Δήμητρα Στάικου
Μπορεί αυτή τη στιγμή να μη συνεχίζεται ο πόλεμος Ινδίας –Πακιστάν αλλά η κατάσταση μεταξύ των δύο χωρών παραμένει τεταμένη.
Αναφορικά με...
το χρονικό της επίθεσης, αφορμή για τις εκατέρωθεν επιθέσεις, υπήρξε η τρομοκρατική επίθεση από το Πακιστάν, η οποία έλαβε χώρα στις 22 Απριλίου 2025.
Πέντε τρομοκράτες άνοιξαν πυρ εναντίον ομάδας τουριστών στην κοιλάδα Μπαισαράν κοντά στο Πάχαλγκαμ, σκοτώνοντας 26 άτομα και τραυματίζοντας περισσότερους από 20.
Οι δράστες, ντυμένοι με στρατιωτικές στολές, στόχευσαν κυρίως Ινδουιστές τουρίστες ,ενώ ανάμεσα στα θύματα ήταν και ένας Χριστιανός αλλά και ένας Μουσουλμάνος κάτοικος της περιοχής.
Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβε αρχικά το Μέτωπο Αντίστασης, (TRF), μία τρομοκρατική οργάνωση που είναι παρακλάδι της Λασκάρ Ε Τάιμπα. Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, η TRF αποποιήθηκε της ευθύνης.
Η Ινδία απάντησε στο Πακιστάν στις 7 Μαΐου με την επιχείρηση Σιντούρ η οποία θεωρείται η μεγαλύτερη και πιο εξελιγμένη επιχείρηση της Ινδίας καθώς αποτέλεσε συνδυασμό πυραύλων, drones και αεροπορικών επιδρομών.
Η ένταση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν κορυφώθηκε με εκατέρωθεν επιθέσεις ,συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών και πυραυλικών πληγμάτων, καθώς και βομβαρδισμών κατά μήκος της γραμμής Ελέγχου (Loc) προκαλώντας τουλάχιστον 66 θανάτους.
Ωστόσο στις 10 Μαΐου, επιτεύχθηκε εκεχειρία μέσω άμεσων στρατιωτικών επαφών μεταξύ των δύο πλευρών, παρά τις δηλώσεις των ΗΠΑ ότι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο.
Μέσα στην έκρυθμη κατάσταση αυτή μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν ,κρίνεται αναγκαία η αποτίμηση των στρατιωτικών μέσω που κάθε πλευρά έχει στην φαρέτρα της, ώστε να γίνουν με ασφάλεια προβλέψεις για το αποτέλεσμα σύγκρουσης μεταξύ δύο χωρών αν η συνθήκη μεταξύ τους οξυνθεί ξανά.
Τα πακιστανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά κατά τη διάρκεια των πρόσφατων στρατιωτικών συγκρούσεων με την Ινδία, καθώς σχεδόν όλα απέτυχαν να πλήξουν τους στόχους στην αντίπαλη χώρα. Aντιθέτως, τα ινδικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη πραγματοποίησαν επιθέσεις σε πακιστανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις με ακρίβεια.
Αυτό δημιούργησε αμηχανία για τον πακιστανικό στρατό, επειδή τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που κατασκευάστηκαν από την Τουρκία και την Κίνα αποδείχτηκαν άχρηστα καθώς μετά την επίθεση από πλευράς Ινδίας τα συντρίμμια των πακιστανικών αναχαιτισμένων drones φαίνονταν από παντού.
Διεθνείς ανταποκριτές ειδήσεων ανέφεραν ότι τα πακιστανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εμφανίζονταν ως πορτοκαλί κουκκίδες πάνω από τον ινδικό ουρανό αναβόσβηναν και ξεθώριαζαν καθώς ινδικοί πύραυλοι τα αναχαίτιζαν.
Το Πακιστάν διαθέτει περιορισμένο αριθμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών και εξαρτάται για την προμήθεια τους από την Κίνα και την Τουρκία.
Αντιθέτως, «τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ινδίας είναι πολύ πιο εξελιγμένα, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στις τρεις μορφές – επίγεια, εναέρια και θαλάσσια» δήλωσε ο Τζέιμς Πάτον Ρότζερς, ειδικός σύμβουλος του Πανεπιστήμιο Κορνέλ στον πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Τα τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη Μπάικερ YIHA III καμικάζι καταρρίφθηκαν εύκολα από τις ινδικές δυνάμεις ασφαλείας μόλις εισήλθαν στον ινδικό εναέριο χώρο.
Μάλιστα, ορισμένα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έπεσαν μέσα στο Πακιστάν.
«Δεν είναι περίεργο που η αεράμυνα της Ινδίας κατέστρεψε εύκολα την επίθεση με ντρόουνς μεγάλης κλίμακας από το Πακιστάν. Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι χρήσιμα μόνο εναντίον πολιτοφυλακών, όχι εναντίον οποιασδήποτε χώρας με μισολειτουργικό σύστημα αεράμυνας», δήλωσε ο Παύλος Αντωνόπουλος, ερευνητής στο Κέντρο Συγκριτικών Μελετών με έδρα το Βελιγράδι.
Τα πακιστανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη δυσκολεύτηκαν να δημιουργήσουν σοβαρό πλήγμα στις ινδικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, παρόλο που κατάφεραν να πλήξουν μερικές κατοικημένες περιοχές. «Οι απειλές εξουδετερώθηκαν γρήγορα … Δεν αναφέρθηκαν θύματα ή υλικές απώλειες», ανέφερε το ινδικό υπουργείο Άμυνας σχετικά με τις επιθέσεις πακιστανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων.
Από την άλλη πλευρά, τα ινδικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη προκάλεσαν ζημιές σε μερικούς στρατιωτικούς σταθμούς στο Πακιστάν, δημιουργώντας έτσι πανικό στον κόσμο. Τα ινδικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη βασίζονται στα αναγνωριστικά UAV ισραηλινής κατασκευής.
«Περίπου 300 έως 400 μη επανδρωμένα πακιστανικά αεροσκάφη χρησιμοποιήθηκαν για την απόπειρα διείσδυσης σε 36 τοποθεσίες στην Ινδία. Οι ινδικές ένοπλες δυνάμεις κατέρριψαν πολλά από αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη χρησιμοποιώντας κινητά και ακίνητα μέσα. Οι αρχικές αναφορές δείχνουν ότι πρόκειται για τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Ασισγκουάρντ Σόγκαρ», δήλωσε ο συνταγματάρχης Σοφίγια Κιουρεσί του ινδικού στρατού.
Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν αποδεχτεί ανεπαρκή και στο παρελθόν. Αρκετά τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Μπαιρακτάρ καταρρίφθηκαν στη Συρία το 2019.
Επιπλέον, οι ερευνητές του ΟΗΕ διαπίστωσαν ότι τα εν λόγω μη επανδρωμένα αεροσκάφη είχαν κακή απόδοση και στη Λιβύη το 2021 όπου καταστράφηκαν εύκολα στον αέρα.
«Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μάχης Μπαιρακτάρ TB-2 που προμήθευσε η Τουρκία το Πακιστάν, αποδείχθηκαν αδύναμα σε επίγεια επίθεση. Όταν εκτοξεύτηκαν, καταστράφηκαν εύκολα στον αέρα από το σύστημα αεράμυνας Πάντσιρ Σ-1», σύμφωνα με έκθεση αξιολόγησης του ΟΗΕ.
Η ανεπάρκεια των τουρκικών drones είχε ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση της φήμης των τουρκικών UAV .Tα τουρκικά drones αποδείχτηκαν ότι δεν είναι το «μέσο αλλαγή του παιχνιδιού» που τόσο καιρό ευαγγελιζόταν η τουρκική κυβέρνηση.
Επιπλέον, η στήριξη της Τουρκίας στο Πακιστάν, προκάλεσε πολιτικές αντιδράσεις στην Ινδία, όπως η απαίτηση του κόμματος Σιβ Σένα για την απομάκρυνση μιας τουρκικής εταιρείας από το αεροδρόμιο της Μουμπάι.
Συνολικά, αυτή η σύγκρουση έχει θέσει υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα των τουρκικών drones στις σύγχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Πέντε τρομοκράτες άνοιξαν πυρ εναντίον ομάδας τουριστών στην κοιλάδα Μπαισαράν κοντά στο Πάχαλγκαμ, σκοτώνοντας 26 άτομα και τραυματίζοντας περισσότερους από 20.
Οι δράστες, ντυμένοι με στρατιωτικές στολές, στόχευσαν κυρίως Ινδουιστές τουρίστες ,ενώ ανάμεσα στα θύματα ήταν και ένας Χριστιανός αλλά και ένας Μουσουλμάνος κάτοικος της περιοχής.
Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβε αρχικά το Μέτωπο Αντίστασης, (TRF), μία τρομοκρατική οργάνωση που είναι παρακλάδι της Λασκάρ Ε Τάιμπα. Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, η TRF αποποιήθηκε της ευθύνης.
Η Ινδία απάντησε στο Πακιστάν στις 7 Μαΐου με την επιχείρηση Σιντούρ η οποία θεωρείται η μεγαλύτερη και πιο εξελιγμένη επιχείρηση της Ινδίας καθώς αποτέλεσε συνδυασμό πυραύλων, drones και αεροπορικών επιδρομών.
Η ένταση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν κορυφώθηκε με εκατέρωθεν επιθέσεις ,συμπεριλαμβανομένων αεροπορικών και πυραυλικών πληγμάτων, καθώς και βομβαρδισμών κατά μήκος της γραμμής Ελέγχου (Loc) προκαλώντας τουλάχιστον 66 θανάτους.
Ωστόσο στις 10 Μαΐου, επιτεύχθηκε εκεχειρία μέσω άμεσων στρατιωτικών επαφών μεταξύ των δύο πλευρών, παρά τις δηλώσεις των ΗΠΑ ότι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο.
Μέσα στην έκρυθμη κατάσταση αυτή μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν ,κρίνεται αναγκαία η αποτίμηση των στρατιωτικών μέσω που κάθε πλευρά έχει στην φαρέτρα της, ώστε να γίνουν με ασφάλεια προβλέψεις για το αποτέλεσμα σύγκρουσης μεταξύ δύο χωρών αν η συνθήκη μεταξύ τους οξυνθεί ξανά.
Τα πακιστανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αποδείχθηκαν αναποτελεσματικά κατά τη διάρκεια των πρόσφατων στρατιωτικών συγκρούσεων με την Ινδία, καθώς σχεδόν όλα απέτυχαν να πλήξουν τους στόχους στην αντίπαλη χώρα. Aντιθέτως, τα ινδικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη πραγματοποίησαν επιθέσεις σε πακιστανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις με ακρίβεια.
Αυτό δημιούργησε αμηχανία για τον πακιστανικό στρατό, επειδή τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που κατασκευάστηκαν από την Τουρκία και την Κίνα αποδείχτηκαν άχρηστα καθώς μετά την επίθεση από πλευράς Ινδίας τα συντρίμμια των πακιστανικών αναχαιτισμένων drones φαίνονταν από παντού.
Διεθνείς ανταποκριτές ειδήσεων ανέφεραν ότι τα πακιστανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εμφανίζονταν ως πορτοκαλί κουκκίδες πάνω από τον ινδικό ουρανό αναβόσβηναν και ξεθώριαζαν καθώς ινδικοί πύραυλοι τα αναχαίτιζαν.
Το Πακιστάν διαθέτει περιορισμένο αριθμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών και εξαρτάται για την προμήθεια τους από την Κίνα και την Τουρκία.
Αντιθέτως, «τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ινδίας είναι πολύ πιο εξελιγμένα, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στις τρεις μορφές – επίγεια, εναέρια και θαλάσσια» δήλωσε ο Τζέιμς Πάτον Ρότζερς, ειδικός σύμβουλος του Πανεπιστήμιο Κορνέλ στον πόλεμο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Τα τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη Μπάικερ YIHA III καμικάζι καταρρίφθηκαν εύκολα από τις ινδικές δυνάμεις ασφαλείας μόλις εισήλθαν στον ινδικό εναέριο χώρο.
Μάλιστα, ορισμένα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έπεσαν μέσα στο Πακιστάν.
«Δεν είναι περίεργο που η αεράμυνα της Ινδίας κατέστρεψε εύκολα την επίθεση με ντρόουνς μεγάλης κλίμακας από το Πακιστάν. Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι χρήσιμα μόνο εναντίον πολιτοφυλακών, όχι εναντίον οποιασδήποτε χώρας με μισολειτουργικό σύστημα αεράμυνας», δήλωσε ο Παύλος Αντωνόπουλος, ερευνητής στο Κέντρο Συγκριτικών Μελετών με έδρα το Βελιγράδι.
Τα πακιστανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη δυσκολεύτηκαν να δημιουργήσουν σοβαρό πλήγμα στις ινδικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, παρόλο που κατάφεραν να πλήξουν μερικές κατοικημένες περιοχές. «Οι απειλές εξουδετερώθηκαν γρήγορα … Δεν αναφέρθηκαν θύματα ή υλικές απώλειες», ανέφερε το ινδικό υπουργείο Άμυνας σχετικά με τις επιθέσεις πακιστανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων.
Από την άλλη πλευρά, τα ινδικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη προκάλεσαν ζημιές σε μερικούς στρατιωτικούς σταθμούς στο Πακιστάν, δημιουργώντας έτσι πανικό στον κόσμο. Τα ινδικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη βασίζονται στα αναγνωριστικά UAV ισραηλινής κατασκευής.
«Περίπου 300 έως 400 μη επανδρωμένα πακιστανικά αεροσκάφη χρησιμοποιήθηκαν για την απόπειρα διείσδυσης σε 36 τοποθεσίες στην Ινδία. Οι ινδικές ένοπλες δυνάμεις κατέρριψαν πολλά από αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη χρησιμοποιώντας κινητά και ακίνητα μέσα. Οι αρχικές αναφορές δείχνουν ότι πρόκειται για τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Ασισγκουάρντ Σόγκαρ», δήλωσε ο συνταγματάρχης Σοφίγια Κιουρεσί του ινδικού στρατού.
Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν αποδεχτεί ανεπαρκή και στο παρελθόν. Αρκετά τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Μπαιρακτάρ καταρρίφθηκαν στη Συρία το 2019.
Επιπλέον, οι ερευνητές του ΟΗΕ διαπίστωσαν ότι τα εν λόγω μη επανδρωμένα αεροσκάφη είχαν κακή απόδοση και στη Λιβύη το 2021 όπου καταστράφηκαν εύκολα στον αέρα.
«Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μάχης Μπαιρακτάρ TB-2 που προμήθευσε η Τουρκία το Πακιστάν, αποδείχθηκαν αδύναμα σε επίγεια επίθεση. Όταν εκτοξεύτηκαν, καταστράφηκαν εύκολα στον αέρα από το σύστημα αεράμυνας Πάντσιρ Σ-1», σύμφωνα με έκθεση αξιολόγησης του ΟΗΕ.
Η ανεπάρκεια των τουρκικών drones είχε ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση της φήμης των τουρκικών UAV .Tα τουρκικά drones αποδείχτηκαν ότι δεν είναι το «μέσο αλλαγή του παιχνιδιού» που τόσο καιρό ευαγγελιζόταν η τουρκική κυβέρνηση.
Επιπλέον, η στήριξη της Τουρκίας στο Πακιστάν, προκάλεσε πολιτικές αντιδράσεις στην Ινδία, όπως η απαίτηση του κόμματος Σιβ Σένα για την απομάκρυνση μιας τουρκικής εταιρείας από το αεροδρόμιο της Μουμπάι.
Συνολικά, αυτή η σύγκρουση έχει θέσει υπό αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα των τουρκικών drones στις σύγχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον, λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, το 2024, η Ινδία κατηγόρησε με αποδείξεις το Πακιστάν, ότι αυτό χρησιμοποιεί μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τη λαθρεμπορία ναρκωτικών, όπλων και αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών.
Περίπου 90 τέτοια μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν από τις ινδικές δυνάμεις χρησιμοποιώντας ένα χειροκίνητο στατικό σύστημα κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Τα περισσότερα από αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ήταν κινεζικά, δήλωσε ο Νιτίν Αγκραγάλ, ο τότε γενικός διευθυντής της Ινδικής Δύναμης Ασφαλείας Συνόρων (BSF). «Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που καταρρίπτουμε και καταλαμβάνουμε είναι σε μεγάλο βαθμό κατασκευασμένα στην Κίνα και φέρουν σοβαρές βλάβες», δήλωσε.
Ο Ζοχαίπμ Αλτάφ, ερευνητής στο Κέντρο Διεθνών Στρατηγικών Μελετών (CISS) με έδρα την Ουάσιγκτον δήλωσε «Αν και το Πακιστάν έχει αναπτύξει μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο εσωτερικό του, ο εφοδιασμός του με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές από το εξωτερικό και η εγχώρια παραγωγική του ικανότητα περιορίζεται από την αδύναμη εγχώρια βιομηχανία μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Αυτή η εξάρτηση από εξωτερικές πηγές θα μπορούσε να γίνει ένα τρωτό σημείο σε μια παρατεταμένη σύγκρουση, όπως ένας πόλεμος πλήρους κλίμακας με την Ινδία», δήλωσε.
Συμπερασματικά, γίνεται αντιληπτό ότι λόγω της οικονομικής και στρατιωτικής ασσυμετρίας που υπάρχει αυτή τη στιγμή μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, το Πακιστάν βασίζεται σε χαμηλού κόστους drones ,ενώ η Ινδία επενδύει σε τεχνολογικά προηγμένα UAVs )(όπως τα Heron ή MQ-9 Reaper).
H χρήση drones μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν θα συνοδευτεί όπως γίνεται φανερό από απόπειρες παρεμβολών, hackoing και απόπειρες κατάρριψης με ηλεκτρονικά μέσα, τεχνολογικούς τομείς που η Ινδία υπερτερεί.
Kρίνεται επομένως φρόνιμο το Πακιστάν, με την μέχρι τώρα έκβαση των πραγμάτων ,να μην προχωρήσει σε περαιτέρω χτυπήματα σε βάρος της Ινδίας.
Περίπου 90 τέτοια μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν από τις ινδικές δυνάμεις χρησιμοποιώντας ένα χειροκίνητο στατικό σύστημα κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Τα περισσότερα από αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ήταν κινεζικά, δήλωσε ο Νιτίν Αγκραγάλ, ο τότε γενικός διευθυντής της Ινδικής Δύναμης Ασφαλείας Συνόρων (BSF). «Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που καταρρίπτουμε και καταλαμβάνουμε είναι σε μεγάλο βαθμό κατασκευασμένα στην Κίνα και φέρουν σοβαρές βλάβες», δήλωσε.
Ο Ζοχαίπμ Αλτάφ, ερευνητής στο Κέντρο Διεθνών Στρατηγικών Μελετών (CISS) με έδρα την Ουάσιγκτον δήλωσε «Αν και το Πακιστάν έχει αναπτύξει μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο εσωτερικό του, ο εφοδιασμός του με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές από το εξωτερικό και η εγχώρια παραγωγική του ικανότητα περιορίζεται από την αδύναμη εγχώρια βιομηχανία μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Αυτή η εξάρτηση από εξωτερικές πηγές θα μπορούσε να γίνει ένα τρωτό σημείο σε μια παρατεταμένη σύγκρουση, όπως ένας πόλεμος πλήρους κλίμακας με την Ινδία», δήλωσε.
Συμπερασματικά, γίνεται αντιληπτό ότι λόγω της οικονομικής και στρατιωτικής ασσυμετρίας που υπάρχει αυτή τη στιγμή μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, το Πακιστάν βασίζεται σε χαμηλού κόστους drones ,ενώ η Ινδία επενδύει σε τεχνολογικά προηγμένα UAVs )(όπως τα Heron ή MQ-9 Reaper).
H χρήση drones μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν θα συνοδευτεί όπως γίνεται φανερό από απόπειρες παρεμβολών, hackoing και απόπειρες κατάρριψης με ηλεκτρονικά μέσα, τεχνολογικούς τομείς που η Ινδία υπερτερεί.
Kρίνεται επομένως φρόνιμο το Πακιστάν, με την μέχρι τώρα έκβαση των πραγμάτων ,να μην προχωρήσει σε περαιτέρω χτυπήματα σε βάρος της Ινδίας.
