Σαν σήμερα, 2 Ιουλίου 1839, τίθενται τα θεμέλια του Οθώνειου Πανεπιστημίου από τον Βασιλέα Όθωνα που αργότερα ονομάζεται «Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών». Είναι το πρώτο πνευματικό ίδρυμα των Βαλκανίων.
Το...
Πανεπιστήμιον για τους Έλληνες ήταν το σύμβολο της ελευθερίας, της σκέψης και της ελπίδας του Έθνους. Το κτήριο, έργο του αρχιτέκτονα Χριστιανού Χάνσεν χαρακτηρίζει η ευθυγραμμία των αρχαίων ελληνικών οικοδομημάτων. Μαζί με το χαμηλό και ανάλαφρο αέτωμα στο πρόπυλο, προσδίδουν μεγαλοπρέπεια και αποτελούν την συνέχεια του αρχαίου ελληνικού πνεύματος. Οι πρώτες Σχολές είναι: Ιστορική Νομική, Φιλοσοφική, Φυσική, Θεολογική, ιατρική.
Το πνευματικό αυτό καθίδρυμα δεν είναι μόνο το πρώτο για το Ελληνικό κράτος αλλά για όλα τα τουρκοκρατούμενα Βαλκάνια και στόχευε την καλλιέργεια και τη μεταλαμπάδευση των γραμμάτων, των τεχνών και του πολιτισμού στο χώρο της. «καθ' ημάς Ανατολή», έτσι γεννήθηκε η προσωνυμία «Πανεπιστήμιο της Ανατολής». «Προς με ημών δε του συστήσαντος τούτο, θέλει φέρει την επωνυμίαν «Οθώνειον Πανεπιστήμιον».
Το 1923 το ποιημα του Κωστή Παλαμά καθιερώνεται ως ύμνος του Πανεπιστημίου και μελωποιήθηκε από τον Ν. Πολυκράτη.
Κάτω απ' τον ίσκιο του φτερού σου θρέψε μας / εσύ της Αθηνάς ιερό πουλί. / Και
«Πάνω από τα υψωμένα τα κεφάλια μας / ο ήλιος της αυγής φεγγοβολεί.
κάνε απ’ τα χέρια και τα έργα μας / κι απ' την ολανθισμένη μας ζωή / να βγεί μια
νέα Πατρίδα κοσμοδόξαστη / εσύ της Αθηνάς ιερό πουλί».
