Στο ξεκίνημα του αγώνα της ΕΟΚΑ το 1955, ο 14χρονος τότε Χρυσόστομος (Ηρόδοτος ήταν το κοσμικό όνομά του) ήταν δόκιμος μοναχός στο Μοναστήρι του Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο. Εκεί γνώρισε αρκετούς αγωνιστές που δρούσαν στην επαρχία Πάφου, κάποιους από τους οποίους στήριξε και υποβοήθησε στην αγωνιστική τους δράση.
«Δοξολογώ τον Θεό που ευρέθηκα στο Μοναστήρι και εβίωσα τον αγώνα της ΕΟΚΑ σε όλο το μέγεθός του. Έβλεπα εκεί τους αγωνιστές, πόσον ενθουσιασμό είχαν».
Όπως αναφέρεται σε ντοκιμαντέρ της Στέλλας Μιχαήλ που προβλήθηκε το καλοκαίρι του 2022 στο κρατικό κανάλι, οι μοναχοί του Αγίου Νεοφύτου φιλοξενούσαν αγωνιστές σε κρησφύγετο και βοηθούσαν στην κάλυψη των αναγκών τους. Την τροφοδοσία τους αναλάμβαναν παιδιά, μεταξύ των οποίων και ο τότε δόκιμος μοναχός και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’, με τον αδελφό του Δημήτρη, οι οποίοι συνελήφθησαν και ανακρίθηκαν από τους Άγγλους όταν έμαθαν για το κρησφύγετο και τον μηχανισμό τροφοδοσίας των αγωνιστών.
Μάλιστα ο αδελφός του, ξυλοκοπήθηκε άγρια από τους ανακριτές.
Η γνωριμία με τον Παλληκαρίδη
Μεταξύ άλλων αγωνιστών που γνώρισε ο Χρυσόστομος ως νεαρός δόκιμος μοναχός στη Μονή του Αγίου Νεοφύτου, ήταν και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης.
Ο ίδιος Χρυσόστομος θυμόταν τον επίσης νεαρό Παλληκαρίδη ως έναν αγωνιστή βυθισμένο στις σκέψεις του και στον ποιητικό του οίστρο.
«Γνώρισα και τον Παλληκαρίδη. Ο οποίος βέβαια ήταν περισσότερο ποιητάρης… Και επειδή εβυθίζετο μέσα στον εαυτό του και έγραφε συνέχεια, τους έλεγα:
-Ρε μην τον παίρνετε μαζί σας και θα τον σκοτώσουν.
Και μου είπαν,
-Όχι, μην τον βλέπεις έτσι… Είναι ο μόνος που όταν θα πάμε σε ενέδρα δεν θα πάει να κρυφτεί πίσω από κανέναν βράχο ή καμιά χαρουπιά. Στέκει και αν δεν τελειώσει το πολυβόλο δεν σταματά.
-Έχει έτσι καρδιά;
-Μάλιστα, είναι ο μόνος που δεν πάει να κρυφτεί… Έχει το τουπέ του αγωνιστή και μην τον βλέπεις έτσι… Τώρα βυθίζεται στις σκέψεις του διότι γράφει… Γράφει ποιήματα. Καλός ποιητάρης αλλά και καλός αγωνιστής».
sigmalive.com