Γιώργος Διονυσόπουλος
«Δώστε μου καλύτερες οικογένειες για να σας δώσω ένα καλύτερο κόσμο έλεγε ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και...
αυτό είναι, πέρα από ένα δικό μου προσωπικό στοίχημα, θα έλεγα και ένα εθνικό χρέος, το οποίο, όχι μόνο εγώ αλλά και αρκετοί συνάδελφοι μου, που έχουν πολυμελείς οικογένειες, προσφέρουν προς την πατρίδα» είναι τα πρώτα λόγια που χρησιμοποιεί, μιλώντας στο Πρώτο Θέμα, ο αξιωματικός με τη μεγαλύτερη οικογένεια τόσο στις Ένοπλες Δυνάμεις όσο και στα Σώματα Ασφαλείας, προκειμένου να περιγράψει τις προκλήσεις αλλά και τις δυσκολίες να μεγαλώνεις 11 παιδιά κάτω από την ίδια στέγη.
Ο λόγος για τον Συνταγματάρχη Μηχανικού Παναγιώτη Σπυρόπουλο, ο οποίος, κόντρα στα στερεότυπα και στις δυσκολίες των καιρών έχει πετύχει να δημιουργήσει μία πολυμελή οικογένεια υπόδειγμα, με το μεγαλύτερο από τα παιδιά του να είναι στην ηλικία των 23 ετών και το μικρότερο μόλις 6. «Τα πολλά παιδιά είναι ευτυχία» σπεύδει να τονίσει ο κ. Σπυρόπουλος, προσθέτοντας πως η ευτυχία αυτή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όταν βλέπεις τα παιδιά σου να προχωρούν, να μορφώνονται και να προσφέρουν στην κοινωνία. «Ήδη τα 4 από τα 11 παιδιά μου φοιτούν στο Πανεπιστήμιο, αποτελώντας πρότυπο και για επόμενα που ακολουθούν» σημειώνει το στέλεχος των Ε.Δ, επισημαίνοντας ότι το κλειδί για μία καλή διαπαιδαγώγηση είναι οι σχέσεις αρμονίας ανάμεσα στο ζευγάρι, χωρίς να παραλείψει όμως να εξάρει και τον ρόλο που διαδραματίζει η γυναίκα στην ανατροφή και στην καλή υγεία των τέκνων.
Έχοντας μία καριέρα 36 ετών στο στράτευμα, πτυχίο από το τμήμα ιστορίας του ΕΚΠΑ και υπηρετήσει σε θέσεις ευθύνης όπως τώρα στη Διεύθυνση Εφέδρων Πολεμιστών Αναπήρων και Θυμάτων Αγωνιστών, ο κ. Σπυρόπουλος αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα για τους συναδέλφους του. Ταυτόχρονα όμως είναι και ο πλέον κατάλληλος για να δώσει την πρέπουσα απάντηση στην ερώτηση αναφορικά με το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπεί η εθνική δημογραφική κατάρρευση. Ένα ενδεχόμενο το οποίο, σύμφωνα και με τις αναφορές του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, στο συνέδριο «Δημογραφικό 2023 – Ώρα για δράση» που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, καθίσταται κυριολεκτικά ένα υπαρξιακό στοίχημα για το μέλλον μας. «Υπάρχει και ένας ακόμη συνάδελφος, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού με τον ίδιο αριθμό τέκνων, αρα είμαστε δύο στην ίδια κατηγορία» σημειώνει με παρρησία ο κ. Σπυρόπουλος, σπεύδοντας να προσθέσει πόσο υπερήφανος αισθάνεται που πέρα από γονιός νιώθει πως επιτελεί και ένα εθνικό χρέος απέναντι στην πατρίδα.
«Κάθε παιδί είναι όπως πιστεύουμε δώρο Θεού. Αν δεν είχαμε αυτό το πίστευμα, δεν θα φέρναμε στο κόσμο, ούτε καν τρίτο παιδί και ίσως με τα σημερινά κοινωνικά στερεότυπα, να σκεφτόμαστε και για δεύτερο ακόμα. Υπό αυτό το πρίσμα, η απόφαση αυτή δεν ήταν λογική αλλά φυσιολογική και δέχεσαι όσα αγγελούδια έλθουν. Η απόφαση για πολυτεκνία είναι μία κατ’ εξοχήν, κοινή απόφαση του κάθε ζεύγους, και νομίζω ότι αυτό μπορεί να το αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε έχει κοινό νου» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Σπυρόπουλος, προσθέτοντας όμως πως, από την άλλη πλευρά οι υποχρεώσεις είναι τόσες πολλές που είναι αδύνατο για έναν άνθρωπο ν’ ανταπεξέλθει, ιδιαίτερα όταν το μεγάλωμα 11 παιδιών θα πρέπει να συνδυαστεί και με μία καριέρα στις Ε.Δ.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Συνταγματάρχης, δεν θα μπορούσε τίποτα από αυτά να είχε γίνει εάν δεν υπήρχε η σύζυγός του Μαρία, την προσφορά της οποίας περιγράφει με ιδιαίτερη αγάπη και σεβασμό. Ο ίδιος σεβασμός ξεχειλίζει όμως και όταν μιλάει για τις Ένοπλες Δυνάμεις, τις οποίες χαρακτηρίζει ως δεύτερο σπίτι του. «Όπως έλεγαν και οι παλιοί στρατιωτικοί, πρώτα βλέπεις τον συνάδελφο και μετά τον ήλιο! Για τα στελέχη του στρατεύματος δεν δύναται να θεσμοθετηθεί μειωμένο ή εναλλακτικό ωράριο. Δεν θα το αρνηθώ. Υπήρξαν πραγματικά πολύ δύσκολες περίοδοι, καθώς οι υπηρεσιακές απαιτήσεις είναι ανελαστικές. Αλλά καταλαβαίνετε ότι η ανοχή μπορεί να υπάρξει σε τέτοιες περιπτώσεις σαν την δική μου, την οποία άλλες φορές την απολάμβανα, και άλλες όχι.
Παρ’ όλα αυτά το Υπουργείο έχει εκδώσει και συνεχίζει να εκδίδει- στα πλαίσια του νομικώς εφικτού- σειρά ευεργετικών διαταγών εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες, για τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι πολύτεκνοι, χωρίς να λείπουν και η κατ’ εξαίρεσιν διευκολύνσεις για οικογένειες σαν την δική μου. Πάντα η ιεραρχία ήταν ευαίσθητη σε τέτοια θέματα» τονίζει ο κ. Σπυρόπουλος, περιγράφοντας πως κατάφερε να συνδυάσει την εξελικτική του πορεία στο στράτευμα με την ανατροφή 11 παιδιών. Στο πλαίσιο αυτό, σπεύδει πάντως να εξηγήσει πως ο ίδιος ποτέ δεν ζήτησε να τύχει κάποιας προνομιακής μεταχείρισης π.χ στο ζήτημα των ωραρίων, επισημαίνοντας με ιδιαίτερη έμφαση πως δεν είναι από τους ανθρώπους που θεωρούν ότι στη ζωή ήρθαμε για να βολευτούμε… «Αλλιώς δεν θα αποκτούσα τόσα τέκνα», μας λέει με χαμόγελο.
Ο λόγος για τον Συνταγματάρχη Μηχανικού Παναγιώτη Σπυρόπουλο, ο οποίος, κόντρα στα στερεότυπα και στις δυσκολίες των καιρών έχει πετύχει να δημιουργήσει μία πολυμελή οικογένεια υπόδειγμα, με το μεγαλύτερο από τα παιδιά του να είναι στην ηλικία των 23 ετών και το μικρότερο μόλις 6. «Τα πολλά παιδιά είναι ευτυχία» σπεύδει να τονίσει ο κ. Σπυρόπουλος, προσθέτοντας πως η ευτυχία αυτή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όταν βλέπεις τα παιδιά σου να προχωρούν, να μορφώνονται και να προσφέρουν στην κοινωνία. «Ήδη τα 4 από τα 11 παιδιά μου φοιτούν στο Πανεπιστήμιο, αποτελώντας πρότυπο και για επόμενα που ακολουθούν» σημειώνει το στέλεχος των Ε.Δ, επισημαίνοντας ότι το κλειδί για μία καλή διαπαιδαγώγηση είναι οι σχέσεις αρμονίας ανάμεσα στο ζευγάρι, χωρίς να παραλείψει όμως να εξάρει και τον ρόλο που διαδραματίζει η γυναίκα στην ανατροφή και στην καλή υγεία των τέκνων.
Έχοντας μία καριέρα 36 ετών στο στράτευμα, πτυχίο από το τμήμα ιστορίας του ΕΚΠΑ και υπηρετήσει σε θέσεις ευθύνης όπως τώρα στη Διεύθυνση Εφέδρων Πολεμιστών Αναπήρων και Θυμάτων Αγωνιστών, ο κ. Σπυρόπουλος αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα για τους συναδέλφους του. Ταυτόχρονα όμως είναι και ο πλέον κατάλληλος για να δώσει την πρέπουσα απάντηση στην ερώτηση αναφορικά με το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποτραπεί η εθνική δημογραφική κατάρρευση. Ένα ενδεχόμενο το οποίο, σύμφωνα και με τις αναφορές του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, στο συνέδριο «Δημογραφικό 2023 – Ώρα για δράση» που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη, καθίσταται κυριολεκτικά ένα υπαρξιακό στοίχημα για το μέλλον μας. «Υπάρχει και ένας ακόμη συνάδελφος, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού με τον ίδιο αριθμό τέκνων, αρα είμαστε δύο στην ίδια κατηγορία» σημειώνει με παρρησία ο κ. Σπυρόπουλος, σπεύδοντας να προσθέσει πόσο υπερήφανος αισθάνεται που πέρα από γονιός νιώθει πως επιτελεί και ένα εθνικό χρέος απέναντι στην πατρίδα.
«Κάθε παιδί είναι όπως πιστεύουμε δώρο Θεού. Αν δεν είχαμε αυτό το πίστευμα, δεν θα φέρναμε στο κόσμο, ούτε καν τρίτο παιδί και ίσως με τα σημερινά κοινωνικά στερεότυπα, να σκεφτόμαστε και για δεύτερο ακόμα. Υπό αυτό το πρίσμα, η απόφαση αυτή δεν ήταν λογική αλλά φυσιολογική και δέχεσαι όσα αγγελούδια έλθουν. Η απόφαση για πολυτεκνία είναι μία κατ’ εξοχήν, κοινή απόφαση του κάθε ζεύγους, και νομίζω ότι αυτό μπορεί να το αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε έχει κοινό νου» σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Σπυρόπουλος, προσθέτοντας όμως πως, από την άλλη πλευρά οι υποχρεώσεις είναι τόσες πολλές που είναι αδύνατο για έναν άνθρωπο ν’ ανταπεξέλθει, ιδιαίτερα όταν το μεγάλωμα 11 παιδιών θα πρέπει να συνδυαστεί και με μία καριέρα στις Ε.Δ.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Συνταγματάρχης, δεν θα μπορούσε τίποτα από αυτά να είχε γίνει εάν δεν υπήρχε η σύζυγός του Μαρία, την προσφορά της οποίας περιγράφει με ιδιαίτερη αγάπη και σεβασμό. Ο ίδιος σεβασμός ξεχειλίζει όμως και όταν μιλάει για τις Ένοπλες Δυνάμεις, τις οποίες χαρακτηρίζει ως δεύτερο σπίτι του. «Όπως έλεγαν και οι παλιοί στρατιωτικοί, πρώτα βλέπεις τον συνάδελφο και μετά τον ήλιο! Για τα στελέχη του στρατεύματος δεν δύναται να θεσμοθετηθεί μειωμένο ή εναλλακτικό ωράριο. Δεν θα το αρνηθώ. Υπήρξαν πραγματικά πολύ δύσκολες περίοδοι, καθώς οι υπηρεσιακές απαιτήσεις είναι ανελαστικές. Αλλά καταλαβαίνετε ότι η ανοχή μπορεί να υπάρξει σε τέτοιες περιπτώσεις σαν την δική μου, την οποία άλλες φορές την απολάμβανα, και άλλες όχι.
Παρ’ όλα αυτά το Υπουργείο έχει εκδώσει και συνεχίζει να εκδίδει- στα πλαίσια του νομικώς εφικτού- σειρά ευεργετικών διαταγών εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες, για τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι πολύτεκνοι, χωρίς να λείπουν και η κατ’ εξαίρεσιν διευκολύνσεις για οικογένειες σαν την δική μου. Πάντα η ιεραρχία ήταν ευαίσθητη σε τέτοια θέματα» τονίζει ο κ. Σπυρόπουλος, περιγράφοντας πως κατάφερε να συνδυάσει την εξελικτική του πορεία στο στράτευμα με την ανατροφή 11 παιδιών. Στο πλαίσιο αυτό, σπεύδει πάντως να εξηγήσει πως ο ίδιος ποτέ δεν ζήτησε να τύχει κάποιας προνομιακής μεταχείρισης π.χ στο ζήτημα των ωραρίων, επισημαίνοντας με ιδιαίτερη έμφαση πως δεν είναι από τους ανθρώπους που θεωρούν ότι στη ζωή ήρθαμε για να βολευτούμε… «Αλλιώς δεν θα αποκτούσα τόσα τέκνα», μας λέει με χαμόγελο.
Και μπορεί, σύμφωνα με την κυβέρνηση, αιχμή των αυξημένων μισθών στο Δημόσιο από 1η Ιανουαρίου του 2024 να είναι η οικογένεια η οποία στηρίζεται με πρόσθετες μισθολογικές αυξήσεις, και με την μεταφορά όλων των βρεφικών και παιδικών ειδών στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ (κάτι που ήδη έχει γίνει), εντούτοις όμως εάν δεν υπάρξει σημαντική αύξηση των γεννήσεων, πολύ λίγα μπορεί να γίνουν προκειμένου να αναστραφεί η πορεία γήρανσης του πληθυσμού της χώρα μας. Πρόκειται για ένα σημείο όμως στο οποίο ο κ. Σπυρόπουλος διατυπώνει μία σχετικά διαφορετική οπτική, τονίζοντας πως κανείς δεν κάνει παιδιά για να λυθεί το δημογραφικό. «Κάνουμε παιδιά επειδή τα αγαπάμε. Γι’ αυτή την ένθεη τρέλα των συζύγων και δευτερευόντως ημών, που δεν προσδοκά τα έτσι κι αλλιώς λειψά επιδόματα- κανένα άλλωστε επίδομα δεν μπορεί να καλύψει τις μέριμνες της γεννήσεως και ανατροφής ενός παιδιού» σημειώνει ο Συνταγματάρχης, συμπληρώνοντας πάντως πως κατανοεί τις ούτως ή άλλως μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάποιος στην εποχή μας στην προσπάθειά του να προσφέρει ότι καλύτερο μπορεί στην οικογένειά του.
«Ίσως χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε και εμείς οι ίδιοι οι πολύτεκνοι, ενώ συμβαδίζουμε με την εποχή μας, δεν ανήκουμε σε αυτή. Τον κόσμο θα τον αλλάξουμε με το παράδειγμά μας όχι με την γνώμη μας. Νομίζω ότι συμβάλλουμε έστω άθελά μας, σε αυτό. Θα έλεγα πως είμαστε θεότρελοι για δύο λόγους : είμαστε στρατιωτικοί και κάνουμε παιδιά» τονίζει το στέλεχος των Ε.Δ προσθέτοντας πως σε ότι αφορά τα νέα ζευγάρια που θέλουν να τεκνοποιήσουν αλλά διστάζουν, είναι κατανοητός ο φόβος τους λόγω και της οικονομικής κρίσης, αλλά και της σημαντικής οικονομικής επιβάρυνσης που ενέχει το μεγάλωμα ενός παιδιού.
«Αλλά και μήπως πριν την κρίση αυτή, δεν προϋπήρχε το πνεύμα της ολιγοτεκνίας καθιστώντας το δημογραφικό ήδη από την δεκαετία του 1970 ως πρώτο -και πλέον οξύτατο σήμερα-εθνικό πρόβλημα;» ρωτάει αυτή τη φορά ο κ. Σπυρόπουλος, για να δώσει ευθύς αμέσως ο ίδιος και την απάντηση. «Το αν θα υπερβείς «τα εσκαμμένα» και αποκτήσεις παιδιά, είναι καθαρά πνευματικό και όχι οικονομικό θέμα, άλλωστε ακόμη και σήμερα λίγοι είναι οι ευκατάστατοι συμπολίτες μας με πολλά παιδιά. Αν και είναι εύκολο να το λες αλλά δύσκολο να γίνει, θεωρώ πως θα πρέπει να αλλάξουμε οπτική και να σταματήσουμε να μετράμε τα πάντα με την τσέπη. Ο Θεός είναι μεγάλος και τα παιδιά είναι δώρα Του. Δεν μπορούμε “να λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο”, και να προγραμματίζουμε τέτοια θέματα υπό την μορφή “πενταετών οικονομικών προγραμμάτων”, γιατί η άφιξη μιας νέας ζωής δεν είναι ένα απλό οικονομικό ή κοινωνικό γεγονός», καταλήγει ο Συνταγματάρχης.
