όλα αυτά για να ‘‘διατυπώσει’’ και να εκφράσει δημοσίως ο ελληνικός λαός με τον πιο εύγλωττο και έντονο τρόπο ένα καταληκτικό αίτημα για την υπόθεση των Τεμπών: την απόδοση δικαιοσύνης. Την απόδοση δικαιοσύνης από την οποία, όπως είναι πια φανερό, ‘‘κρέμεται’’ η εμπιστοσύνη του Έλληνα πολίτη στους θεσμούς και στο σύστημα της χώρας.
Το μέγα ερώτημα, λοιπόν, είναι αν τελικά θα αποδοθεί δικαιοσύνη για την υπόθεση των Τεμπών(;). Και μάλιστα έτσι όπως την απαίτησε σχεδόν σύσσωμη η ελληνική κοινωνία. Θα αποδοθεί πραγματική δικαιοσύνη; Θα οδηγηθούν, ανεξαρτήτως της ιδιότητάς τους, ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου όλοι οι ύποπτοι ως ένοχοι; Όποιοι κι αν είναι αυτοί; Και θα δικαστούν για αυτά τα οποία πρέπει εκ των πραγμάτων να κατηγορηθούν; Ή θα αποδοθεί ‘‘μια, κάποια δικαιοσύνη’’ που για κάποια αδικήματα, κάποιοι στοχευμένα θα κριθούν και θα καταδικαστούν; Απλά, με τελικό στόχο να ‘‘κοπάσει’’ η παλίρροια της λαϊκής οργής και να φαίνεται ότι τουλάχιστον κάποιοι τιμωρήθηκαν(;).
Το άνω κεντρικό ερώτημα είναι ένα πολύ δύσκολο ερώτημα. Θα προσπαθήσω, ωστόσο, να εκφράσω δομημένες σκέψεις για το πώς λογικά θα αποδοθεί ουσιαστική δικαιοσύνη στην υπόθεση του δυστυχήματος των Τεμπών. Τι σημαίνει και τι συνεπάγεται εν προκειμένω η απόδοση πραγματικής δικαιοσύνης;
Καταρχάς, ας μου επιτραπεί να επαναλάβω την απαρχή πάντων, την κεντρική τοποθέτηση που έχω καταγράψει στα άρθρα μου, ότι δηλαδή η υπόθεση των Τεμπών είναι μια ‘‘σύνθεση’’ διττού χαρακτήρα. Είναι, τουτέστιν, στοιχειοθετημένη σε δύο διακριτά και αυτοτελή επίπεδα που πρέπει να τύχουν ξεχωριστής αξιολόγησης. Έχει να κάνει από τη μια με μια ομάδα αξιόποινων πράξεων που οδήγησαν κυρίως (και όχι μόνο) σε κατά συρροή ανθρωποκτονίες, οφειλόμενες είτε στη σύγκρουση των τρένων αυτήν καθεαυτήν, είτε στην πυρόσφαιρα που προκλήθηκε από τη σύγκρουση (εξ’ ου και λέμε ότι κάποιοι από τους επιβάτες κάηκαν ‘‘ζωντανοί’’). Από την άλλη, έχει να κάνει με την ‘‘άμεση αποκατάσταση του πεδίου’’, όπως τη χαρακτήρισε ο τότε Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, Χρήστος Τριαντόπουλος, άλλως με το ‘‘μπάζωμα’’ που κατά τους συγγενείς των θυμάτων είχε ως στόχο αλλά και ως επελθόν αποτέλεσμα τελικά την εξαφάνιση των αποδεικτικών στοιχείων για να ‘‘καλυφθούν’’ και να ‘‘προστατευτούν’’ κάποιοι. Αυτή δε η δεύτερη διάσταση, σχετίζεται νοηματικώς άρρηκτα, όπως έχω ισχυριστεί, με τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στην Ελλάδα.
Στο πρώτο επίπεδο, λοιπόν, κομβικό ρόλο για την απόδοση πραγματικής δικαιοσύνης ενέχει το ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’. Από την πρώτη στιγμή, η αγωνιώδης προσπάθεια και η βασική έγνοια των κυβερνητικών και πρωταρχικώς του ίδιου του Πρωθυπουργού (όλως περιέργως, καθώς για το ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’ δεν του ζήτησε ούτε θα του ζητούσε κανείς να λογοδοτήσει), ήταν να πεισθεί η κοινή γνώμη ότι οι ισχυρισμοί περί μεταφοράς από την εμπορική αμαξοστοιχία τέτοιου φορτίου ήταν ‘‘θεωρίες συνωμοσίας’’. Ευθύς εξ’ αρχής, συνεπώς, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός διαβεβαίωνε κατηγορηματικά άπαντες από τις πρώτες μέρες ότι ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’ δεν υπήρχε (https://www.youtube.com/watch?v=n6ZTeqO2wdI)!
Και το έλεγε αυτό ο Πρωθυπουργός για να ‘‘αποδεικνύει’’ στο ελλαδικό (και όχι μόνο) ‘‘ακροατήριο’’ την ανυπαρξία ενδεχομένου συγκάλυψης, αποκλείοντάς το από το σκεπτικό του κάθε Έλληνα πολίτη. Εφόσον δεν υπήρχε (αρχικώς έτσι ξεκίνησε η κυβερνητική θεωρία, έτσι μας έλεγαν) ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’, δεν υπήρχε, συνεπαγωγικά, και απολύτως κανένας ‘‘αποχρών λόγος’’ να ενέχει, ως επιχειρησιακή πράξη, ύποπτο περιεχόμενο και ύποπτο σκοπό και το ‘‘μπάζωμα’’ του χώρου του δυστυχήματος. Η δε πυρόσφαιρα, εξαιτίας της οποίας κάηκαν ‘‘ζωντανοί’’ κάποιοι από τους επιβάτες του επιβατικού τρένου, οφειλόταν, όπως μας είπαν από την αρχή και συνέχιζαν να μας λένε, σε έλαια σιλικόνης που όμως νομίμως ενυπήρχαν στους μετασχηματιστές των μηχανών των τρένων.
Έτσι, έναν χρόνο μετά το δυστύχημα, ο Πρωθυπουργός ‘‘αναπαρήγαγε’’ ακριβώς τα ίδια, ακολουθώντας το ίδιο αφήγημα και στηριζόμενος στην ίδια άνω ‘‘λογική’’ (ίδετε παρακαλώ στη διεύθυνση: https://www.lifo.gr/now/politics/mitsotakis-gia-ta-tempi-mpazoma-xylolio-montaz-einai-theories-synomosias: ‘‘Να συγκαλύψουμε τι; Στο ερώτημα αυτό δεν παίρνω απάντηση. Να συγκαλύψουμε τι; Ότι δήθεν το τρένο μετέφερε ξυλόλιο, εκρηκτικά και εμείς σπεύσαμε την ώρα του ατυχήματος; Γνωρίζω πολύ καλά ότι δεν υπήρχε καμία συγκάλυψη. Αυτό το γνωρίζω πάρα πολύ καλά.’’).
Μετέπειτα, όμως, όταν μάθαμε για πραγματογνωμοσύνες από τους πραγματογνώμονες και τους επιστήμονες που προσέλαβαν οι συγγενείς των θυμάτων, οι οποίοι (πραγματογνώμονες) υποστήριζαν επιστημονικώς την ύπαρξη ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’, θυμόμαστε όλοι τον Πρωθυπουργό να ‘‘κάνει τον ανήξερο’’, ισχυριζόμενος ότι η σιγουριά του για την έλλειψη ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’ οφειλόταν όχι σε δική του… πεποίθηση αλλά στο γεγονός ότι έτσι ‘‘ενημερώθηκε υπηρεσιακώς’’.
Πολλά, ωστόσο, ‘‘κατέδειξε’’ η προσπάθεια με τα (έπειτα από 2 χρόνια) βίντεο που πρόσφατα (μέσα στον Φεβρουάριο και πριν τη ‘‘μαύρη επέτειο’’ της 28/2) εμφάνισε ο δημοσιογράφος Άρης Πορτοσάλτε και επικαλέστηκε ο δικηγόρος Βασίλης Καπερνάρος, η προσπάθεια δηλαδή να επικοινωνηθεί με τα εν λόγω βίντεο εκ νέου ο ισχυρισμός ότι δεν υπήρχε μεταφορά ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’ (τα βίντεο, υποτίθεται, έδειχναν βαγόνια του εμπορικού τρένου που ήταν ‘‘πεντακάθαρα’’). Καταλάβαμε έτσι όλοι, ή σχεδόν όλοι, την τεράστια αγωνία ορισμένων σχετικά με το ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’ και την απεγνωσμένη απόπειρα να πεισθούμε (αλήθεια πώς;;;) ότι, παρόλο που κάηκαν ‘‘ζωντανοί’’ συνάνθρωποί μας, τέτοιες παράνομες εύφλεκτες ύλες δεν μεταφέρονταν στο εμπορικό τρένο.
Θυμίζω δε κάτι απολύτως κρίσιμο, ότι δηλαδή σε πρόσφατη συνέντευξή του, επικαλούμενος τα παραπάνω βίντεο και, υποτίθεται, ‘‘περνώντας στην αντεπίθεση’’, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, συνδυάζοντας πάλι, όπως έκανε από την αρχή, τη μη συγκάλυψη με τη μη ύπαρξη ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’, υπό την έννοια ότι η ανυπαρξία ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’ αποδεικνύει αυτονοήτως και ‘‘αυθωρεί και παραχρήμα’’ την…. ανυπαρξία, την απουσία συγκάλυψης, είχε δηλώσει: Μένει ασφαλώς η τελική πιστοποίηση των βίντεο από τις υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ. Εφόσον, όμως, επιβεβαιωθεί η γνησιότητά τους, τότε όλο το σενάριο περί «παράνομου φορτίου» - άρα και τα τελευταία επιχειρήματα περί «συγκάλυψης» - καταρρίπτεται με κρότο’’.
Ο σκληρός αγώνας, όμως, της Κυβέρνησης, και προσωπικά του ίδιου του Πρωθυπουργού, να πεισθούμε ότι δεν υπήρχε ποτέ στην υπόθεση θέμα ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’ μοιάζει να χάθηκε οριστικά! Σε πολύ πρόσφατο κυριακάτικο φύλλο φανερά φιλοκυβερνητικής εφημερίδας, γράφεται για το επίσημο πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), αυτό που κραυγαλέα τόνιζαν μέσω των πραγματογνωμόνων τους οι συγγενείς των θυμάτων: ‘‘Μελετώντας τις εκθέσεις ειδικών Πανεπιστημίων της Πίζας και της Γάνδης, καθώς και τις παρατηρήσεις του καθηγητή Χημικών Μηχανικών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, οι ερευνητές του ΕΟΔΑΣΑΑΜ καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο τεχνικός εξοπλισμός του εμπλεκόμενου τροχαίου υλικού δεν προκάλεσε τον σχηματισμό και την επέκταση της πυρόσφαιρας που προέκυψε μετά τη σύγκρουση. Αποκλείουν την εκδοχή των ελαίων σιλικόνης που υποστηρίζουν οι διορισμένοι δικαστικοί πραγματογνώμονες και εκτιμούν ότι κάποιο άγνωστο καύσιμο ευθύνεται για την πυρόσφαιρα. Σημειώνουν ότι αυτό δεν δύναται να εντοπιστεί καθώς αποκαταστάθηκε ο χώρος άμεσα και δεν έγινε η πρέπουσα δειγματοληψία. Τα έλαια σιλικόνης αφήνουν λευκή σκόνη ως υπόλειμμα. Σύμφωνα με το πόρισμα, αυτή η λευκή σκόνη δεν εντοπίστηκε σε μεγάλη συγκέντρωση, ώστε να δικαιολογηθεί η καύση μεγάλης ποσότητας ελαίου σιλικόνης’’ (ίδετε https://www.kathimerini.gr/newsasset/563494303/tempi-tragodia-se-tesseris-praxeis/).
Να, λοιπόν, γιατί το ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’ από ό,τι φαίνεται δεν έκαψε μόνο αθώες ψυχές αλλά ‘‘καίει’’ και ‘‘τσουρουφλίζει’’ αδυσώπητα πια (και θα τους ‘‘καίει’’ και θα τους ‘‘τσουρουφλίζει’’ συνεχώς) όσους πόνταραν στην έλλειψή του και ‘‘πολέμησαν’’ λυσσαλέα για να πείσουν την κοινωνία για την απουσία του. Να γιατί η ύπαρξή του και η κατάφαση περί του ρόλου που έπαιξε, ως γενεσιουργού αιτίας, στο να καούν στην πυρόσφαιρα επιβάτες, αφήνει από ‘‘ορθάνοιχτο’’ και ευλογοφανές ως και αυταπόδεικτο πλέον το σενάριο της συγκάλυψης (αυτό δηλαδή που μανιωδώς προσπάθησε να ‘‘αποφύγει’’ ο Κυριάκος Μητσοτάκης).
Υπό την παραπάνω οπτική, τουλάχιστον αυτήν που με αντίστοιχο πείσμα και όχι μόνο (και με τεκμηρίωση) υποστηρίζουν οι χαροκαμένοι συγγενείς, το μέγα ερώτημα που πρέπει να απαντήσουν οι δικαστικοί για να αποδοθεί πραγματική δικαιοσύνη (και όχι οτιδήποτε άλλο που μόνο ‘‘δικαιοσύνη’’ δεν θα είναι) αφορά το πρόσωπο ή τον φορέα γενικά που κρύβεται πίσω από τη διακίνηση αυτού του ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’. Ποιος ήταν ο ‘‘ιδιοκτήτης’’ και διακινητής του φορτίου αυτού; Ήταν, μήπως, κάποιος από τους ‘‘μεγαλόσχημους’’ οικονομικούς παράγοντες του τόπου(;), ήταν το λεγόμενο ‘‘οργανωμένο έγκλημα’’(;) ή ήταν κάποια τρίτη, ‘‘άγνωστη’’ οντότητα; Ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος και ο τελικός σκοπός της μεταφοράς των εύφλεκτων υλών; Και το κυριότερο, μια που (ας μη γελιόμαστε) όλη η Ελλάδα βοά πια για το ‘‘παράνομο εύφλεκτο υλικό’’ και ‘‘ξεχύθηκε’’ στους δρόμους, θα υπάρξει κάποτε έστω και ένας κατηγορούμενος για το ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’ (που λέγεται ότι είναι η αιτία της καύσης ορισμένων από τους επιβάτες);
Ακόμη και αν κινηθεί όμως σε αυτήν την κατεύθυνση η Δικαιοσύνη, που όπως δείχνουν τα πράγματα πρέπει πια να κινηθεί, η δυσκολία της, στον παρόντα τουλάχιστον χρόνο, να ανεύρει το πρόσωπο της ιδιοκτησίας και κατοχής του παραπάνω εύφλεκτου φορτίου και να του ‘‘αποδώσει κατηγορίες’’, είναι ορατή, καθότι, όπως έγραψα πριν λίγες σειρές παραπάνω, στο πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, παρόλο που, παρεμπιπτόντως, ο καθ’ ύλη υπεύθυνος, αν. Πρόεδρός του, Χρήστος Παπαδημητρίου, ‘‘λατρεύει’’ την αδερφή του Πρωθυπουργού (‘‘Η Ντόρα Μπακογιάννη είναι η πολιτικός που λάτρευα από μικρός’’, https://www.newsbreak.gr/politiki/848938/kalos-filos-kai-synergatis-tis-ntoras-o-anaplirotis-proedros-toy-eodasaam/), γράφεται ήδη ότι δεν έγινε, όταν έπρεπε να γίνει, η ‘‘πρέπουσα δειγματοληψία’’ και έτσι δεν μπορούν να εντοπιστούν σήμερα ίχνη του ‘‘παράνομου εύφλεκτου φορτίου’’. Αντιλαμβάνεστε τι έχει γίνει; Καταλάβατε τι συντελέστηκε μετά το δυστύχημα;
Επιπλέον, στο πρώτο επίπεδο (θυμίζω αυτό της απόδοσης πραγματικής δικαιοσύνης κυρίως για τις κατά συρροή ανθρωποκτονίες), αναφορικά με τα ‘‘παραγωγικά αίτια’’, όπως λέμε οι νομικοί, του δυστυχήματος, πρέπει να διερευνηθεί ο ρόλος και η ‘‘αιτιακή σχέση’’ με το δυστύχημα των Υπουργών Μεταφορών των τελευταίων ετών. Η διαδικασία περιγράφεται στο Σύνταγμα και στον νόμο περί ευθύνης Υπουργών (Ν. 3126/2003) και εφόσον, μετά τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής της Βουλής και το σχετικό πόρισμά της για τις εξεταζόμενες πράξεις ή παραλείψεις του Υπουργού, η Ολομέλεια της Βουλής αποφασίσει να κινηθεί σε βάρος του ποινική δίωξη, ο κατηγορούμενος Υπουργός θα δικαστεί από το (ποινικό) Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο του άρθρου 86 του Συντάγματος.
Η ευθύνη εν προκειμένω έχει να κάνει με την περίφημη ‘‘σύμβαση 717’’, τις ολιγωρίες και επικίνδυνες καθυστερήσεις της, και με τα 800 εκατ. ευρώ που διατέθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα (ίδετε παρακαλώ https://www.kathimerini.gr/politics/562317949/800-ekat-gia-toys-sidirodromoys-stin-ellada/) για τους ελληνικούς σιδηροδρόμους, χωρίς τελικά να έχουμε ασφαλές σιδηροδρομικό δίκτυο. Η ανωτέρω ευθύνη, όμως, πέρα από διακομματική, πέρα δηλαδή από ‘‘διαχεόμενη’’ σε όσα κόμματα και κυβερνήσεις χειρίστηκαν τα ευρωπαϊκά κονδύλια και ήταν υπεύθυνα για την υλοποίηση του εκσυγχρονισμού του επιπέδου ασφαλείας του δικτύου, εκτείνεται σε βάθος χρόνου, και δη από το 2014 και μετά (τότε υπεγράφη η ‘‘σύμβαση 717’’), και δεν ‘‘ακουμπά’’ μόνο τον διατελέσαντα κατά τον χρόνο του δυστυχήματος Υπουργό Μεταφορών.
Σύμφωνα, ωστόσο, με τον νόμο περί ευθύνης Υπουργών (άρ. 3§2 Ν. 3126/2003), το αξιόποινο των πλημμελημάτων ή κακουργημάτων των Υπουργών που διαπράττονται από αυτούς κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, εξαλείφεται με το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση των αξιόποινων πράξεων, εάν ως τότε η Βουλή δεν έχει αποφασίσει να ασκήσει ποινική δίωξη κατά των Υπουργών. Με βάση δε τον Κανονισμό της Βουλής (άρ. 21-24), σε τακτική σύνοδο η Ολομέλεια της Βουλής συνέρχεται αυτοδικαίως την πρώτη Δευτέρα του μηνός Οκτωβρίου κάθε έτους.
Από τη συνδυαστική ερμηνεία, λοιπόν, των άνω διατάξεων προκύπτει ότι επί του παραπάνω αντικειμένου μόλις και μετά βίας μπορούν να ‘‘ζητηθούν’’ για τον Υπουργό Μεταφορών που ‘‘θήτευε’’ κατά τον χρόνο του δυστυχήματος ποινικές ευθύνες ενώ η τυχόν ποινική συμπεριφορά προηγούμενων Υπουργών του ίδιου τομέα είναι ήδη παραγεγραμμένη. Η πραγματική δικαιοσύνη όμως εν προκειμένω, όπως ίσως είναι και καθολικά αποδεκτό, θα αποδιδόταν αν ‘‘εισέρχονταν στο κάδρο των ευθυνών’’ όλοι οι διατελέσαντες Υπουργοί Μεταφορών την τελευταία τουλάχιστον δεκαετία.
Προέχει, όμως, να αποδοθεί πραγματική δικαιοσύνη κυρίως στο δεύτερο από τα δύο επίπεδα που ανέφερα παραπάνω, αυτό που η Κυβέρνηση πάση θυσία ‘‘αγκομαχά’’ να αποφύγει και αφορά την άμεση παρέμβαση στον τόπο του δυστυχήματος, η οποία ‘‘βαφτίστηκε’’ μεν ως ‘‘αποκατάσταση’’ αλλά εξαιτίας της ‘‘μπαζώθηκαν’’ μαζί με τα υπολείμματα των πτωμάτων και κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία για την πλήρη και δίκαιη διαλεύκανση της όλης υπόθεσης. Και τούτο, διότι αυτό αφορά τη λειτουργία των θεσμών, την ανεξαρτησία και αυτενέργεια της Δικαιοσύνης και ολόκληρο το ‘‘δημοκρατικό οικοσύστημα’’ της χώρας.
O Έλληνας πολίτης πρέπει να ξέρει ότι μετά από ένα δυστύχημα, πόσο μάλλον μετά από ένα τραγικό, πολύνεκρο δυστύχημα, υπάρχει σαφές νομικό πλαίσιο υπηρεσιακής δράσης των αρμόδιων κρατικών φορέων που πρέπει να επιληφθούν. Ένα νομικό πλαίσιο που επιβάλλει, οριοθετεί και περιγράφει τις δέουσες ενέργειες, τα λαμβανόμενα μέτρα και τις αρμοδιότητες των παραπάνω φορέων.
Με βάση, λοιπόν, τον Ν. 5014/2023 περί του θεσμικού πλαισίου για τη διερεύνηση των αεροπορικών και σιδηροδρομικών δυστυχημάτων, δεν επιτρεπόταν σε οποιονδήποτε να εισέλθει στον τόπο του δυστυχήματος και να επιφέρει μεταβολές στον τόπο που αυτό συνέβη, τα πειστήρια και τα συντρίμματα πριν από την άρση του αποκλεισμού του τόπου του δυστυχήματος, ενώ ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έπρεπε πρώτα να ολοκληρώσει την έρευνά του στον τόπο του δυστυχήματος, το ταχύτερο δυνατό, προκειμένου ο ΟΣΕ να είναι σε θέση να αποκαταστήσει την ‘‘υποδομή’’ και να την ανοίξει για τις σιδηροδρομικές μεταφορές όσο το δυνατόν συντομότερα.
Περαιτέρω, η 4η Έκδοση του Ειδικού Σχεδίου Διαχείρισης Ανθρωπίνων Απωλειών, διαμορφωθείσα από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (ίδετε παρακαλώ: file:///C:/Users/user/Desktop/AllPDF%20(19).pdf), προβλέπει και συγκεκριμενοποιεί 9 στάδια υποχρεωτικών κινήσεων από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς που πρέπει να λαμβάνουν χώρα στη διαχείριση της κατάστασης μετά το δυστύχημα.
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ωστόσο, γράφει στην έκθεσή του, όπως τονίστηκε παραπάνω, ότι το άγνωστο καύσιμο που προκάλεσε την πυρόσφαιρα, η οποία είναι η αιτία της καύσης ορισμένου αριθμού των επιβατών, δεν ‘‘εντοπίστηκε’’ λόγω της ‘‘άμεσης αποκατάστασης’’ του πεδίου!!! Και από την άλλη, τα 9 υποχρεωτικά στάδια του Ειδικού Σχεδίου Διαχείρισης Ανθρωπίνων Απωλειών που έπρεπε, σύμφωνα με το ‘‘νόμιμο πρωτόκολλο’’, να προηγηθούν οποιασδήποτε ‘‘αποκαταστατικής του χώρου ενέργειας’’ φαίνεται να …. ‘‘πήγαν περίπατο’’!!!
Έπειτα από τα παραπάνω, λοιπόν, αυτό που βασικά πρέπει να απασχολήσει, σε αυτό το δεύτερο διακριτό επίπεδο, τους δικαστικούς λειτουργούς είναι η (πιθανή) εφαρμογή του άρθρου 231 του Ποινικού Κώδικα (‘‘Υπόθαλψη - Παρεμπόδιση της Δικαιοσύνης) με βάση με το οποίο ‘‘Όποιος εν γνώσει ματαιώνει τη δίωξη άλλου για κακούργημα ή πλημμέλημα που διέπραξε τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη ή χρηματική ποινή’’ (παρ. 1) αλλά και ‘‘Όποιος παρεμποδίζει την απονομή της δικαιοσύνης, ασκώντας αυθαίρετη παρέμβαση, πριν ή κατά τη διάρκεια έρευνας οποιασδήποτε αρχής …με κατάχρηση θέσης εξουσίας… προκειμένου να αποκρύψει, καταστρέψει, αλλοιώσει, αφαιρέσει, αντικαταστήσει αποδεικτικά στοιχεία ή να παρεμποδίσει την πρόσβαση σε αυτά ή τη χρήση τους…. τιμωρείται: α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή αν η διερευνώμενη πράξη αφορά πλημμέλημα, και β) με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) ετών και χρηματική ποινή αν η διερευνώμενη πράξη αφορά κακούργημα’’ (παρ. 3).
Ειδικά τώρα που οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών υπήρξαν καταιγιστικές! Και το λέω αυτό, αναφερόμενος (τουλάχιστον) σε δύο πρόσφατα γεγονότα. Κατά πρώτον, αποκαλύφθηκε (ίδετε https://www.in.gr/2025/03/07/politics/politiki-grammateia/ayto-einai-email-pou-esteile-o-xristos-triantopoulos-anartisi-tou/) ότι ένας από τους… ‘‘διασημότερους’’ πια Έλληνες, ο Χρήστος Τριαντόπουλος, τότε Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, λίγες μόνο ημέρες μετά το δυστύχημα, φέρεται να έστειλε email που είχε ως θέμα την κάλυψη του κόστους στήριξης και ‘‘αποκατάστασης’’ του χώρου του δυστυχήματος, το οποίο μεν απευθυνόταν στον τότε Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό, αλλά από την κοινοποίησή του προκύπτει ότι ενήμεροι ήταν οι κ. Γεραπετρίτης, Σκέρτσος και Ξιφαράς. Όλο το ‘‘set’’ δηλαδή των στενών συνεργατών του Πρωθυπουργού! Κατά δεύτερον, αποκαλύφθηκε ότι όντως καταβλήθηκαν 650 χιλ. ευρώ για το ‘‘μπάζωμα’’ στα Τέμπη (https://www.youtube.com/watch?v=KEhRYXy8uhw και https://parallaximag.gr/epikairotita/greece/poios-plirose-telika-to-mpazoma-sta-tempi) από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, εκ των οποίων κάποιο ποσό μάλιστα λέγεται ότι δόθηκε σε εταιρία που ‘‘συστήθηκε’’… δύο μήνες μετά!
Φαίνεται, συνεπώς, ότι ο Χρήστος Τριαντόπουλος, αν είναι να… ‘‘πιει το πικρό ποτήρι’’, δεν θέλει να νιώθει…. μοναξιές. Η Δικαιοσύνη όμως τι θα πράξει; Το ‘‘παράνομο εύφλεκτο φορτίο’’ και οι μετά το δυστύχημα ενέργειες του στενού περιβάλλοντος του Πρωθυπουργού που ‘‘παραπέμπουν’’, τουλάχιστον κατά τους συγγενείς των θυμάτων, σε ένα πραγματικό υπόβαθρο ‘‘συγκάλυψης’’, ‘‘αλληλοπλέκονται’’. Οι ευθύνες μάλιστα, όπως τα πράγματα δείχνουν, φτάνουν μέχρι πολύ… ‘‘ψηλά’’. Με βάση δε τον νόμο του ‘‘επιτελικού κράτους’’ (άρ. 14 Ν. 4622/2019), ο Πρωθυπουργός υπέχει κοινοβουλευτική ευθύνη για τις πράξεις ή παραλείψεις του, καθώς επίσης και για πράξεις ή παραλείψεις των Υφυπουργών επί των οποίων προΐσταται (όπως προΐστατο τότε του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, Χρήστου Τριαντόπουλου), ακόμα και αν στους Υφυπουργούς αυτούς έχουν ανατεθεί κοινοβουλευτικές αρμοδιότητες και νομοθετική πρωτοβουλία, ενώ τα μέλη της Κυβέρνησης και οι Υφυπουργοί υπέχουν αστική και ποινική ευθύνη, σύμφωνα με το Σύνταγμα.
Πόσο εύκολο, όμως, είναι για το δικαστικό προσωπικό να ‘‘στήσει κατηγορητήριο’’ για υψηλά έως απώτατα υψηλά ιστάμενους παράγοντες της πολιτικής ζωής του τόπου και δη αναφορικά με εξαιρετικά ‘‘βαριές’’ αξιόποινες πράξεις (υπόθαλψη - παρεμπόδιση της δικαιοσύνης, απιστία, παράβαση καθήκοντος); Υπάρχουν δικαστικοί λειτουργοί που έχουν τα ‘‘κότσια’’ να ‘‘πάνε’’ την όλη υπόθεση μέχρι βαθέων και μέχρι τέλους; Θα τολμήσει (για να γραφτεί και το όνομά του στη σύγχρονη ελληνική ιστορία) ο αρμόδιος εκπρόσωπος της ελληνικής Δικαιοσύνης να ζητήσει την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών των άνω προσώπων (και όχι μόνο του κ. Τριαντόπουλου) για να ‘‘βγουν όλα στη φόρα’’; Και να προκύψει έτσι εκ των πραγμάτων και η απάντηση (η καταλυτική απάντηση για την απόδοση πραγματικής δικαιοσύνης) αν υπήρξαν και υπάρχουν όντως συγκεκριμένες και κατηγοριοποιημένες ποινικές ευθύνες, σε τούτο το επίπεδο, και των ‘‘κορυφαίων στελεχών’’ της εκτελεστικής εξουσίας(;). Η’ θα επικρατήσει μια ‘‘βολική για κάποιους’’ λογική (καταλαβαίνετε τι εννοώ), η λογική δηλαδή ‘‘να τιμωρήσουμε τον Σταθμάρχη και να τελειώνουμε’’;
Και εν τέλει, θα καταφέρει να ξεπεράσει η ελληνική Δικαιοσύνη τον… ίδιο της τον εαυτό; Θα προχωρήσει η μήνυση των συγγενών των θυμάτων εναντίον του Ανακριτή που, όπως ισχυρίζονται οι μηνυτές, επί 2 χρόνια κρατούσε ‘‘κρυφά’’ 649.000 κρίσιμα αρχεία εικόνας και ήχου από τις πρώτες ημέρες του δυστυχήματος και δεν τα συμπεριλάμβανε στη δικογραφία; Θα επιληφθεί ο αρμόδιος δικαστικός λειτουργός της διερεύνησης της παντελώς πρόσφατης αποκάλυψης (ίδετε παρακαλώ : https://www.in.gr/2025/03/09/greece/tempi-kataggelia-gia-alloiosi-stoixeion-sti-metafora-ton-amaksostoixion-fotografia-ntokoumento/) περί του ότι εργάτες, χρησιμοποιώντας μπουκάλες οξυγόνου, απέκοψαν βαγόνι (και δη μάλλον εξαιρετικά ‘‘ύποπτο’’ βαγόνι) της εμπορικής αμαξοστοιχίας για να το μεταφέρουν μακριά από τον τόπο του δυστυχήματος;
Οι δυσκολίες, λοιπόν, στην ούτως ή άλλως ‘‘περιπετειώδη’’ υπόθεση των Τεμπών είναι υπαρκτές και δεδομένες. Όπως, όμως, δεδομένη και ισχυρή είναι η λαϊκή απαίτηση για ουσιαστική δικαιοσύνη και τιμωρία αυτών που πραγματικά ευθύνονται στο διττό πλαίσιο της υπόθεσης. Δύο χρόνια μετά, ο Πρωθυπουργός, στον ‘‘κόσμο του’’, υπόσχεται ασφαλείς σιδηροδρόμους το…2027, αφενός παραδεχόμενος, εμμέσως πλην σαφώς, ότι επί δύο χρόνια μετά το δυστύχημα δεν υπήρχε ασφάλεια στις μετακινήσεις με το συγκεκριμένο μεταφορικό μέσο και άρα ότι επί 2ετία έμεινε… ‘‘αδρανής’’ και αφετέρου λέγοντας μας πρακτικά ότι για τα επόμενα δύο χρόνια, μέχρι το 2027, θα ανεβαίνουμε στα τρένα ουσιαστικά με… αποκλειστικά δική μας ευθύνη. Δεν στέκομαι όμως κυρίως εκεί. Ο Πρωθυπουργός κρίθηκε για αυτά που είπε, κρίθηκε για αυτά που έκανε και θα κριθεί από τον καθένα μας. Εκείνο όμως που μπορώ να πω είναι ότι σε περίπτωση που αποδοθεί, αν και αντιλαμβάνομαι και αντιλαμβάνεστε τις δυσκολίες, πραγματική δικαιοσύνη στην υπόθεση των Τεμπών και τιμωρηθούν οι πραγματικοί ένοχοι, θα μιλάμε πια στην Ελλάδα για το ‘‘άνοιγμα’’ μιας ‘‘νέας σελίδας’’ στην Ιστορία της χώρας… Αν όχι, ας σκεφθούν κάποιοι ότι (θα) υπάρχει πάντα ο κίνδυνος το ‘‘μπαρούτι’’, εκεί έξω στην κοινωνία, να ‘‘εκραγεί’’ κάποια στιγμή και να αρχίσει να ‘‘καίει’’ αδιακρίτως….
Κατερίνη, 8/3/2025
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΟΥΓΚΟΥΡΕΛΑΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
LLM IN INTERNATIONAL COMMERCIAL LAW
LLM IN EUROPEAN LAW
Cer. LSE in Business, International
Relations and the political science
