Αντώνης Ι. Ζαρκανέλας
π. Γενικός Διευθυντής Ανάπτυξης
Νομαρχίας Θεσσαλονίκης
Έτσι, η σαφώς στρατιωτική ενέργεια της στάσης ή πραξικοπήματος που στόχο έχει την βίαιη, αιφνιδιαστική και συνωμοτική μεταβολή του πολιτεύματος και...
την εγκαθίδρυση ενός νέου καθεστώτος χρησιμοποιεί ως όχημα και με δόλιο τρόπο, στην περίπτωση μας «τις καταπιεζόμενες μάζες» που διεκδικούν επέκταση και κατοχύρωση νέων εργασιακών σχέσεων. Δημιουργούν, με άλλα λόγια και συνθήκες επανάστασης δηλαδή μαζικές δράσεις που αποσκοπούν στην επέκταση και κατοχύρωση πολιτικών, συνδικαλιστικών κλπ δικαιωμάτων ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα ένοπλης παρέμβασης. Στην περίπτωση των Δεκεμβριανών τα σχέδια και οι εντολές/διαταγές στρατιωτικής παρέμβασης προηγήθηκαν χρονικά τις όποιες πολιτικές εκδηλώσεις, συλλαλητήριο, απεργία... Με άλλα λόγια όπως λέει ο ιστορικός της ΕΑΜικήςαριστεράς ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ 1975 «..το αιματηρό συλλαλητήριο υπήρξε το έναυσμα.Όχι η αιτία της μάχης του Δεκεμβρίου…» Αιτία για τα Δεκεμβριανά ήταν, όπως ο ίδιος λέει, «…η άρνηση του ΚΚΕ/ΕΑΜ/ΕΛΑΣ να τηρήσουν και να τιμήσουν τις υπογραφές που έβαλαν κάτω από τη Συμφωνία του Λιβάνου και της Καζέρτα όταν συμφωνούσαν να διαλυθούν οι ένοπλες αντιστασιακές οργανώσεις (ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, Πολιτοφυλακή κλπ) και να ενταχθούν αυτές μέσα στις εθνικές ένοπλες δυνάμεις που θα οργανώνονταν και θα συγκροτούνταν από την Κυβέρνηση κλπ.»
Η οργάνωση Εθνικού Στρατού. Ο Αφοπλισμός και κατάργηση της Εθνικής Πολιτοφυλακής και των «Ιδιωτικών Στρατών» ΕΛΑΣ & ΕΔΕΣ.
Η απόφαση του Πρωθυπουργού ήταν η σε εφαρμογή των Συμφωνιών του Λιβάνου και της Καζέρτας: 1. Η διάλυση της Εθνικής Πολιτοφυλακής του ΕΑΜ και της Χωροφυλακής και η δημιουργία της Εθνοφυλακής και 2. Ο αφοπλισμός και κατάργησητων «ιδιωτικών στρατών κομμάτων και οργανώσεων» όπως έλεγε ο Πρωθυπουργός τον ΕΛΑΣ και τον ΕΔΕΣ και δημιουργία Εθνικού Στρατού.. Ο οπλισμός και οι άνδρες των μονάδων που καταργούνταν θα μεταφέρονταν στην Εθνοφυλακή και θα είχε την ευθύνη της τήρησης της δημόσιας τάξης και ασφάλειας ή στον Εθνικό Στρατό αντίστοιχα. Στην συνέχεια η ενίσχυση της Εθνοφυλακής και των ενόπλων δυνάμεων θα γινόταν κανονικά με κλήτευση. Στην προσπάθεια αυτή του πρωθυπουργού αντιδράει το ΚΚΕ/ΕΑΜ που ζητάει να διαλυθεί και η ΙΙΙ ορεινή Ταξιαρχία-Ρίμινι και ο Ιερός Λόχος που τις θεωρούν εθελοντικές μονάδες. Βλέποντας ο Πρωθυπουργός ότι το ΚΚΕ κωλυσιεργεί και σκοπίμως παρεμβάλλει εμπόδια στην εφαρμογή εντολών του ιδίου ή του Διοικητή των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ελλάδα Στρατηγού Σκόμπυ αποφασίζει στις 26 Νοεμβρίου την ανάθεση στους Υπουργούς του ΚΚΕ/ΕΑΜ/ΠΕΕΑ, Ζεύγο/Τσιριμώκο/Σβώλο να του εισηγηθούν μιαν συμβιβαστική πρόταση για τη λύση του προβλήματος. Η πρόταση τους συζητήθηκε και στην πορεία έγιναν από την πλευρά τους συμπληρωματικές, επιπρόσθετες αλλαγές όπου όλες έγιναν δεκτές. Μια εβδομάδα πριν από την Στάση οι Υπουργοί υποβάλλουν την πρόταση τους και όπως λέει ο Πρωθυπουργός «…αναγράφουν πράγματι την διατήρησιν της Ορεινής Ταξιαρχίας καθώς και τους άλλους όρους της Συμφωνίας μας. Υπήρξα πράγματι ευτυχής και υπό το κράτος βαθείας συγκινήσεως τους συνεχάρην.» Όμως την επόμενη ημέρα πηγαίνει μόνος ο Ζεύγος στον Πρωθυπουργό και παρουσία και του Π. Κανελλόπουλου διαβάζει ένα κείμενο που προέβλεπε υπαναχώρηση του ΚΚΕ και διάλυση και της ΙΙΙ Ορεινής Ταξιαρχίας και του Ιερού Λόχου. Τις επόμενες λίγες ημέρες στην κυβέρνηση κυριαρχούσε αμηχανία και φόβος για τις εξελίξεις. Ακολουθεί η επανασυγκρότηση της Κ.Ε του ΕΛΑΣ και η απόσχιση, η στάση του ΕΛΑΣ από τις υπόλοιπες Εθνικές και Συμμαχικές Στρατιωτικές δυνάμεις που υπάγονταν υπό τον Στρατηγό Σκόμπυ. Εκδίδονται από τον ΕΛΑΣ οι πρώτες στρατιωτικές εντολές/διαταγές που εντέλλονται ετοιμότητα, εγρήγορση και μετακινήσεις στρατιωτικών μονάδων από τους γύρω νομούς και την Πελοπόννησο στην Αθήνα για ετοιμότητα για ρήξη/πόλεμο και συγκρούσεις. Παραιτούνται την 1η Δεκεμβρίου. οι 4 συνεργαζόμενοι μη κομμουνιστές υπουργοί της Άκρας Αριστεράς (Σβώλος, Τσιριμώκος, Αγγελόπουλος και Ασκούτσης) και την επόμενη ημέρα, στις 2 Δεκεμβρίου, οι δύο κομμουνιστές Υπουργοί (Ζεύγος, Πορφυρογένης). Το κλίμα είναι πολύ βαρύ και το φάσμα του εμφυλίου υπερίπταται της Αθήνας. Η ατμόσφαιρα μύριζε μπαρούτι και όχι μόνον.
Η ΄Ενοπλη Στάση ή Πραξικόπημα Αρχίζει
Στις 14:30 της 3ης Δεκεμβρίου ενώ συνέχιζαν οι ομιλίες στο συλλαλητήριο και είχαν πέσει οι πρώτοι νεκροί αποστέλλεται από την Κ.Ε. του ΕΛΑΣ και τον Αρχιστράτηγό του Γ. Σιάντο εντολή/διαταγή στις μονάδες του ΕΛΑΣ Αττικής για έναρξη επιθέσεων το πρωϊ της 4ης Δεκεμβρίουεναντίον συγκεκριμένων κυβερνητικών στρατιωτικών μονάδων, αστυνομικών τμημάτων, και δημόσιων κτιρίων. Με βάση σήματα του ΙΙΙου Επιτελικού Γραφείου του Α’ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ προς την Κεντρική Επιτροπή όλα σχεδόν τα αστυνομικά τμήματα σε Αθήνα και Πειραιά κατελήφθησαν, η επιχείρηση εναντίον των Χιτών Θησείου ήταν πλήρως επιτυχής ενώ ο Λαός «…καταξέσχιζε…» τις προκηρύξεις, «…κήρυξης του στρατιωτικού νόμου, που τοιχοκολλούσαν Αγγλοι και Έλληνες Αστυνομικοί.». Με παρόμοια σήματα ενημερώνονταν η Κ.Ε του ΕΛΑΣ για τον οπλισμό και πυρομαχικά που καταλάμβαναν οι στασιαστές στις 5 Δεκ.αλλά και την εξέλιξη των επιχειρήσεων σε διάφορα μέτωπα π.χ.φυλακές, αποθήκες υλικού, κεντρικές υπηρεσίες αστυνομίας και χωροφυλακής κλπ. Από τους συλλαμβανόμενους κάποιοι ιδιαίτερα οι Αξιωματικοί εκτελούνταν επί τόπου ενώ πολλοί ως κρατούμενοι μεταφέρονταν στο Γαλάτσι (ΟΥΛΕΝ), στην Καισαριανή, στο Περιστέρι όπου εκτελούνταν ενώ άλλοι μεταφέρονταν ρακένδυτοι στο δρόμο για Θήβα, Λιβαδειά ως όμηροι, αν γλύτωναν βέβαια τα στημένα λυντσαρίσματα του «λαού».
Μετά τις επιτυχίες αυτές οι στασιαστές προωθήθηκαν ακόμη περισσότερο προς το κέντρο των Αθηνών η Διοίκηση της 23ης Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας (ΜΑΚΡΗΣ-ΣΤΑΪΚΟΣ, 2014), συγκάλεσε σύσκεψη στις 9 το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου των διοικήσεων των σχηματισμών και των μονάδων της Αθήνας και παρουσία του Ελληνικού Γενικού Επιτελείου της ΙΙΙηςΟρεινής Ταξιαρχίας αναγνωρίστηκε η ύπαρξη κατάστασης εμφυλίου πολέμουκαι λήφθηκαν όλες οι απαραίτητες αποφάσεις για τον συντονισμό και τη διοίκηση των υφιστάμενων στρατιωτικών δυνάμεων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου όταν λάμβανε χώρα η παραπάνω σύσκεψη η κατάσταση ήταν δραματική στο πεδίο. Σχεδόν το σύνολο των Αθηνών εκτός μιας μικρής περιοχής του κέντρου κέντρο (Σόλωνος, Πατησίων, Ομόνοια, Θησείο, Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Αμαλίας, Βασιλικός κήπος, Ρηγίλλης, Κολωνάκι, Σόλωνος) ήταν υπό την κατοχή των στασιαστών. ΄Ετσι αποκαλούνται διεθνώς στρατιωτικές δυνάμεις που στασιάζουν-αποσχίζονται από τις εθνικές ένοπλες δυνάμειςκαι στρέφονται εναντίον των νόμιμων εθνικών κυβερνήσεων. Την περιοχή αυτή κάλυπταν τρείς θύλακες εθνικών στρατιωτικών δυνάμεων που βρίσκονταν στη Σχολή Χωροφυλακής στη Λεωφόρο Μεσογείων (απέναντι από το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν), στο Γουδί η ΙΙΙη Ελληνική Ορεινή Ταξιαρχία-Ρίμινι και το Σύνταγμα Χωροφυλακής Μακρυγιάννη, κάτω από την νοτιοανατολική πλευρά της Ακροπόλεως. Οι δύο πρώτες αποτελούν ανάχωμα για την κάθοδο προς νότο των δυνάμεων του ΕΛΑΣ που βρίσκονται στο βορρά και η τρίτη εκείνων που βρίσκονται προς τον νότο και δυτικά, στον Πειραιά.
(Συνεχίζεται)
