Η πανέμορφη αυτή πόλη της Δυτικής Μακεδονίας μας, εγκαταλείφθηκε από τα ένοπλα σώματα των Τούρκων (600 άνδρες) υπό την ηγεσία του σκληροτράχηλου και αυταρχικού Διοικητή των Γρεβενών, Λοχαγού Μπεκήρ Αγά...
στις 13 Οκτωβρίου 1912, όταν έμαθαν ότι πλησιάζει ο Ελληνικός στρατός μετά τη πρώτη νικηφόρο μάχη των Βαλκανικών Πολέμων, του Σαραντοπόρου. Στη πόλη και στα γύρω χωριά πρωτοεισήλθαν δύο άτακτα ένοπλα σώματα Κρητικών εθελοντών άνω των 100 ανδρών, με αρχηγούς τους Μανώλη Νικολούδη και Ιωάννη Μαυρογένη.
Οι Κρητικοί άτακτοι φέρθηκαν άψογα στον Τουρκικό πληθυσμό και στους Τούρκους προύχοντες, γι αυτό και δεν σημειώθηκαν βιαία αξιοσημείωτα περιστατικά στην κατάληψη όλης της περιοχής. Είναι σημαντικό να το αναφέρουμε αυτό, γιατί δέκα χρόνια αργότερα, μπορούμε να συγκρίνουμε με το πως φέρθηκαν στη Μικρά Ασία οι Τούρκοι Τσέτες άτακτοι και τις βιαιότητες που διέπραξαν εις βάρος των Ελλήνων και των Αρμενίων.
Με την είσοδο των Κρητικών στη πόλη των Γρεβενών (σημειώστε ότι έγινε 14 Οκτωβρίου) ξεκίνησαν και οι επίσημες διαδικασίες για την απελευθέρωσή της και την ένταξη της στον Ελλαδικό Μητροπολιτικό κορμό. Ορίστηκε μια προσωρινή Διοικούσα επιτροπή από Έλληνες και Τούρκους προύχοντες, η οποία και ανέλαβε να παραδώσει με κάθε επισημότητα την πόλη στον Ελληνικό στρατό.
Το απόσπασμα Ευζώνων του Συνταγματάρχη Μηχανικού Στέφανου Γεννάδη, αποτελούμενο από δύο τάγματα ευζώνων, κατάφερε να εισέλθει στην πόλη τελικά, στις 15 Οκτωβρίου του 1912. Τότε η προσωρινή Διοικούσα επιτροπή παρέδωσε επίσημα την εξουσία στον ‘Ελληνα Συνταγματάρχη ως εκπρόσωπο του Ελληνικού Βασιλείου. Οι εύζωνες ήταν οι πιο επίλεκτοι στρατιώτες του Ελληνικού στρατού, οι οποίοι έπεφταν πρώτοι στη μάχη και με τις διαρκείς εφόδους τους και τη γενναιότητά τους, έτρεπαν τους εχθρούς σε φυγή.
Οι διαρκείς πόλεμοι από το 1912 έως το 1922 και η επιθετικότητα των ευζώνων απέναντι στις καλά οχυρωμένες αμυντικές θέσεις των Τούρκων και των Βουλγάρων, έφεραν πάρα πολλές δυσαναπλήρωτες απώλειες στα επίλεκτα αυτά σώματα , κάτι που στοίχισε στη συνολική ποιότητα του Ελληνικού στρατεύματος, μέχρι την ατυχή λήξη της Μικρασιατικής εκστρατείας το 1922.
