(Του Μάρκου Μπόλαρη)
Την Δικαίωση των νεκρών μας
αποζητούμε!
Δεν ξεχνούμε την Γενοκτονία ...
που διέπραξαν ανελέητα οι Τούρκοι,
με ηθική αυτουργία των Γερμανών,
σε βάρος εκατομμυρίων Χριστιανών της Ανατολίας
Αρμενίων και Ρωμιών στον Πόντο, στην Μικρασία
και την Θράκη, των Συροορθοδόξων, των Χαλδαίων,
των Ασσυρίων
χωρίς να αναγνωρίσουν μέχρι σήμερα
το απεχθές κακούργημα ,
την αποκορύφωση των κακουργημάτων
την Γενοκτονία ,
χωρίς να ζήτησουν συγγνώμη
για τα σε βάρος της Ανθρωπότητας εγκλήματά τους
και βέβαια ,
χωρίς να σποζημιώσουν τα θύματα
και τις οικογένειές τους!
Κι είναι
η Ιστορία που μας διδάσκει πως
όταν κάποιος δεν μετανοεί
ούτε ζητά συγχώρεση για τα εγκλήματά του
είναι έτοιμος
να τα ξαναδιαπράξει!
Όπως ήδη το έπραξε
στην Μεγαλόνησο Κύπρο
προ πεντηκονταετίας και ακάθεκτοι
συνεχίζουν την προσβολή!
Γιαυτό σήμερον με Ρωμέικας τραγωδίας
το μνημόσυνό τους ποιούμε
και φωνή μυριόστομη
σύρουμε ως ψηλά σα επουράνια :
Αϊτέντς επαραπέτανεν ψηλά σα επουράνια,
ούι αμάν αμάν,
ψηλά σα επουράνια, ούι αμάν αμάν, ούι αμάν αμάν.
Και τα τσαγκία τ' κόκκινα και το τσαρκούλ' ατ' μαύρον
κι εβάστανεν σα κάντζια του παλικαρί' βραχιόναν.
- Αϊτέ μ' για δώσ' μ' ας σο κρατείς, για πέει με ν-όθεν κείται.
- Ας σο κρατώ 'κί δίγω σε, άρ' όθεν κείται λέγω.
Ακεί σο πέραν το ραχίν , σ' ελάτεα 'πεκεί μέρος
Τραντέλλεναν εσκότωσαν και κείται ματωμένος.
Μαύρα πουλία τρώγν' ατόν και ν-άσπρα τριυλίσκουν.
Φατέστεν πούλια μ', φάτεστεν, φατέστεν τον καρίπην,
σην θάλασσαν κολυμπετής, σ' ομάλεα πεχλιβάνος,
σον πόλεμον Τρισέλλενας, Ρωμαίικον παλικάριν.
(δημοτικό τραγούδι)
Απόδοση στα νέα ελληνικά:
Ένας αετός πετούσε ψηλά - Ψηλά στον ουρανό
Είχε κόκκινα πόδια και η άκρη του ήταν μαύρη
Στα νύχια του κρατούσε τα χέρια ενός παλικαριού
Αητέ για δώσε μου αυτό που κρατάς - πες μου πού είναι το υπόλοιπο σώμα
Δεν θα στο δώσω το υπόλοιπο είναι εκεί κάτω
Τραντέλληνα εσκότωσαν και κείται ματωμένος
Εκεί πέρα στα δάση εκεί που είναι τα έλατα
Τον τρώνε μαύρα πουλιά και τον περιτριγυρίζουν άσπρα
Φάτε πουλιά μου φάτε φάτε τον καρύπη
Που κολυμπάει στη θάλασσα και παλεύει στα δάση
Στον πόλεμο τριάντα φορές Έλληνας
Ρωμέικο παλικάρι.
Το δημοτικό τραγούδι «αητέντς επεριπέτανεν» αποτελεί σύμβολο εμψύχωσης και εγρήγορσης των Ρωμιών του Πόντου.
