Θανάσης Κουκάκης
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης με την απόφαση 100/2024 έκρινε ότι ένας άνεργος πολίτης μπορεί να εξαιρείται από την ετήσια αντικειμενική δαπάνη για συντήρηση κατοικίας και κατοχή αυτοκινήτου.
Σύμφωνα με...
Σύμφωνα με...
την απόφαση, τα τεκμήρια δεν θα πρέπει να επιβάλλονται σε άτομα που αποδεδειγμένα δεν έχουν εισοδήματα και δεν διαθέτουν φοροδοτική ικανότητα, όπως στην περίπτωση του συγκεκριμένου πολίτη που είχε μηδενικό δηλωθέν εισόδημα.
Ο προσφεύγων, κάτοικος Θεσσαλονίκης, άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, η οποία του είχε επιβάλει φόρο βάσει τεκμηρίων. Συγκεκριμένα, η εφορία υπολόγισε το εισόδημά του στα 22.688 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιοκατοίκηση σε σπίτι 199 τ.μ. και την κατοχή ενός αυτοκινήτου 1.341 κ.εκ. Η φορολογική αρχή προσδιόρισε τον φόρο του πολίτη σε 3.306,40 ευρώ, παρά το ότι εκείνος δεν είχε δηλώσει κανένα εισόδημα για το έτος 2019, λόγω μακροχρόνιας ανεργίας.
Ο πολίτης, στηρίζοντας την προσφυγή του σε βεβαιώσεις του ΟΑΕΔ που αποδείκνυαν την ανεργία του για διάστημα άνω των 70 μηνών, υποστήριξε ότι αδυνατεί να πληρώσει τον φόρο, καθώς τα εισοδήματά του είχαν μηδενιστεί. Το Δικαστήριο δέχθηκε τους ισχυρισμούς του, κρίνοντας ότι οι δαπάνες που προσδιορίζονται με τα τεκμήρια δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική οικονομική του κατάσταση.
Η απόφαση τόνισε ότι οι νόμοι περί τεκμηρίων, αν και στοχεύουν στη σύλληψη φορολογητέας ύλης που διαφορετικά δεν θα δηλωνόταν, δεν πρέπει να εφαρμόζονται αδιάκριτα, ειδικά σε περιπτώσεις πολιτών χωρίς εισοδήματα. Η απόφαση ανέφερε ότι η τυφλή εφαρμογή των τεκμηρίων παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, επιβάλλοντας φόρους ακόμη και σε άτομα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τους πληρώσουν.
Με την απόφασή του το δικαστήριο ακύρωσε την επιβολή φόρου στον προσφεύγοντα και διέταξε την επιστροφή του παραβόλου που είχε καταβάλει για την άσκηση της προσφυγής. Επίσης, το δικαστήριο αποφάσισε να μην επιβάλει δικαστικά έξοδα στο Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή η απόφαση θεωρείται σημαντική εξέλιξη, ανοίγοντας τον δρόμο για την επανεξέταση του τρόπου εφαρμογής των τεκμηρίων διαβίωσης σε άτομα που βρίσκονται σε οικονομική δυσχέρεια.
Ο προσφεύγων, κάτοικος Θεσσαλονίκης, άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, η οποία του είχε επιβάλει φόρο βάσει τεκμηρίων. Συγκεκριμένα, η εφορία υπολόγισε το εισόδημά του στα 22.688 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιοκατοίκηση σε σπίτι 199 τ.μ. και την κατοχή ενός αυτοκινήτου 1.341 κ.εκ. Η φορολογική αρχή προσδιόρισε τον φόρο του πολίτη σε 3.306,40 ευρώ, παρά το ότι εκείνος δεν είχε δηλώσει κανένα εισόδημα για το έτος 2019, λόγω μακροχρόνιας ανεργίας.
Ο πολίτης, στηρίζοντας την προσφυγή του σε βεβαιώσεις του ΟΑΕΔ που αποδείκνυαν την ανεργία του για διάστημα άνω των 70 μηνών, υποστήριξε ότι αδυνατεί να πληρώσει τον φόρο, καθώς τα εισοδήματά του είχαν μηδενιστεί. Το Δικαστήριο δέχθηκε τους ισχυρισμούς του, κρίνοντας ότι οι δαπάνες που προσδιορίζονται με τα τεκμήρια δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική οικονομική του κατάσταση.
Η απόφαση τόνισε ότι οι νόμοι περί τεκμηρίων, αν και στοχεύουν στη σύλληψη φορολογητέας ύλης που διαφορετικά δεν θα δηλωνόταν, δεν πρέπει να εφαρμόζονται αδιάκριτα, ειδικά σε περιπτώσεις πολιτών χωρίς εισοδήματα. Η απόφαση ανέφερε ότι η τυφλή εφαρμογή των τεκμηρίων παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, επιβάλλοντας φόρους ακόμη και σε άτομα που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τους πληρώσουν.
Με την απόφασή του το δικαστήριο ακύρωσε την επιβολή φόρου στον προσφεύγοντα και διέταξε την επιστροφή του παραβόλου που είχε καταβάλει για την άσκηση της προσφυγής. Επίσης, το δικαστήριο αποφάσισε να μην επιβάλει δικαστικά έξοδα στο Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή η απόφαση θεωρείται σημαντική εξέλιξη, ανοίγοντας τον δρόμο για την επανεξέταση του τρόπου εφαρμογής των τεκμηρίων διαβίωσης σε άτομα που βρίσκονται σε οικονομική δυσχέρεια.
