18 Ιουνίου 1982. Ένας ταχυδρόμος περνά από τη γέφυρα Μπλακφράιερς του Λονδίνου. Ξαφνικά αντικρίζει έναν άνδρα κρεμασμένο από ένα πορτοκαλί σκοινί. Όταν...
στο σημείο φτάνει ο ιατροδικαστής και η σήμανση της αστυνομίας, βρίσκουν στις τσέπες του νεκρού τούβλα αλλά και αρκετές χιλιάδες δολάρια καθώς και χρήματα σε τρία διαφορετικά νομίσματα.
Λίγη ώρα αργότερα ανακοινώνεται πως ο θάνατος είχε επέλθει το προηγούμενο βράδυ και πως ο νεκρός είναι ο Ρομπέρτο Κάλβι. Η είδηση μεταδίδεται με αστραπιαία ταχύτητα για τα δεδομένα της εποχής. Πρόκειται για τον…«τραπεζίτη του Θεού». Τον πανίσχυρο άνδρα που διοικούσε μια από τις πλέον ισχυρές τράπεζες της Ιταλίας ο οποίος, όπως ήθελαν οι πληροφορίες της εποχής, είχε στενές σχέσεις με την Αγία Έδρα- εξ ου και το παρατσούκλι - όπως επίσης όμως με την ιταλική μαφία αλλά και με ελευθεροτέκτονες.
Από το σημείο αυτό και μετά ξεκινά μιααπίστευταπυκνή και μυστηριώδης πλοκή- που θα μπορούσαν να είχαν «συλλάβει» μόνο οι μεγάλοι δεξιοτέχνες της αστυνομικής λογοτεχνίας και των πολιτικών θρίλερ. Τα ΜΜΕ εμπλέκουν την ιταλική Μαφία αλλά και τη μασονική στοά P2, όπως άλλωστε έκανε αργότερα και η ιταλική Δικαιοσύνη.
Δεν αποτελεί λοιπόν παράδοξο που η υπόθεση αυτή αλλά και στοιχεία των χαρακτήρων έχουν περάσει και στη μεγάλη οθόνη. Για παράδειγμα στο Νονός ΙΙΙ εμφανίζεται ο ήρωας Frederick Keinszig o οποίος είναι ο...αρχιλογιστής της Τράπεζας του Βατικανού και ο χαρακτήρας έχει βασιστεί σε αυτόν του Κάλβι. Στην ταινία O φανταστικός κόσμος του Δρ. Παρνάσιους, ο Τόνι, τον οποίο υποδύεται ο Χιθ Λέτζερ βρίσκεται κρεμασμένος κάτω από την γέφυρα Μπλακφριερς και ο ίδιος ο σκηνοθέτης έχει δηλώσει πως η σκηνή αποτελεί αναφορά στο Ρομπέρτο Κάλβι. Και φυσικά υπάρχει η ταινία Οι τραπεζίτες του Θεού- Η υπόθεση Κάλβι...
Όσο βέβαια και εάν υπόθεση Κάλβι εξάπτει τη φαντασία μέχρι και σήμερα, 23 χρόνια μετά και αφού μετά από πολλές προσπάθειες απορρίφθηκε η αρχική εκδοχή της αυτοκτονίας, το έγκλημα παραμένει «ορφανό» ενώ διαβόητο μέλος της Κόζα Νόστρα πρόσφατα δήλωνε με πάσα βεβαιότητα πως οι ένοχοι δεν πρόκειται να βρεθούν ποτέ.
Η κατάρρευση της τράπεζας και η φυγή στο Λονδίνο
Ο Μιλανέζος Κάλβι, ηλικίας 62 ετών όταν δολοφονήθηκε, ήταν πρόεδρος της Banco Ambrosiano- της δεύτερης μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ιταλίας την εποχή εκείνη. Βασικός μέτοχος ήταν η Τράπεζα του Βατικανού -Istituto per le Opere Religiose- η οποία και κατείχε το 10% των μετοχών. Τα πρώτα προβλήματα ξεκίνησαν το 1978 όταν η Τράπεζα της Ιταλίας σε ανακοίνωσή της ανέφερε πως αρκετά δισεκατομμύρια λίρες είχαν εξαχθεί παρανόμως και πιθανότατα η κίνηση αυτή να σχετίζεται με εγκληματικές δραστηριότητες. Ο Κάλβι καταδικάστηκε σε τετραετή ποινή φυλάκισης αλλά επέστρεψε- μετά από μόλις λίγους μήνες κράτησης- στη θέση του. Η επιστροφή του ήταν απλά η αρχή του τέλους.
Τον Ιούνιο του 1982 η τράπεζα καταρρέει καθώς αποκαλύπτονται χρέη ύψους ακόμη και 1.5δισ. δολαρίων ενώ πληροφορίες εκείνη την εποχή αναφέρουν πως αρκετά χρήματα είχαν κάνει…φτερά μέσω της Τράπεζας του Βατικανού. Μάλιστα δύο χρόνια αργότερα η...ιερή τράπεζα, πλήρωσε αποζημιώσεις στους πιστωτές σε αναγνώριση της «ηθικής βλάβης που είχε προκληθεί». Η υπόθεση θυμίζει πολύ αυτή του μεγάλου πολιτικού σκανδάλου στα μέσα της δεκαετίας του ’70 όταν κατέρρευσε μια άλλη ιταλική τράπεζα αυτή του εκ Σικελίας Μικέλε Σιντονα ο οποίος δολοφονήθηκε στη φυλακή έχοντας πέσει θύμα δηλητηρίασης με υδροκυάνιο…
Ο Κάλβι, αφού ξέσπασε το σκάνδαλο, διέφυγε στο Λονδίνο ενώ μια ημέρα πριν βρεθεί νεκρός, είχε…αυτοκτονήσει η γραμματέας του πέφτοντας από τον 5ο όροφο του κτιρίου όπου στεγαζόταν η τράπεζα. Είχε αφήσει μάλιστα ένα σημείωμα στο οποίο επέρριπτε ευθύνες στον εργοδότη της για την οικονομική καταστροφή που προκάλεσε.
Οι...αυτοκτονίες και η οργή της μαφίας
Όπως και στην περίπτωση της γραμματέως του, ο θάνατός του αντιμετωπίζεται αρχικά ως αυτοκτονία. Οι φήμες όμως οργιάζουν. Η οικογένεια του νεκρού ξεκινά μια πολυετή μάχη για την αποκάλυψη των δολοφόνων του.
Από την πρώτη στιγμή στο κάδρο μπαίνει η ιταλική μαφία αλλά και η μασονική στοά Ρ2 - της οποίας οι φήμες ήθελαν να ηγείται ο Λούτσι Τζέλι. Τα δε μέλη της Στοάς αποκαλούσαν εαυτούς frati neri που στα αγγλικά μεταφράζεται ως black friars όπως…Blackfriars ονομάζεται και η γέφυρα στην οποία εντοπίστηκε νεκρός.
Μια από τις εκταφές του πτώματος του Κάλβι, έγινε μετά από πληροφορίες μελών της μαφίας που πλέον συνεργάζονταν με την αστυνομία και ανέφεραν πως ο τραπεζίτης εκτελέστηκε επειδή επένδυσε και έχασε λεφτά που του εμπιστεύτηκαν τα «μεγάλα αφεντικά». Βάζοντας μάλιστα χέρι σε χρήματα που είχαν εμπιστευθεί- και ξεπλυθεί- μέσω του Βατικανού που θεωρητικά δεν μπορούσε να αγγίξει κανείς.
Μέλος της Μαφίας: «Οι ένοχοι δεν θα βρεθούν ποτέ»
Σύμφωνα με τους πληροφοριοδότες της αστυνομίας, ο δολοφόνος του Κάλβι ήταν ο Φρανσίσκο Ντι Κάρλο. Η δε εντολή, υποστήριζαν πως είχε έρθει από τον ταμία της Κόζα Νόστρα, τον Πίπο Κάλο. «Ήμουν στη Ρώμη όταν δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από φίλο στη Σικελία, ο οποίος μου είπε πως ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της μαφίας είχε μόλις δολοφονηθεί. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ημερομηνία: ήταν 16 Ιουνίου 1982-δύο μέρες πριν τη δολοφονία του Κάλβι. Ο φίλος αυτός μου είπε πως ο Κάλο (γνωστός ως ο ταμίας της μαφίας) προσπαθούσε να επικοινωνήσει μαζί μου γιατί ήθελε να κανονίσω κάτι. Στην ιεραρχία της Κόζα Νόστρα ήταν στρατηγός και εγώ συνταγματάρχης, ήταν ανώτερός μου» δήλωνε το 2013 ο Ντι Κάρλο. Όπως όμως εξηγεί, όταν τελικά μίλησε με τον Πίπο Κάλο του είπε πως «το πρόβλημα είχε τακτοποιηθεί», φράση που όπως και ο ίδιος αναφέρει, στη γλώσσα της μαφίας σημαίνει πως το άτομο που αποτελούσε πρόβλημα, είχε δολοφονηθεί.
Ο ίδιος ο Ντι Κάρλο, μέχρι σήμερα αρνείται την όποια εμπλοκή του στην υπόθεση δολοφονίας του Κάλβι ενώ έχει δηλώσει: «Ίσως μια μέρα γράψω ολόκληρη την ιστορία, αλλά οι πραγματικοί δολοφόνοι δεν θα οδηγηθούν ποτέ στη Δικαιοσύνη γιατί προστατεύονται από το ιταλικό κράτος και μέλη της μασονικής στοάς Ρ2. Έχουν τεράστια δύναμη. Είναι ένα μείγμα πολιτικών, προέδρων τραπεζών, στρατιωτικών και από τον τομέα της ασφάλειας κα. Είναι μια υπόθεση που διαρκώς ανοίγουν και κλείνουν αλλά δεν θα λύσουν ποτέ. Όσο πιο ψηλά πας, τόσο λιγότερες αποδείξεις βρίσκεις».
Ο αρχιμαγίστρος της Ρ2 και η απαλλαγή
Οι ιταλικές αρχές το 2005 κατέληξαν πως πιθανοί εμπλεκόμενοι τη δολοφονία του Κάλβι είναι πρωτίστως ο Λίτσιο Τζέλι- φερόμενος αρχιμαγίστρος της Στοάς Ρ2 – ο Κάλο ο ταμίας, ένας επιχειρηματίας από τη Σαρδηνία, ο Φλάβιο Καρμπόνι και δύο ακόμη άτομα (ο Ερνέστο Ντιοβατέλι και μια αυστριακή πρώην σύντροφος του επιχειρηματία). Μάλιστα οι διωκτικές αρχές φαίνεται να ήταν πεπεισμένες πως αν και ο Κάλβι είχε πέσει θύμα της Μαφίας, αυτή δεν ενήργησε αποκλειστικά προς ίδιον όφελος. Βασικό ζητούμενο φαίνεται πως ήταν να διασφαλιστεί πως ο «τραπεζίτης του Θεού» δε θα μπορούσε να εκβιάσει προσωπικότητες του ελευθεροτεκτονισμού- μεταξύ των οποίων πολιτικούς- και να αποκαλύψει την τριγωνική σχέση τράπεζας, Βατικανού και ιταλικής μαφίας.
Ωστόσο ο Τζέλι δεν περιελήφθη στο τελικό κατηγορητήριο ενώ οι υπόλοιποi αθωώθηκαν τον Ιούνιο του 2007. Εκ των βασικότερων προβλημάτων κατά τη διεξαγωγή της δίκης ήταν η άρνηση βασικών μαρτύρων να καταθέσουν ενώ αρκετοί δεν ζούσαν πλέον. Ακόμη δε και η πλευρά των δικηγόρων της οικογένειας ανέφεραν πως ήταν πολύ πιθανό οι δολοφόνοι του Κάλβι να έχουν διαφύγει. Η τελευταία απόπειρα να ανοίξει και πάλι η υπόθεση το 2009 απέτυχε παταγωδώς και ο θάνατος του Κάλβι παραμένει ένα μυστήριο...
Λίγη ώρα αργότερα ανακοινώνεται πως ο θάνατος είχε επέλθει το προηγούμενο βράδυ και πως ο νεκρός είναι ο Ρομπέρτο Κάλβι. Η είδηση μεταδίδεται με αστραπιαία ταχύτητα για τα δεδομένα της εποχής. Πρόκειται για τον…«τραπεζίτη του Θεού». Τον πανίσχυρο άνδρα που διοικούσε μια από τις πλέον ισχυρές τράπεζες της Ιταλίας ο οποίος, όπως ήθελαν οι πληροφορίες της εποχής, είχε στενές σχέσεις με την Αγία Έδρα- εξ ου και το παρατσούκλι - όπως επίσης όμως με την ιταλική μαφία αλλά και με ελευθεροτέκτονες.
Από το σημείο αυτό και μετά ξεκινά μιααπίστευταπυκνή και μυστηριώδης πλοκή- που θα μπορούσαν να είχαν «συλλάβει» μόνο οι μεγάλοι δεξιοτέχνες της αστυνομικής λογοτεχνίας και των πολιτικών θρίλερ. Τα ΜΜΕ εμπλέκουν την ιταλική Μαφία αλλά και τη μασονική στοά P2, όπως άλλωστε έκανε αργότερα και η ιταλική Δικαιοσύνη.
Δεν αποτελεί λοιπόν παράδοξο που η υπόθεση αυτή αλλά και στοιχεία των χαρακτήρων έχουν περάσει και στη μεγάλη οθόνη. Για παράδειγμα στο Νονός ΙΙΙ εμφανίζεται ο ήρωας Frederick Keinszig o οποίος είναι ο...αρχιλογιστής της Τράπεζας του Βατικανού και ο χαρακτήρας έχει βασιστεί σε αυτόν του Κάλβι. Στην ταινία O φανταστικός κόσμος του Δρ. Παρνάσιους, ο Τόνι, τον οποίο υποδύεται ο Χιθ Λέτζερ βρίσκεται κρεμασμένος κάτω από την γέφυρα Μπλακφριερς και ο ίδιος ο σκηνοθέτης έχει δηλώσει πως η σκηνή αποτελεί αναφορά στο Ρομπέρτο Κάλβι. Και φυσικά υπάρχει η ταινία Οι τραπεζίτες του Θεού- Η υπόθεση Κάλβι...
Όσο βέβαια και εάν υπόθεση Κάλβι εξάπτει τη φαντασία μέχρι και σήμερα, 23 χρόνια μετά και αφού μετά από πολλές προσπάθειες απορρίφθηκε η αρχική εκδοχή της αυτοκτονίας, το έγκλημα παραμένει «ορφανό» ενώ διαβόητο μέλος της Κόζα Νόστρα πρόσφατα δήλωνε με πάσα βεβαιότητα πως οι ένοχοι δεν πρόκειται να βρεθούν ποτέ.
Η κατάρρευση της τράπεζας και η φυγή στο Λονδίνο
Ο Μιλανέζος Κάλβι, ηλικίας 62 ετών όταν δολοφονήθηκε, ήταν πρόεδρος της Banco Ambrosiano- της δεύτερης μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ιταλίας την εποχή εκείνη. Βασικός μέτοχος ήταν η Τράπεζα του Βατικανού -Istituto per le Opere Religiose- η οποία και κατείχε το 10% των μετοχών. Τα πρώτα προβλήματα ξεκίνησαν το 1978 όταν η Τράπεζα της Ιταλίας σε ανακοίνωσή της ανέφερε πως αρκετά δισεκατομμύρια λίρες είχαν εξαχθεί παρανόμως και πιθανότατα η κίνηση αυτή να σχετίζεται με εγκληματικές δραστηριότητες. Ο Κάλβι καταδικάστηκε σε τετραετή ποινή φυλάκισης αλλά επέστρεψε- μετά από μόλις λίγους μήνες κράτησης- στη θέση του. Η επιστροφή του ήταν απλά η αρχή του τέλους.
Τον Ιούνιο του 1982 η τράπεζα καταρρέει καθώς αποκαλύπτονται χρέη ύψους ακόμη και 1.5δισ. δολαρίων ενώ πληροφορίες εκείνη την εποχή αναφέρουν πως αρκετά χρήματα είχαν κάνει…φτερά μέσω της Τράπεζας του Βατικανού. Μάλιστα δύο χρόνια αργότερα η...ιερή τράπεζα, πλήρωσε αποζημιώσεις στους πιστωτές σε αναγνώριση της «ηθικής βλάβης που είχε προκληθεί». Η υπόθεση θυμίζει πολύ αυτή του μεγάλου πολιτικού σκανδάλου στα μέσα της δεκαετίας του ’70 όταν κατέρρευσε μια άλλη ιταλική τράπεζα αυτή του εκ Σικελίας Μικέλε Σιντονα ο οποίος δολοφονήθηκε στη φυλακή έχοντας πέσει θύμα δηλητηρίασης με υδροκυάνιο…
Ο Κάλβι, αφού ξέσπασε το σκάνδαλο, διέφυγε στο Λονδίνο ενώ μια ημέρα πριν βρεθεί νεκρός, είχε…αυτοκτονήσει η γραμματέας του πέφτοντας από τον 5ο όροφο του κτιρίου όπου στεγαζόταν η τράπεζα. Είχε αφήσει μάλιστα ένα σημείωμα στο οποίο επέρριπτε ευθύνες στον εργοδότη της για την οικονομική καταστροφή που προκάλεσε.
Οι...αυτοκτονίες και η οργή της μαφίας
Όπως και στην περίπτωση της γραμματέως του, ο θάνατός του αντιμετωπίζεται αρχικά ως αυτοκτονία. Οι φήμες όμως οργιάζουν. Η οικογένεια του νεκρού ξεκινά μια πολυετή μάχη για την αποκάλυψη των δολοφόνων του.
Από την πρώτη στιγμή στο κάδρο μπαίνει η ιταλική μαφία αλλά και η μασονική στοά Ρ2 - της οποίας οι φήμες ήθελαν να ηγείται ο Λούτσι Τζέλι. Τα δε μέλη της Στοάς αποκαλούσαν εαυτούς frati neri που στα αγγλικά μεταφράζεται ως black friars όπως…Blackfriars ονομάζεται και η γέφυρα στην οποία εντοπίστηκε νεκρός.
Μια από τις εκταφές του πτώματος του Κάλβι, έγινε μετά από πληροφορίες μελών της μαφίας που πλέον συνεργάζονταν με την αστυνομία και ανέφεραν πως ο τραπεζίτης εκτελέστηκε επειδή επένδυσε και έχασε λεφτά που του εμπιστεύτηκαν τα «μεγάλα αφεντικά». Βάζοντας μάλιστα χέρι σε χρήματα που είχαν εμπιστευθεί- και ξεπλυθεί- μέσω του Βατικανού που θεωρητικά δεν μπορούσε να αγγίξει κανείς.
Μέλος της Μαφίας: «Οι ένοχοι δεν θα βρεθούν ποτέ»
Σύμφωνα με τους πληροφοριοδότες της αστυνομίας, ο δολοφόνος του Κάλβι ήταν ο Φρανσίσκο Ντι Κάρλο. Η δε εντολή, υποστήριζαν πως είχε έρθει από τον ταμία της Κόζα Νόστρα, τον Πίπο Κάλο. «Ήμουν στη Ρώμη όταν δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από φίλο στη Σικελία, ο οποίος μου είπε πως ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της μαφίας είχε μόλις δολοφονηθεί. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ημερομηνία: ήταν 16 Ιουνίου 1982-δύο μέρες πριν τη δολοφονία του Κάλβι. Ο φίλος αυτός μου είπε πως ο Κάλο (γνωστός ως ο ταμίας της μαφίας) προσπαθούσε να επικοινωνήσει μαζί μου γιατί ήθελε να κανονίσω κάτι. Στην ιεραρχία της Κόζα Νόστρα ήταν στρατηγός και εγώ συνταγματάρχης, ήταν ανώτερός μου» δήλωνε το 2013 ο Ντι Κάρλο. Όπως όμως εξηγεί, όταν τελικά μίλησε με τον Πίπο Κάλο του είπε πως «το πρόβλημα είχε τακτοποιηθεί», φράση που όπως και ο ίδιος αναφέρει, στη γλώσσα της μαφίας σημαίνει πως το άτομο που αποτελούσε πρόβλημα, είχε δολοφονηθεί.
Ο ίδιος ο Ντι Κάρλο, μέχρι σήμερα αρνείται την όποια εμπλοκή του στην υπόθεση δολοφονίας του Κάλβι ενώ έχει δηλώσει: «Ίσως μια μέρα γράψω ολόκληρη την ιστορία, αλλά οι πραγματικοί δολοφόνοι δεν θα οδηγηθούν ποτέ στη Δικαιοσύνη γιατί προστατεύονται από το ιταλικό κράτος και μέλη της μασονικής στοάς Ρ2. Έχουν τεράστια δύναμη. Είναι ένα μείγμα πολιτικών, προέδρων τραπεζών, στρατιωτικών και από τον τομέα της ασφάλειας κα. Είναι μια υπόθεση που διαρκώς ανοίγουν και κλείνουν αλλά δεν θα λύσουν ποτέ. Όσο πιο ψηλά πας, τόσο λιγότερες αποδείξεις βρίσκεις».
Ο αρχιμαγίστρος της Ρ2 και η απαλλαγή
Οι ιταλικές αρχές το 2005 κατέληξαν πως πιθανοί εμπλεκόμενοι τη δολοφονία του Κάλβι είναι πρωτίστως ο Λίτσιο Τζέλι- φερόμενος αρχιμαγίστρος της Στοάς Ρ2 – ο Κάλο ο ταμίας, ένας επιχειρηματίας από τη Σαρδηνία, ο Φλάβιο Καρμπόνι και δύο ακόμη άτομα (ο Ερνέστο Ντιοβατέλι και μια αυστριακή πρώην σύντροφος του επιχειρηματία). Μάλιστα οι διωκτικές αρχές φαίνεται να ήταν πεπεισμένες πως αν και ο Κάλβι είχε πέσει θύμα της Μαφίας, αυτή δεν ενήργησε αποκλειστικά προς ίδιον όφελος. Βασικό ζητούμενο φαίνεται πως ήταν να διασφαλιστεί πως ο «τραπεζίτης του Θεού» δε θα μπορούσε να εκβιάσει προσωπικότητες του ελευθεροτεκτονισμού- μεταξύ των οποίων πολιτικούς- και να αποκαλύψει την τριγωνική σχέση τράπεζας, Βατικανού και ιταλικής μαφίας.
Ωστόσο ο Τζέλι δεν περιελήφθη στο τελικό κατηγορητήριο ενώ οι υπόλοιποi αθωώθηκαν τον Ιούνιο του 2007. Εκ των βασικότερων προβλημάτων κατά τη διεξαγωγή της δίκης ήταν η άρνηση βασικών μαρτύρων να καταθέσουν ενώ αρκετοί δεν ζούσαν πλέον. Ακόμη δε και η πλευρά των δικηγόρων της οικογένειας ανέφεραν πως ήταν πολύ πιθανό οι δολοφόνοι του Κάλβι να έχουν διαφύγει. Η τελευταία απόπειρα να ανοίξει και πάλι η υπόθεση το 2009 απέτυχε παταγωδώς και ο θάνατος του Κάλβι παραμένει ένα μυστήριο...
