Πράγματι, χρειάζονται κατά μέσο όρο 20 λεπτά για το σώμα να στείλει σήματα στον εγκέφαλο και να του υποδείξει ότι έχουμε φάει αρκετά. Ωστόσο, η ακριβής διάρκεια της καθυστέρησης μεταξύ του πότε τρώμε και του πότε αισθανόμαστε χορτάτοι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το είδος του φαγητού και οι ατομικές διατροφικές μας συνήθειες, λέει η δρ. Nina Nandy, γαστρεντερολόγος και εκπρόσωπος της Αμερικανικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας.
Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος βασίζεται σε πολλούς διαφορετικούς μηχανισμούς για να καθορίσει εάν είστε χορτάτοι, είπε η ίδια.
Διαστροφή και εγκέφαλος
Τα αισθήματα πείνας και πληρότητας/κορεσμού ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από ορμόνες, ιδιαίτερα τη γκρελίνη και την λεπτίνη. Είναι μια ορμόνη που διεγείρει την όρεξη και παράγεται στο έντερο και η λεπτίνη καταστέλλει την όρεξη και απελευθερώνεται από τα λευκά λιποκύτταρα του σώματος. Η γκρελίνη παρουσιάζει διακυμάνσεις καθώς τρώμε και νηστεύουμε, ενώ τα επίπεδα λεπτίνης παραμένουν αρκετά σταθερά. Πρόσθετες ορμόνες, όπως η PYY και η GLP-1 από το έντερο και η ινσουλίνη από το πάγκρεας, έχει επίσης αποδειχθεί ότι αυξάνουν τα αισθήματα πληρότητας μετά το φαγητό.
Ο εγκέφαλος ρυθμίζει επίσης την πείνα με βάση πληροφορίες από τα νεύρα που μεταδίδονται όταν το στομάχι μας τεντώνεται, καθώς και από σήματα από τους γευστικούς κάλυκες και τους υποδοχείς της όσφρησης. “Όταν αυτά τα σήματα δείχνουν συλλογικά ότι έχετε φάει αρκετά, ο εγκέφαλος μειώνει την επιθυμία σας να φάτε περισσότερο”, είπε η δρ. Nandy.
Γιατί αργούμε να καταλάβουμε ότι χορτάσαμε;
Ωστόσο, υπάρχει μια καθυστέρηση περίπου 20 λεπτών λόγω του γεγονότος ότι χρειάζεται χρόνος ώστε το σώμα να προσαρμόσει την παραγωγή ορμονών που σχετίζονται με την πείνα. Αυτές οι ορμόνες χρειάζονται περισσότερο χρόνο από τα νευρικά ερεθίσματα για να μεταδώσουν πληροφορίες στον εγκέφαλο. Τα ηλεκτρικά σήματα από τη γαστρεντερική οδό ταξιδεύουν κατά μήκος των νεύρων με αστραπιαία ταχύτητα, φθάνοντας στον εγκέφαλο σχεδόν αμέσως. Οι ορμόνες, από την άλλη πλευρά, ταξιδεύουν μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Ο χρόνος που χρειάζεται το σώμα για να δημιουργήσει σήματα κορεσμού και να τα στείλει στον εγκέφαλό σας εξαρτάται επίσης από τον τύπο της τροφής που τρώτε.
Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τείνουν να προάγουν τον κορεσμό, ενώ τα επεξεργασμένα τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, καθυστερούν το αίσθημα πληρότητας, είπε η δρ. Nandy.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι φυτικές ίνες βοηθούν στην απενεργοποίηση της παραγωγής γκρελίνης, ενεργοποιούν την έκκριση ορμονών του εντέρου που καταστέλλουν την όρεξη και ασκούν πίεση στους υποδοχείς τεντώματος του στομάχου, σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2022 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Critical Reviews in Food Science and Nutrition.
Οι ατομικές διατροφικές μας συνήθειες είναι ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει τον κορεσμό μας μετά τα γεύματα.
Το να τρώτε αργά δίνει στο σώμα περισσότερο χρόνο να σηματοδοτήσει ότι είστε χορτάτοι, ενώ το να προσέχετε το φαγητό σας και να απολαμβάνετε κάθε μπουκιά ξεχωριστά μπορεί να σας βοηθήσει να συντονιστείτε καλύτερα με αυτά τα σήματα.
Αυτή η έννοια είναι γνωστή ως ενσυνείδητη σίτιση, είπε η δρ. Nandy. Το να μασάτε καλά την τροφή σας μπορεί επίσης να ενισχύσει τον κορεσμό αυξάνοντας την αισθητηριακή ανάδραση στον εγκέφαλο, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση του 2018 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Appetite.
Ορισμένες ιατρικές παθήσεις, όπως ο υποθυρεοειδισμός και ο διαβήτης, μπορούν να διαταράξουν τα σήματα κορεσμού επιβραδύνοντας τη διέλευση της τροφής από το στομάχι. Αυτή η επιβράδυνση μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Το φάρμακο για τον διαβήτη Ozempic και το φάρμακο για την απώλεια βάρους Wegovy δρουν εν μέρει επιβραδύνοντας τον ρυθμό που το φαγητό αδειάζει από το στομάχι.
Η αντίσταση στην λεπτίνη, μια κατάσταση κατά την οποία μειώνεται η ποσότητα ή η επίδραση αυτής της ορμόνης κορεσμού, μπορεί να κάνει ένα άτομο να μην αισθάνεται ποτέ χορτάτο: τελειώνει το κάθε γεύμα και νιώθει τόσο πεινασμένο, όσο όταν το ξεκίνησε! Η πάθηση μπορεί να οδηγήσει σε παχυσαρκία προάγοντας την υπερβολική πρόσληψη τροφής και συχνά προκύπτει από σπάνιες γενετικές μεταλλάξεις.
