Ήταν η νύχτα της 5ης προς 6η Νοεμβρίου 1961, όταν μια σφοδρή νεροποντή, συνοδευόμενη από έναν λυσσασμένο άνεμο που θύμιζε κυκλώνα, μετέτρεψε την Αθήνα σε μία απέραντη λιμνοθάλασσα. Μέσα σε λίγες ώρες, οι...
κεντρικές οδικές αρτηρίες της πρωτεύουσας, από τη Σίνα και την Ομήρου έως τη Βουκουρεστίου, την Πατησίων, την Αλεξάνδρας και τη Συγγρού, πλημμύρισαν, παρασύροντας τα πάντα στο πέρασμά τους. Οι κάτοικοι βρέθηκαν παγιδευμένοι, με δεκάδες να σκαρφαλώνουν στις στέγες για να προστατευτούν από τα ορμητικά νερά, που παρέσυραν έπιπλα, οικιακά σκεύη, ακόμη και πτώματα ανθρώπων και ζώων.Η τραγική απολογιστική λίστα εκείνης της νύχτας έφτασε τους 43 νεκρούς, με περίπου 300 τραυματίες και χιλιάδες οικογένειες να χάνουν το σπίτι τους. Εκατοντάδες κατοικίες κατέρρευσαν, ενώ οι πλημμύρες έπληξαν πάνω από 4.000 οικήματα, αφήνοντας περίπου 500 οικογένειες άστεγες, ιδίως σε λαϊκές συνοικίες της δυτικής Αθήνας, όπως το Μπουρνάζι, η Νέα Λιόσια και ο Άγιος Ιωάννης Ρέντη.
Η αδυναμία των υποδομών και η πολιτική αντιπαράθεση
Η φονική πλημμύρα συνέπεμψε λίγο μετά τις εκλογές της 29ης Οκτωβρίου και την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Οι εκλογές εκείνες, που έμειναν γνωστές ως «εκλογές βίας και νοθείας», είχαν ήδη προκαλέσει αναβρασμό. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, είχε καταγγείλει τη νομιμότητα των αποτελεσμάτων.
Το γεγονός της πλημμύρας αποτέλεσε, ένα επιπλέον, ισχυρό επιχείρημα στην κριτική κατά της κυβέρνησης Καραμανλή, καθώς η καταστροφή αποκάλυψε σοβαρές ανεπάρκειες στις υποδομές της Αθήνας. Τα μέσα ενημέρωσης της εποχής υπογράμμισαν τον ανοργάνωτο χαρακτήρα της πόλης, ενώ η αντιπολίτευση επιτέθηκε στον πρωθυπουργό, κατηγορώντας τον ότι είχε αφήσει την πρωτεύουσα εκτεθειμένη στις φυσικές καταστροφές. Το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων, από την πλευρά του, επέρριψε ευθύνες στις προηγούμενες κυβερνήσεις, προσπαθώντας να αποποιηθεί την ευθύνη για την απουσία υποδομών.
Μια Αθήνα πνιγμένη στην απόγνωση
Οι συνθήκες στους πληγέντες συνοικισμούς, όπως το Μπουρνάζι και το Νέο Φάληρο, περιγράφονται ως αποκαρδιωτικές. Δεκάδες κάτοικοι ξεχύθηκαν στους δρόμους ημίγυμνοι, προσπαθώντας να διασώσουν ό,τι μπορούσαν. Η Πολιτεία, ο στρατός και τα Σώματα Ασφαλείας κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να παράσχουν βοήθεια στους πλημμυροπαθείς, διανέμοντας τρόφιμα, ρούχα και χιλιάδες καρβέλια ψωμί, ενώ βάρκες χρησιμοποιήθηκαν για τις μετακινήσεις στις πιο πλημμυρισμένες περιοχές.
Εξήντα δύο χρόνια αργότερα, αυτή η τραγωδία παραμένει μια θλιβερή υπενθύμιση των αδυναμιών που ταλανίζουν τις υποδομές της Αθήνας, με το ερώτημα της πρόληψης φυσικών καταστροφών να παραμένει επίκαιρο.
