Η συσχέτιση με τη νηστεία των Χριστουγέννων
Η νηστεία που τηρείται την παραμονή των Θεοφανίων είναι αυστηρή, χωρίς τη χρήση λαδιού ή ψαριού.
Εξαίρεση αποτελεί μόνο ...
η περίπτωση όπου η ημέρα συμπίπτει με Σάββατο ή Κυριακή, οπότε επιτρέπεται η κατανάλωση λαδιού.
Η θεολογική βάση της νηστείας των Θεοφανίων
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, στο έργο του «Ιερό Πηδάλιο», εξηγεί ότι η νηστεία της παραμονής των Θεοφανείων, καθώς και των Χριστουγέννων, αποσκοπεί στην αναπλήρωση της νηστείας που καταλύεται όταν αυτές οι μεγάλες εορτές πέφτουν Τετάρτη ή Παρασκευή. Με αυτόν τον τρόπο, η Εκκλησία διατηρεί τη νηστευτική παράδοση χωρίς να θυσιάζει τη λαμπρότητα των εορτών.
