παραποιεί την ιστορική αλήθεια του πυρήνα, στο οποίο εδράζεται το μυθιστόρημα. Ιδιαίτερα μάλιστα για όσους από τους μεγαλύτερους ζήσαμε εκείνες τις εποχές. Και ας μου επιτραπεί στο σημείο αυτό προς επίρρωση των όσων αφηγείται η Μάγδα στο «Πατρίδα ξένη» να διατυπώσω εξ αφορμής δύο προσωπικές μου πικρές εμπειρίες. Μία όταν παιδί 7 ετών τραυματίστηκα σοβαρά από Γερμανική χειροβομβίδα το 1944, χωρίς να φταίω σε τίποτα και μια δεύτερη όταν αρχές του 1973 έδωσα εξετάσεις στον Άρειο Πάγο για πρόσληψη μου στον δικαστικό κλάδο. Ενώ τα πήγα πάρα πολύ καλά στα γραπτά και προφορικά και ήμουν σίγουρος για τη επιτυχία μου, όταν βγήκαν τα αποτελέσματα δεν συμπεριλαμβανόμουν στον πίνακα των επιτυχόντων. Τον λόγο τον έμαθα 4 χρόνια αργότερα όταν ήρθε για επιθεώρηση στο Πρωτοδικείο Κατερίνης ένας Αρεοπαγίτης συνοδευόμενος από τον γραμματέα του Α.Π. Ανδριανάκη. Με κάλεσαν και με πληροφόρησαν ότι τότε με είχε διαγράψει η Επιτροπή από τον πίνακα, διότι στο φάκελό μου υπήρχε έγγραφο της Ασφάλειας ότι αρνήθηκα εντολή της Νομαρχίας Κοζάνης, όπου υπηρετούσα τότε ως Επιμελητής Ανηλίκων, να περιοδεύσω στα χωριά και να μιλήσω για την «Επανάσταση» και το Σύνταγμα του Παπαδόπουλου. Η άρνησή μου ήταν γεγονός. Η απογοήτευση μου όμως και η πικρία μου για την κατάντια της δικαιοσύνης και τους τότε εκπροσώπους της θα μου μένει εσαεί ανεξίτηλη. Φυσικά παρόμοιες ιστορίες έχουν πολλοί συνομήλικοί μου να διηγηθούν.
Συμπερασματικά η «Πατρίδα ξένη» είναι ένα καλογραμμένο αξιόλογο βιβλίο που φέρνει στην επιφάνεια θλιβερές ιστορικές μνήμες του πρόσφατου παρελθόντος και εκπέμπει μηνύματα προς πολλούς αποδέκτες. Αξίζει πραγματικά τον κόπο να διαβαστεί από μικρούς και μεγάλους.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΗΜΗΝΑΣ
Δικηγόρος – Επιμελητής Ανηλίκων ε.τ.