Πέμπτη 6 Ιουλίου 2023

Πώς βγήκε η φράση «Χρωστάω της Μιχαλούς»;


 Ποια είναι η Μιχαλού και πώς συνδέεται με τα χρέη μας

Ας φανταστούμε έναν άνθρωπο που «χρωστάει της Μιχαλούς» και ξαφνικά ο/η καλύτερος φίλος/η του, του ζητάει να βοηθήσει σε μια ερωτική του περιπέτεια. Να... 

 
κρατήσει το φανάρι δηλαδή. Δεν είναι και ό,τι καλύτερο να σου συμβαίνουν και οι δύο συνθήκες μαζί. Μάλλον θα το απευχόμασταν.

Πώς όμως το «φανάρι» ταυτίστηκε με το τρίτο πρόσωπο/κομπάρσο σε μια ερωτική σχέση; Και ποια είναι αυτή η «Μιχαλού» που συνδυάστηκε με τα χρέη μας;

«Κρατάω το φανάρι»

Το λέμε για εκείνον που βοηθάει κάποιον στις ερωτικές του «επιχειρήσεις» και πιθανότατα αποτελεί δάνειο από τη γαλλική γλώσσα (tenir la chandelle, κρατάω το κερί). Στην πρώτη νύχτα του γάμου των αρχόντων, ένας νεαρός είχε το καθήκον να φωτίζει το δωμάτιο των νεόνυμφων, κρατώντας μια λαμπάδα με την πλάτη λυγισμένη προς το κρεβάτι.

«Χρωστάει της Μιχαλούς»

Η προέλευση της φράσης δεν έχει αποσαφηνιστεί. Σύμφωνα με μια διαδεδομένη εκδοχή, η Μιχαλού είχε πανδοχείο στο Ναύπλιο κατά τα πρώτα χρόνια του ελληνικού κράτους και κυνηγούσε ανελέητα όσους της χρώσταγαν.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Σαραντάκο, αυτό αποκλείεται αφού η φράση έχει καταγραφεί στην κωμωδία «Κορακιστικά» του 1815. Κατά πάσα πιθανότητα, στη Θράκη και στην Πόλη έλεγαν «Μιχάλη» και «Μιχαλού» τους ελαφρόμυαλους και αυτή είναι η αρχή της φράσης.