Δευτέρα 7 Μαρτίου 2022

100 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ, στην προπολεμική Αθήνα... Μετά τα γλέντια και το φαγοπότι της ΚΑΘΑΡΑΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ξημέρωσε η ΒΡΩΜΙΚΗ ΤΡΙΤΗ! και η εικόνα γύρω από τους ΣΤΥΛΟΥΣ του ΟΛΥΜΠΙΟΥ ΔΙΟΣ θύμιζε ΧΩΜΑΤΕΡΗ

 
 
 
 Χιλιάδες φλούδες από πορτοκάλια, μυριάδες όστρακα θαλασσινών και κάθε μορφής παλιόχαρτα. Αυτή ήταν η εικόνα της περιοχής γύρω από τους στύλους του Ολυμπίου Διός μετά την Καθαρά Δευτέρα στην προπολεμική Αθήνα.

Τα...  

 
«Κούλουμα» (όρος που αναφέρεται στον υπαίθριο εορτασμό της Καθαράς Δευτέρας) γιορτάζονταν από τους Αθηναίους που συγκεντρώνονταν στις αποκαλούμενες «Κολόνες», κουβαλώντας μαζί τους φαγώσιμα και μουσικά όργανα. Τις προηγούμενες ημέρες οι ντελάληδες έδιναν το σύνθημα φωνάζοντας: «Μασκαράδες και πολίται, στις Κολόνες να βρεθείτε».

Το φαγοπότι

Εκτός από τους κατοίκους της πόλης, στην περιοχή γύρω από τον Ιλισό ποταμό, μαζεύονταν και πολλοί μικροπωλητές, που πουλούσαν κάθε λογής φαγώσιμα, ξηρούς καρπούς, φρούτα, ζαχαρωτά ακόμα και χαϊμαλιά. Ανάμεσα στο πλήθος κυκλοφορούσαν και άνθρωποι που με τις στάμνες στους ώμους πουλούσαν «κρυονέρι απ’ του παπά τα’ αμπέλι» δηλαδή κρασί. Το γλέντι στήνονταν με απλά μέσα αλλά ήταν τρικούβερτο. Οι Αθηναίοι γίνονταν μια παρέα. Έστρωναν κουβέρτες και κιλίμια κάτω, άπλωναν τα φαγώσιμα και έτρωγαν όλοι μαζί.

Χορός και τραγούδι

Πλούσιοι και φτωχοί έβαζαν στην άκρη τις κοινωνικές τους διαφορές και γλεντούσαν μέχρι που νύχτωνε. Γύρω από τον Ιλισό αντηχούσαν οι γκάιντες και τα νταούλια. Το τσάμικο είχε την τιμητική του. Όταν ο ήλιος έδυε, οι περισσότεροι τα μάζευαν και επέστρεφαν στα σπίτια τους, περιμένοντας το επόμενο γλέντι. Όσοι είχαν καταναλώσει περισσότερο «κρυονέρι» έπεφταν για ύπνο στο ύπαιθρο. Μόνο τα σκουπίδια έμεναν πίσω να θυμίζουν το γλέντι που μόλις είχε τελειώσει. Οι Αθηναίοι ήλπιζαν πως θα τα καθάριζε ο αέρας, οδηγώντας τα προς τη χωματερή του Θησείου. 100 χρόνια μετά η βρώμικη Δευτέρα έχει πάει σε άλλες περιοχές των Αθηνών.

ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ