Λεπτοκαρυά 11/11/24
*ΟΡΦΙKA
Ο Όλυμπος, το ψηλότερο βουνό της Ελλάδας, δεσπόζει όχι μόνο για τη φυσική του ομορφιά, αλλά και για την πλούσια μυθολογική και ιστορική του σημασία. Αποτελώντας...
την κατοικία των δώδεκα θεών στην αρχαία ελληνική θρησκεία, ο τόπος μας είναι γεμάτος μύθους που διαμορφώνουν την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας και συναρπάζουν μέχρι και σήμερα. Εδώ, όπου η κορυφή των θεών συνδυάζεται με ιστορίες ηρώων, εδώ και ή ιστορία του Ορφέα που έγινε μύθος, ο οποίος δένει τη μυστηριώδη του παρουσία με τα Λείβηθρα και την περιοχή του Ολύμπου. Οι μύθοι αυτοί, γεμάτοι συμβολισμούς, αναδεικνύουν τη διαχρονική γοητεία του Ολύμπου και τον καθιστούν μοναδικό κέντρο πολιτιστικής και τουριστικής ανάπτυξης.
Εδώ και οι Ορφικές ακτές του Ολύμπου όπως της Λεπτοκαρυάς, που βρίσκεται κάτω από τον επιβλητικό Όλυμπο, στην αντίπερα όχθη του Θερμαϊκού κόλπου, αγκαλιάζει με στοργή τη Θεσσαλονίκη, σε μια υπέροχη ατμόσφαιρα που λάμπει κάτω από το φως του ήλιου. Αυτό το μαγευτικό ορφικό τοπίο, βγαλμένο από τα βάθη της ιστορίας και τους μύθους του Ορφέα, προσφέρει αξέχαστες στιγμές χαλάρωσης για τους επισκέπτες ακόμα και σήμερα.
Ο Ορφέας, μυθική φιγούρα της αρχαιότητας, ενέπνευσε αμέτρητα έργα τέχνης, ειδικά κατά την Αναγέννηση και το Μπαρόκ, με την ιστορία του να γίνεται πηγή έμπνευσης για συνθέτες, συγγραφείς και καλλιτέχνες. Το κεντρικό θέμα της τραγικής αγάπης του Ορφέα για την Ευρυδίκη αναβίωσε σε αυτά τα έργα, αναδεικνύοντας τη δύναμη της αγάπης και της μουσικής.
Σημαντικοί καλλιτέχνες εμπνεύστηκαν από τον μύθο: το 1762, ο Γερμανός συνθέτης Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ δημιούργησε την όπερα Orfeo ed Euridice, δίνοντας νέα ζωή στον μύθο με έντονη συναισθηματική φόρτιση και δραματική μουσική. Ακόμα νωρίτερα, το 1607, ο Μοντεβέρντι συνέθεσε την όπερα L'Orfeo, η οποία θεωρείται μία από τις πρώτες της ιστορίας, περιγράφοντας την προσπάθεια του Ορφέα να φέρει πίσω την αγαπημένη του Ευρυδίκη από τον Κάτω Κόσμο.
Η επιρροή του μύθου στην τέχνη και τη λογοτεχνία συνεχίστηκε με έργα από τον Οβίδιο, τον Βιργίλιο και άλλους συγγραφείς της αρχαιότητας και αναβίωσε σε νεότερες εποχές. Κατά την Αναγέννηση και τον Ρομαντισμό, καλλιτέχνες και ποιητές απεικόνισαν τον Ορφέα με τη λύρα του, ως σύμβολο της μουσικής και της ψυχικής γαλήνης.
Σύγχρονες αναφορές στον μύθο περιλαμβάνουν ταινίες, όπως η Orphée του Ζαν Κοκτώ το 1950, που μεταφέρει τον μύθο σε ένα σύγχρονο πλαίσιο. Ο Ορφέας, ως αιώνιο σύμβολο μουσικής και συναισθημάτων που ξεπερνούν τα ανθρώπινα όρια, διατηρεί την παγκόσμια απήχηση της ιστορίας του.
Στρατηγική για έναν Ορφικό Πολιτιστικό Θεσμό
Για να επιτύχουμε και εμείς αυτό το όραμα, είναι απαραίτητη μια στρατηγική. Όπως η Σάλτσμπουργκ, που αναγνωρίζεται διεθνώς χάρη στον Μότσαρτ, έτσι και η Λεπτοκαρυά μπορεί να συνδέσει το όνομά της με τον Ορφέα και τις Μούσες, ιδρύοντας μια σειρά από ετήσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Η ιδέα για ετήσιες "Ορφικές Μουσικές Βραδιές" στην περιοχή, με κεντρικό άξονα την ιστορία του Ορφέα και των Μουσών, θα φέρει τους επισκέπτες πιο κοντά στην τοπική παράδοση, αναδεικνύοντας τον πολιτιστικό μας πλούτο.
Για να οργανωθεί αυτή η διοργάνωση, μπορούμε να ακολουθήσουμε αυτά τα βήματα:
1. Ορισμός Θεματικής και Τίτλου: Ο τίτλος "Ορφικά" είναι ιδανικός για να τονίσουμε τον Ορφέα και τις Μούσες. Ένας υπότιτλος όπως "Μουσικές Βραδιές στο Βασίλειο των Μουσών" θα ενισχύσει την αίσθηση μυστικισμού και παράδοσης.
2. Επαφή με Ντόπιους Μουσικούς και Καλλιτέχνες: Μια λίστα από τοπικούς καλλιτέχνες, μουσικούς και συγκροτήματα μπορεί να φέρει τη μουσική της περιοχής στο επίκεντρο. Η συμμετοχή πολιτιστικών συλλόγων και ωδείων θα ενισχύσει τον τοπικό χαρακτήρα των εκδηλώσεων.
3. Επιλογή Τοποθεσίας: Η εκδήλωση μπορεί να φιλοξενηθεί σε ιστορικούς χώρους, όπως τα αρχαία Λείβηθρα, όπου βρίσκεται ο φημολογούμενος τάφος του Ορφέα. Η ανάδειξη και ανακατασκευή του ξόανου ή αγάλματος του Ορφέα σε κεντρικό χώρο στα Λείβηθρα ή σε πλατεία θα προσδώσει ακόμα μεγαλύτερη ιστορική και πολιτιστική αξία στην περιοχή. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο ποταμός Σύς συνδέεται με τον Ορφέα και την καταστροφή της πόλης του, γεγονός που ενισχύει τη σύνδεση της περιοχής με την αρχαία θρακική παράδοση, την οποία διεκδικεί η Βουλγαρία.
4. Προώθηση της Εκδήλωσης: Δημιουργία αφισών και ψηφιακού υλικού που συνδυάζει την αρχαία ελληνική αισθητική με σύγχρονα γραφικά, π.χ., Ορφέας με λύρα ή οι Μούσες. Μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τοπικά ΜΜΕ θα ενισχύσουν την προβολή της εκδήλωσης.
5. Συνεργασία με Δήμο και Φορείς: Η συνεργασία με τον Δήμο Δίου-Ολύμπου και άλλους φορείς, όπως η UNESCO, μπορεί να παρέχει υποστήριξη και πόρους για την υλοποίηση των εκδηλώσεων.
6. Σχεδιασμός Προγράμματος: Η δημιουργία ενός πολυμορφικού προγράμματος με παραδοσιακή, κλασική και σύγχρονη μουσική, καθώς και αφηγήσεις ή χορευτικά δρώμενα, θα κρατήσει το κοινό καθηλωμένο. Κάθε βραδιά θα μπορούσε να αφιερώνεται σε μία Μούσα, διατηρώντας έτσι τη συνοχή και την ιστορική διάσταση του θεσμού.
Η έναρξη κάθε εκδήλωσης θα μπορούσε να συνοδεύεται από μια αφήγηση για τον Ορφέα και τις Μούσες:
"Ο Ορφέας, γιος της Μούσας Καλλιόπης και του θρακιώτη βασιλιά Οίαγρου, κατείχε τη δύναμη να μαγεύει όλη τη φύση με τη μουσική του. Με την απαράμιλλη λύρα του, γαλήνευε ψυχές και έκανε ακόμα και τα άγρια ζώα να αναριγούν. Συνδεδεμένος με τις Μούσες, τις θεότητες της τέχνης, ο Ορφέας αποτέλεσε έναν διαχρονικό κρίκο μεταξύ θείου και ανθρώπινης έμπνευσης. Μέσα από αυτή τη βραδιά, αναζητούμε να ξαναζωντανέψουμε την αρμονία που εκείνος χάρισε στον κόσμο."
Με αυτό το πλαίσιο, αναδεικνύεται τόσο η πολιτιστική αξία όσο και ο οραματισμός της εκδήλωσης, κάνοντας τη Λεπτοκαρυά έναν σημαντικό πολιτιστικό προορισμό, αντάξιο της ιστορίας της. Η ανάδειξη του μύθου του Ορφέα μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην τοπική οικονομία και τουριστική ανάπτυξη, παρόμοια είναι η διαχρονική επιρροή του Ορφέα που έχει ο μύθος του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας στη Βερόνα, όπως και ο Μότσαρτ στην Σάλτσμπουργκ και πολλοί άλλοι. Η σύνδεση του Ορφέα με τα Λείβηθρα και την ευρύτερη περιοχή του Ολύμπου προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για την προβολή της ελληνικής μυθολογίας και την ανάδειξη της περιοχής σε έναν σύγχρονο και ελκυστικό πολιτιστικό προορισμό.
Η προηγούμενη επιτυχία των εκδηλώσεων με το Ινστιτούτο Αριστοτέλης Λειβήθρια 2007,08,09, είναι ένα πολύτιμο πλεονέκτημα για τη σύγχρονη αναβίωση του οράματος. Το γεγονός ότι οι τότε εκδηλώσεις πήραν διεθνή διάσταση υπό την αιγίδα της UNESCO, και την Πανεπιστημιακή κοινότητα , όπως η ομογένεια, δείχνει ότι υπάρχει ήδη ενδιαφέρον, τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Εδώ είναι μερικές στρατηγικές ιδέες που μπορεί να ενισχύσουν την αναβίωση:
1. Η δημιουργία ενός νέου σωματείου με τη δική του ταυτότητα και σκοπό θα προσδώσει τη συνέχεια που χρειάζεται.
2. Διεθνής Διάσταση με Εστίαση στο Ιστορικό Υπόβαθρο: Με δεδομένη τη διεθνή αναγνώριση που ήδη είχε, η αναβίωση μπορεί να βασιστεί σε καλλιτεχνικές και ακαδημαϊκές συνεργασίες με διεθνή ιδρύματα και να περιλαμβάνει διακεκριμένους συμμετέχοντες από τον χώρο των τεχνών, της μουσικής και των κλασικών σπουδών.
3. Χρήση Ψηφιακών Μέσων και Διεθνής Προβολή: Επενδύοντας στη διαδικτυακή παρουσία μέσω live-streaming, ντοκιμαντέρ ή ψηφιακών εκθέσεων, το νέο εγχείρημα θα κεντρίσει και πάλι το ενδιαφέρον ενός διεθνούς κοινού. Μια επίσημη ιστοσελίδα, διαδραστικοί χάρτες και περιεχόμενο που συνδυάζει τους μύθους με τον τόπο θα προσελκύσουν τόσο ακαδημαϊκούς όσο και τουρίστες.
4. Εκδηλώσεις που Αναδεικνύουν το Παρελθόν και το Παρόν: Η αναβίωση μπορεί να περιλαμβάνει εκθέσεις, ομιλίες, και μουσικές βραδιές, αλλά και πιο σύγχρονα στοιχεία όπως σύγχρονη τέχνη, multimedia παραστάσεις και εγκαταστάσεις, ώστε να ανανεώσει και να επεκτείνει το ενδιαφέρον του κοινού.
5. Διασύνδεση με Εκπαιδευτικά Προγράμματα: Η συνεργασία με πανεπιστήμια και την τοπική εκπαιδευτική κοινότητα θα μπορούσε να δώσει ακαδημαϊκή βαρύτητα στις εκδηλώσεις και να εμπνεύσει τις νεότερες γενιές. Διοργανώνοντας σεμινάρια ή θερινά σχολεία για ξένους φοιτητές, το εγχείρημα θα αποκτήσει και εκπαιδευτική διάσταση.
Κωνσταντίνος Σ. Γιαντσιος πρώην αντιδήμαρχος ανατολικού Ολύμπου
