Κυριακή 6 Αυγούστου 2023

Σαν σήμερα το 1945 στη Χιροσίμα: Το πρωινό που η ανθρωπότητα γνώρισε την Κόλαση


Ώρα 8:15. Το πρωινό της 6ης Αυγούστου για την Ιαπωνική πόλη Χιροσίμα των 300.000 κατοίκων είναι πολύ διαφορετικό από τις υπόλοιπες 365 μέρες του χρόνου. Ένα εκτυφλωτικό φως και μια λάβα από καυτό σύννεφο καπνού που ταξίδευε με απίστευτα μεγάλες ταχύτητες συνέτριψε και απανθράκωσε σε κλάσματα δευτερολέπτου πάνω από 70.000 αθώες και ανυποψίαστες ψυχές προκαλώντας τον μεγαλύτερο όλεθρο στην ιστορία της ανθρωπότητας.

 
Περίπου το 69% των οικοδομημάτων της πόλεως καταστράφηκε εντελώς και ένα άλλο 6,6% υπέστη σοβαρές ζημιές. Κατά τους επόμενους μήνες, περί τους 60.000 ακόμα ανθρώπους απεβίωσαν από τραύματα ή έκθεση σε ραδιενέργεια. Επί του συνόλου των θανάτων εκτιμάται ότι το 60% οφείλεται στην αρχική θερμοκρασία (από ακαριαία ολική εξαέρωση ή τήξη του σώματος μέχρι εγκαύματα), το 20% από μηχανικό τραυματισμό από το ωστικό κύμα (καθαυτό έκρηξη) και το υπόλοιπο 20% από τη ραδιενέργεια. Από το 1945 μέχρι σήμερα, αρκετές χιλιάδες ακόμα έχουν πεθάνει από ασθένειες που προκάλεσε η έκρηξη της βόμβας, οι περισσότεροι από λευχαιμία, λέμφωμα, καρκίνο των πνευμόνων και άλλα είδη καρκίνου.

Για όσους βρίσκονταν εκεί και επέζησαν κάνουν λόγο μόνο για το πρώτο δευτερόλεπτο, τότε που είδαν ένα καθαρό φως, εκτυφλωτικό, έντονο φως. Μπορεί να υπήρξε και ήχος, αλλά κανείς δεν τον άκουσε μιας και το φως τρέχει πιο γρήγορα από τον ήχο.Η αρχική λάμψη εξαπέλυσε μία σειρά από δεινά. Πρώτη ήρθε η θερμότητα. Κράτησε για μια στιγμή, ήταν όμως τόσο έντονη.

Έλιωσε τα κεραμίδια στις στέγες και τους κρυστάλλους του χαλαζίτη μέσα στους γρανιτόλιθους. Kαρβούνιασε σε έκταση δύο σχεδόν μιλίων τους τηλεφωνικούς στύλους. Κι έκανε στάχτη τα ανθρώπινα πλάσματα, που βρίσκονταν εκεί κοντά, σε τέτοιο βαθμό ώστε τίποτα δεν έμεινε σαν κατάλοιπο, παρά μόνο οι σκιές τους καμένες πάνω στην άσφαλτο ή πάνω στους πέτρινους τοίχους. Σε μία ακτίνα τεσσάρων χιλιομέτρων κάηκε το γυμνό δέρμα όλων των ανθρώπων.

Αμέσως μετά ήρθε η έκρηξη. Έκρηξη σαρωτική με κίνηση απομακρύνσεως από την πύρινη σφαίρα, με τη δύναμη ενός ανέμου 800 χιλιομέτρων την ώρα. Μόνο τα αντικείμενα που παρουσίαζαν ελάχιστη επιφάνεια αντιστάσεως -οι κουπαστές στις γέφυρες, οι σωλήνες, οι στύλοι- παρέμειναν στην θέση τους. Κατά τα λοιπά, μέσα σ' έναν γιγάντιο κύκλο με διάμετρο 3,5 χιλιομέτρων, τα πάντα είχαν γίνει συντρίμμια.

Η θερμότητα και η έκρηξη προκάλεσαν και τροφοδότησαν χιλιάδες φωτιές σε χιλιάδες σημεία μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ενώ λίγα λεπτά μετά την έκρηξη, άρχισε να πέφτει μια παράξενη βροχή. Οι σταγόνες ήταν μεγάλες σαν καρύδια και μαύρες! Το τρομακτικό αυτό φαινόμενο προέκυψε από την εξάτμιση της υγρασίας της πύρινης σφαίρας και την συμπύκνωσή της στο σύννεφο που ανέβλυζε από αυτή. Καθώς το σύννεφο που είχε σχηματισθεί από τους υδρατμούς και τον κονιορτό της Χιροσίμα έφτασε σε μεγαλύτερο ύψος και σε ψυχρότερα στρώματα αέρα, οι υδρατμοί συμπυκνώθηκαν και έπεσαν κάτω σαν βροχή. Η βροχή δεν ήταν ικανή να σβήσει τις φωτιές, ήταν όμως ικανή, σαν "μαύρη βροχή", να αποκορυφώσει την κατάπληξη και τον πανικό. Χιλιάδες άνθρωποι έτρεχαν αλλόφρονες προς άγνωστες κατευθύνσεις υποτίθεται για να σωθούν. Μάταια...

Προφανώς και οι λέξεις δεν είναι ικανές για να περιγράψουν την τραγικότητα των στιγμών και μάλιστα 68 χρόνια μετά. Φτάνουν μόνο για να αποτυπώσουν ένα κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας όταν το βομβαρδιστικό Β-29, Enola Gay, έριξε την πρώτη πυρηνική βόμβα ουρανίου, την οποία οι Αμερικάνοι βάφτισαν «Little Boy» (Μικρό Αγόρι) στη Χιροσίμα των 300.000 κατοίκων. «Ένα εκτυφλωτικό φως γέμισε το αεροσκάφος. Γυρίσαμε και κοιτάξαμε τη Χιροσίμα. Η πόλη ήταν σκεπασμένη από ένα τρομερό σύννεφο... που ανέβαινε σαν μανιτάρι. Κανείς δεν μιλούσε. Αίφνης, όλοι άρχισαν να φωνάζουν. Κοιτάξτε, κοιτάξτε, κοιτάξτε!». Ο συγκυβερνήτης του Enola Gay Λιούις έγραψε στο ημερολόγιό του: «Θεέ μου! Τι κάναμε;».

Την περίοδο εκείνη η Γερμανία είχε δηλώσει παράδοση στους Συμμάχους ήδη από τις 8 Μαΐου του 1945 και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν αναπόφευκτο. Η Ιαπωνία ζητούσε από τον Ιούλιο τη σύναψη ειρήνης με τους Συμμάχους, αλλά υπό όρους. Η Βρετανία και οι ΗΠΑ ωστόσο επέμειναν στην παράδοση της χώρας άνευ όρων, με αποτέλεσμα η Ιαπωνία να αποσύρει την πρόταση ειρήνης. Την ίδια εποχή πραγματοποιείται επιτυχώς στην έρημο Αλαμογκόρντο η δοκιμή της πρώτης πυρηνικής βόμβας.

Η ρίψη της πυρηνικής βόμβας στη Χιροσίμα, όπως και αυτής στο Ναγκασάκι τρεις μέρες αργότερα, έγιναν με προσωπική απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν. Ο Τρούμαν υποστήριξε ότι έριξε τις βόμβες επειδή μια εισβολή στην Ιαπωνία θα κόστιζε χιλιάδες ζωές Αμερικανών. Έκτοτε όμως η επιχειρηματολογία αυτή έχει αμφισβητηθεί έντονα και επικρατεί ευρέως η άποψη ότι οι ΗΠΑ έκαναν μια επίδειξη δύναμης στον υπόλοιπο κόσμο – και ιδιαίτερα προς τη Σοβιετική Ένωση – αφού η Ιαπωνία δεν ήταν πλέον σε θέση να διατηρήσει τον πόλεμο, με 64 πόλεις τις κατεστραμμένες από συμβατικούς βομβαρδισμούς. Οι πολίτες της χώρας υπέφεραν από την πείνα ενώ η παραγωγή της χώρας βρισκόταν κυριολεκτικά στο μηδέν. Η Ιαπωνία είχε ήδη χάσει και απλά προσπαθούσε να επιτύχει την καλύτερη δυνατή συμφωνία με τους Συμμάχους. Ωστόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες επέλεξαν τη ρίψη των πυρηνικών βομβών, διαπράττοντας ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Μετά την πυρηνική επίθεση η Χιροσίμα ξαναχτίστηκε και το κοντινότερο στο σημείο της εκρήξεως όρθιο κτήριο χαρακτηρίσθηκε «Θόλος Genbaku» (原爆ドーム) ή «Ατομικός Θόλος», τμήμα σήμερα του Μνημείου Ειρήνης της Χιροσίμα.