Του Κώστα Στούπα
Η ευρεία νίκη του Χαβιέ Μιλέι στις τελευταίες προεδρικές εκλογές της Αργεντινής έχει αρκετά παρόμοια χαρακτηριστικά με την ευρεία επικράτηση του Στέφανου Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ.
Αμφότεροι, μοιάζουν...
με περαστικούς που είδαν "φως κι ανέβηκαν", έθεσαν υποψηφιότητα και κέρδισαν. Ο Κασσελάκης κέρδισε με αριστερή συνθηματολογία της συμφοράς (καθώς ούτε ο ίδιος καταλαβαίνει τι λέει) και ο Μιλέι με ένα αναρχοκαπιταλιστικό πρόγραμμα που πολλοί άκουσαν λίγοι κατάλαβαν...
Νομίζω πως ο κοινός παρονομαστής, στον οποίο οφείλεται η επικράτηση έναντι των αντιπάλων, είναι το ύφος και ο αντισυστημικός λόγος που εξέφρασαν οι δυο εκατομμυριούχοι "αουτσάιντερς"...
Κασσελάκης και Μιλέι, όπως άλλωστε και ο Τραμπ πριν λίγα χρόνια (και πολλοί άλλοι ανά τον κόσμο), είναι μη επαγγελματίες πολιτικοί με ευρεία αναγνωρισιμότητα λόγω της προβολής τους από τηλεοπτικά και διαδικτυακά ριάλιτι, με τα οποία οι συβαρίτες, της εποχής κυριαρχίας της εικόνας, σκοτώνουν την πλήξη τους...
Πιστεύω πως για να καταλάβουμε τι συμβαίνει γύρω μας τα τελευταία χρόνια, με τα πλήθη να εκλέγουν όλο και συχνότερα "παρατράγουδα" από ριάλιτι και μη προκειμένου να τους λύσουν τα προβλήματα και να τους οργανώσουν τη ζωή, θα πρέπει να προσεγγίσουμε την υπόθεση από τη σκοπιά του Θορστάιν Βέμπλεν όπως την καταγράφει στο έργο του "Η θεωρία της αργόσχολης τάξης".
Το ζητούμενο για την αργόσχολη τάξη κατά τον Βεμπλέν είναι η απαλλαγή από τον παραγωγικό και κάθε μόχθο και η αναζήτηση της ευτυχίας στην επίδειξη "περίοπτης κατανάλωσης" που εξασφαλίζουν οι κοινωνίες της αφθονίας...
Παρ’ ό,τι ο ίδιος δεν θα είχα καμιά αντίρρηση να αφαιρεθεί από τις Κεντρικές Τράπεζες (με πληθωρισμό 150% στην Αργεντινή η Κ.Τ. ουσιαστικά δεν υφίσταται) η ευθύνη της νομισματικής πολιτικής και η ρύθμιση να αφεθεί στην προσφορά και τη ζήτηση, αμφιβάλλω αν οι Αργεντινοί κατάλαβαν τι σημαίνει αυτό και αν ψήφισαν γι’ αυτό τον Μιλέι.
Πιστεύω πως ο νέος πρόεδρος της Αργεντινής εξελέγη για τα "καραγκιοζιλίκια" που έκανε μπροστά στις κάμερες, όπως εκλέγονται όλο και περισσότεροι, παρά για το ριζοσπαστικό αλλά μη εφαρμόσιμο πολιτικό του πρόγραμμα.
Στο πρόγραμμά του μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τη δραστική μείωση του κράτους και των δημοσίων δαπανών, τη μείωση των επιδομάτων με τα οποία βιοπορίζεται παθητικά μεγάλο μέρος του πληθυσμού, τη δολαροποίηση της οικονομίας, τον δραστικό περιορισμό των οικονομικών και διπλωματικών σχέσεων με την Κίνα και πολλά άλλα...
Τα περισσότερα από αυτά τα μέτρα με βρίσκουν σύμφωνο. Διαφωνώ ριζικά με προστάσεις όπως ο περιορισμός του δικαιώματος των γυναικών στις εκτρώσεις, γιατί θεωρώ πως παραβιάζει ένα στοιχειώδες ανθρώπινο δικαίωμα, αυτό του ελέγχου του σώματος και της προσωπικής ζωής.
Πέραν τούτων όμως, ο Χαβιέ Μιλέι είναι απίθανο να εφαρμόσει τα περισσότερα από τα ριζοσπαστικά μέτρα που έχει εξαγγείλει, γιατί δεν διαθέτει τις απαραίτητες πλειοψηφίες ούτε στην Κάτω Βουλή, όπου το κόμμα του "La Libertad Avanza" διαθέτει 39 από τις 257 έδρες, ούτε στη Γερουσία όπου διαθέτει 8 από τις 72 έδρες.
Η εμπειρία διδάσκει πως π.χ. αν προχωρήσει σε μια "θεραπεία σοκ" σε μια οικονομία σαν της Αργεντινής, με πληθωρισμό περί το 140%, στην αρχή για κάποιους μήνες ο πληθωρισμός θα πολλαπλασιαστεί πριν πέσει σε μονοψήφια ποσοστά.
Τούτο έγινε μετά την κατάρρευση της Σοβιετίας και είχαμε ανθρωπιστική κρίση για περισσότερο από 10 χρόνια.
Σε μια χώρα όπου 40% ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας και επιβιώνει με κρατικά επιδόματα κάτι τέτοιο θα σήμαινε επισιτιστική κρίση και εξέγερση...
Η πρόσδεση της ισοτιμίας του Πέσο με το δολάριο συνεπάγεται ισχυρά συναλλαγματικά αποθέματα που η Αργεντινή αυτή τη στιγμή δεν διαθέτει. Επί της ουσίας ο Μιλέι κληρονομεί μια χώρα που οι Περονιστές την έχουν φέρει στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και του την παραδίδουν σε πολύ χειρότερη κατάσταση απ’ ό,τι ο Κ.Κ. παρέδωσε την Ελλάδα στον ΓΑΠ το 2009.
Με βάση τις δημοσκοπήσεις πολλές από τις μεταρρυθμίσεις και τις αρχές που ευαγγελίζεται ο Μιλέι δεν είναι δημοφιλείς στους Αργεντινούς.
Αυτό που βρήκε μεγάλη απήχηση, έγραφαν οι F.T. προχθές, ήταν η έκκλησή του για την απόρριψη του πολιτικού κατεστημένου, το οποίο έχει απογοητεύσει κατ΄εξακολούθηση τους ψηφοφόρους μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα της Λατινικής Αμερικής το 1983.
Η ιστορία μάς λέει πως οι πρόεδροι της Αργεντινής που δεν είχαν πλειοψηφία στο Κογκρέσο τα έχουν πάει κατά πλειοψηφία άσχημα, ακόμη και όταν η οικονομία βρισκόταν σε καλύτερη κατάσταση.
Οι περισσότεροι εξ αυτών δεν κατόρθωσαν να ολοκληρώσουν τις θητείες τους.
"Η εκκεντρική και ενίοτε ευερέθιστη προσωπικότητα του Μιλέι μπορεί να αποτελέσει ένα εμπόδιο στις επερχόμενες εβδομάδες υπομονετικών διαπραγματεύσεων για τη συγκρότηση νομοθετικής πλειοψηφίας" γράφουν οι FT.
Η νίκη του Χαβιέ Μιλέι, όπως άλλωστε και εκείνη του Σ. Κασσελάκη αποτελούν ένα σύμπτωμα βαθιάς σήψης των δημοκρατιών τόσο του Βορρά όσο και του Νότου.
Η εικόνα του νυν προέδρου της Αργεντινής να κραδαίνει μαρσάροντας ένα αλυσοπρίονο για να δείξει πως θα περικόψει τις κρατικές δαπάνες δεν αποτελεί ένδειξη διεξόδου από την κρίση, αλλά εμβάθυνσης...
Όσο συχνότερα ο κόσμος ψηφίζει γραφικούς και σαλταρισμένους που υπόσχονται ανεδαφικά πράγματα, τόσο θα εισερχόμαστε βαθύτερα στο αδιέξοδο...
kostas.stoupas@capital.gr
capital.gr
