Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2024

''Ήρεμα'' και ''ταραγμένα νερά'' για Αιγαίο και Κύπρο


   Όποιος άκουσε πρόσφατα τον Νίκο Δένδια να υπεραμύνεται εμφατικά (παρουσία του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ στρατηγού Δ. Χούπη και του αρχηγού ΓΕΣ αντιστράτηγου Γ. Κωστίδη) του δικαιώματος της Ελλάδας στα 12 μίλια και των Δωδεκανήσων σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ (με αφορμή τις εκδηλώσεις μνήμης στην Λέρο για την 81η επέτειο από τη βύθιση του αντιτορπιλικού ''Βασίλισσα Όλγα'' από γερμανικά βομβαρδιστικά στις 26 Σεπτεμβρίου 1943), θα συνειδητοποίησε σίγουρα δύο πράγματα:

Πρώτον, ότι ...  

 
ο ΥΠΑΜ μιλούσε με αποφασιστικότητα και ύφος επιβλητικό, που έκρυβε συγκαλυμμένη προειδοποίηση με αποδέκτη όχι μόνο στον Τούρκο απέναντι (βλ. Ταγίπ Ερντογάν), αλλά και τον πρωθυπουργό συνομιλητή του.

Δεύτερον, ότι διακατέχεται από κρυφή αγωνία (όπως και οι περισσότεροι Έλληνες) στη σκέψη ότι απ' τα τραγικά Ίμια και έκτοτε η Ελλάδα μετατρέπεται αργά αλλά σταθερά σε χώρα με γκριζοποιημένα από την Τουρκία τμήματα της νησιωτικής της επικράτειας.

Με γκριζοποιημένες θαλάσσιες ζώνες της εθνικής κυριαρχίας της (μεταξύ 28ου-32ου μεσημβρινού) και περιορισμένα κυριαρχικά δικαιώματα, δηλαδή δικαιώματα των οποίων η κυρίαρχη άσκηση εξαρτάται από τη βούληση της Τουρκίας.

Το 1996 η πατρίδα μας έχασε, πράγματι (για πρώτη φορά στην μεταπολεμική ιστορία της), εδαφική κυριαρχία (σ.σ: στην Κάσο δεν έγινε αυτό, αλλά απεμπολήσαμε - με την ανοχή μας στον ελεγκτικό ρόλο της Τουρκίας στα όρια των 6 νμ - το κυριαρχικό μας δικαίωμα για επέκταση των ΕΧΥ στα 12 προς χάριν των ''ήρεμων νερών'' και μιας εκβιαστικής ειρήνης [βλ. casus belli]).

Και την έχασε αυτήν την κυριαρχία αποδεχόμενη (με την παθητική στάση της) ως ουδέτερο έδαφος το σύμπλεγμα των Ιμίων (των δύο μικρών ακατοίκητων νησίδων ανατολικά της Καλύμνου των Δωδεκανήσων), τα οποία απέχουν 3,6 νμ από τα τουρκικά παράλια.

Αυτό σηματοδότησε άρδην την αλλαγή στην Εξωτερική πολιτική μας (υιοθέτηση της ''πολιτικής του κατευνασμού'' κατά τα αποτυχημένα βρετανικά πρότυπα της δεκαετίας του '30 απέναντι στην ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ), σε βαθμό να διολισθήσουμε στο σημείο να γίνουμε ημιπαράλυτη χώρα, ηττοπαθής και αντιφατική, ένα βήμα πριν καταλήξουμε σε γεωπολιτικό δορυφόρο της Τουρκίας.

Χώρα που ξεκίνησε να εκλιπαρεί τους Αμερικανούς για διαμεσολάβηση το '96 εμπεδώνοντας στους επόμενους την πίστη ότι η ήπια, κατευναστική διπλωματία των εθνικών υποχωρήσεων και των παραχωρήσεων (με υποβολείς τις ΗΠΑ και Ευρωπαίους εταίρους [βλ. Γερμανία]) είναι η... εθνοσωτήριος λύση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για να μην οδηγηθούμε στον πάτο του Αιγαίου όπως μας απειλεί συχνά-πυκνά ο ακροδεξιός εταίρος του Ταγίπ Ερντογάν Ντεβλέτ Μπαχτσελί των ''Γκρίζων Λύκων''.

Τρομακτική επιλογή η λύση αυτή, γιατί μας οδηγεί σταδιακά - όπως απέδειξαν η πρόσφατη σχετικά και η σύγχρονη ιστορία μας - σε απώλεια εθνικής κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Λύση αφόρητη και σκληρή σαν την αλήθεια στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Σχέσεις καμουφλαρισμένες απ' το παραμύθι της ''ελληνοτουρκικής φιλίας'', που αυγατίζει τις ψευδαισθήσεις των κυβερνώντων και κάνει να φαντάζει στα μάτια μας ως ηράκλειος άθλος η αποτροπή της ενδεδυμένης με προβιά προβάτου Τουρκίας.

Της Τουρκίας των παράνομων και μονομερών διεκδικήσεων, που εγείρει αξιώσεις για Θράκη, Αιγαίο και Κύπρο. Της Τουρκίας του πανούργου Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος, με τη στολή του ''ειρηνοποιού'' που του επέτρεψε να έχει η διεθνής συγκυρία, αποκάλεσε (από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, 24/9/'24, 79η Σύνοδος) ''ειρηνευτική επιχείρηση'' την τουρκική εισβολή του '74 στην Κύπρο (Αττίλας 1&2) και ζήτησε αναγνώριση του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους.

Ζήτησε να τερματιστεί η απομόνωση τής (υπό 50ετή τουρκική κατοχή) ''Βόρειας Κύπρου'' με παραχώρηση σε αυτήν κυριαρχικής ισότητας και ισοτιμίας, ώστε να μπορεί να συνάψει διεθνώς διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις η ''ΤΔΒΚ''.

Αιτιάσεις ανιστόρητες, άδικες και παράνομες, στις οποίες απάντησε ήδη κατηγορηματικά από το βήμα του ΟΗΕ ο Κυριάκος Μητσοτάκης:

''Καμιά λύση δύο κρατών στην Κύπρο'' ξεκαθάρισε προτείνοντας ως λύση του Κυπριακού - αντί της διχοτόμησης - την (αμφιλεγόμενης ωφελιμότητας, βέβαια) προτεινόμενη απ' τον ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ΔΔΟ.

Τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, δηλαδή, με πολιτική ισότητα (σ.σ: Η Τουρκία διεκδικεί, σημειωτέον, πολιτική και στρατιωτική ισότητα των Τουρκοκυπρίων σε ανεξάρτητο ''κράτος της Βόρειας Κύπρου'').

Συνεπώς, το ''Ούτε λέξη για την Κύπρο'' που ακούγεται από Μέσα ως μομφή για τον πρωθυπουργό στο θέμα αυτό, δεν ισχύει (στην κυριολεξία τουλάχιστον), αφού έγινε ήδη επιγραμματική αναφορά απ' αυτόν στο μείζον ζητούμενο επίλυσης του Κυπριακού με την απόρριψη της τουρκικής πρότασης για διχοτόμηση του νησιού και την υπενθύμιση της ελληνικής και κυπριακής θέσης.

Ισχύει όμως το ότι δεν είπε λέξη για το Αιγαίο στην ομιλία του, σε αντίθεση με τον Τούρκο Πρόεδρο ο οποίος έκανε εμμέσως πλην σαφώς αναφορά στην ατζέντα διεκδικήσεων της Τουρκίας (βλ. ''Συμφωνία Μαδρίτης'', 1997, η οποία αναγνώρισε ως νόμιμα και ζωτικά τα συμφέροντα αμφότερων των χωρών στο Αιγαίο) με έμφαση στο Κυπριακό, τις θέσεις για το οποίο ο Ερντογάν φρόντισε να ξεκαθαρίσει).

Ναι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είπε λέξη για τις ελληνοτουρκικές διαφορές με επίκεντρο το Αιγαίο. Προς έκπληξη μάλιστα όλων, έστρεψε το διεθνές ενδιαφέρον σε απόψεις γύρω από όρους εμπέδωσης της παγκοσμιοποίησης, όπως ''παγκόσμια συναίνεση'', ''παγκόσμιο συμφέρον'' και ''παγκόσμια διακυβέρνηση''.

Η δική μου εκτίμηση για την μη αναφορά Μητσοτάκη στο Αιγαίο και τις ελληνοτουρκικές διαφορές εδράζεται στον υπαινικτικό λόγο του γύρω απ' το θέμα αυτό, που έχει διττή σημασία. Η πρώτη ερμηνεία που δίνω είναι ότι εκκολάπτεται λύση ''Πρεσπών'' του Αιγαίου, εξ ου και η αναφορά του στον ΟΗΕ ''Δεν έχουμε μπορέσει να διευθετήσουμε αυτή τη διαφορά (ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας) επί περισσότερα από 40 χρόνια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μοιραίο να παραμείνει άλυτη...''.

Η δεύτερη έχει να κάνει με την ουσία της πολιτικής οπτικής του στα ελληνοτουρκικά. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επενδύει με πίστη και αισιοδοξία, η οποία ενέχει ενδεχομένως εθνικούς κινδύνους, για διασφάλιση ''ήρεμων νερών'' στο Αιγαίο, προκειμένου να διασφαλίσει την μακροβιότητα της ειρήνης στην περιοχή και όχι μόνο αυτήν.

Τα ''ταραγμένα'' νερά, προφανώς, μάς γονατίζουν οικονομικά ψαλιδίζοντας το ΑΕΠ μας (ήδη εξοπλιζόμαστε γενναία στην Άμυνα μετά από μακρά περίοδο στασιμότητας λόγω μνημονίων), καθώς δεν φροντίσαμε έγκαιρα να αναπτύξουμε αμυντική βιομηχανία ανταγωνιστική της Τουρκίας.

Επενδύει, λοιπόν, στα ''ήρεμα νερά'' του Αιγαίου όχι μόνο για χάρη των αγαθών της ειρήνης για τους Ελλαδίτες (τα οποία δεν μπορούν να τα απολαύσουν οι Ελληνοκύπριοι στον βαθμό που επιθυμούν με ημικατεχόμενη επί μισό αιώνα την Κύπρο), αλλά και για τα συμφέροντα της ελληνικής μειονότητας σε τουρκικό έδαφος, τα οποία γίνονται όλο και πιο ευκρινή την τελευταία δεκαετία.

Απόδειξη, οι κινήσεις προεργασίας κατά την τρέχουσα περίοδο για άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και η αχτίδα Ελληνισμού στην αλησμόνητη Ίμβρο (σ.σ: Στην Τένεδο - που έχει εξελιχθεί σε τουριστικό προορισμό των εύπορων Τούρκων - μοιάζει μη αναστρέψιμη η εξαΰλωση του Ελληνισμού. δεδομένου ότι έμειναν στο νησί μόνο οκτώ Έλληνες) .

Αχτίδα που άρχισε να αχνοφέγγει το 2014 και έγινε φωτεινότερη τα τελευταία χρόνια με την αύξηση των μονίμων κατοίκων ελληνικής καταγωγής (έφτασαν, ήδη, τους 600), η οποία συνοδεύεται απ' το ξαναζωντάνεμα παλιών, ερειπωμένων σπιτιών και την επαναλειτουργία ελληνικών σχολείων στην Ίμβρο (με ενεργό συμβολή του Ιμβριώτη Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, κεντρικού ομιλητή στο Πανιμβριακό Συνέδριο της Αθήνας [Κέντρο Πολιτισμού ''Ελληνικός Κόσμος'' του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού] με θέμα ''Ίμβρος και Τένεδος Νόστος και Προοπτική'').

Αυτά τα θετικά, ωστόσο, δεν είναι ικανά να καθαρίσουν το σύννεφο στα ελληνοτουρκικά με διακύβευμα το Αιγαίο, έστω κι αν ο Ταγίπ Ερντογάν ''χάιδεψε'' αυτιά στον ΟΗΕ (προς μεγάλη ικανοποίηση των Συμμάχων του ΝΑΤΟ) μιλώντας για περαιτέρω μελλοντική προσέγγιση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ''εποικοδομητική συνεργασία'' ενόψει και της νέας συνάντησης του Ανώτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις αρχές του 2015.

''Εποικοδομητική συνεργασία'' σε όλα τα θέματα, ''ιδίως στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος'', χωρίς να παραλείψει να αναφέρει ωστόσο με νόημα ότι η χώρα του ''έχει την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο'', άρα έχει δικαιώματα στο Αιγαίο...

Κρινιώ Καλογερίδου