Ο φίλος μου, ο Γιάννης, είναι ένας σοβαρός άνθρωπος, ένας πολύ καλός λογιστής και πολλές φορές προσωπικός μου συνομιλητής στον πρωινό καφέ. Ακούγοντας, λοιπόν, ορισμένους να δυσανασχετούν φανερά και όσο πιο ανοικτά γίνεται με τον Πρωθυπουργό για...
Η δική μου αντανακλαστική σκέψη ήταν, αντιστρόφως, πώς είναι δυνατόν να μη φέρει (καμία απολύτως) ευθύνη ένας Πρωθυπουργός που επί της δικής του θητείας (2019-2025 και χωρίς το 2025 να έχει ολοκληρωθεί ακόμα), όπως μας πληροφορεί το έγκυρο, αδιάβλητο και αντικειμενικό στα στατιστικά του Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (European Forest Fire Information System, EFFIS, ίδετε παρακαλώ πολύ στη σελίδα https://forest-fire.emergency.copernicus.eu/apps/effis.statistics/estimates), σε 489 πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν στην Ελλάδα κάηκαν εκτάσεις 4,4 εκατ. στρεμμάτων (για την ακρίβεια κάηκαν 440.886 εκτάρια και δεδομένου ότι 1 εκτάριο είναι 10.000 τ.μ. καταστράφηκαν ολοσχερώς δια πυρός 4.408.860.000 τ.μ. ή απλούστερα 4,408 εκατ. στρέμματα)! Συν αυτώ μάλιστα, ειδικά το 2023 οι καμένες εκτάσεις στην Ελλάδα ξεπέρασαν κατά τρεις φορές τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2022 ( ίδετε τη σελ. 47, Ειδική έκθεση 16/2025: Χρηματοδότηση της ΕΕ για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών).
Αυτό όμως που πρέπει καταρχάς να βρεθεί για να απαντήσουμε όχι μόνο στην απορία του φίλου μου αλλά κυρίως και στο αγωνιώδες σχετικό ερώτημα του μέσου Έλληνα πολίτη περί της εν προκειμένω κατάφασης (ή μη) πρωθυπουργικής ευθύνης, είναι το κριτήριο. Με ποιο κριτήριο, λοιπόν, θα αποπειραθούμε να δώσουμε μια βάσιμη και στιβαρή απόκριση στο ‘‘καυτό’’ παραπάνω ερώτημα;
Προσωπικά, μια που αναζητούμε (τυχόν) πρωθυπουργική ευθύνη, θα σας πρότεινα το κριτήριο μας να είναι τα ίδια τα λόγια (ποιού άλλου;) του Πρωθυπουργού που σε παντελώς πρόσφατη εβδομαδιαία ανασκόπηση του έργου του έγραψε αυτολεξεί: ‘‘Αυτό είναι το δικό μας καθήκον: να εξοπλίζουμε την Πολιτεία με ό,τι χρειάζεται για να ανταποκριθεί. Να στεκόμαστε δίπλα στους ανθρώπους της πρώτης γραμμής, στους πυροσβέστες, στους εθελοντές, στους εργαζόμενους της Πολιτικής Προστασίας’’.
Συνεπώς, ας διερευνήσουμε αν στο επιτελικό κράτος του Μητσοτάκη, με δράσεις της Κυβέρνησης, ‘‘εξοπλίστηκε η Πολιτεία με ό,τι χρειάζεται για να ανταποκριθεί’’ στις πυρκαγιές που κατακαίνε τα ‘‘σπλάχνα’’ της χώρας. Υπό αυτό το σκεπτικό, ως απολύτως κρίσιμο ανάγεται, καταρχάς, το βασικό ερώτημα αν η Κυβέρνηση Μητσοτάκη διέθετε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να προμηθεύσει τον κρατικό μηχανισμό και τις επιμέρους δομές του με ‘‘ό,τι χρειάζεται για να ανταποκριθεί’’ στο πράγματι πάρα πολύ δύσκολο έργο της αντιμετώπισης των πυρκαγιών.
Η απάντηση σε τούτο το θεμελιώδες ερώτημα είναι ξεκάθαρη. Η Eλλάδα για σκοπούς πυρόσβεσης και πολιτικής προστασίας θα μπορούσε (θεωρητικά) να αντλήσει από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης (ΤΑΑ) του προγράμματος ‘‘Next Generation EU’’, εντάσσοντας σ’ αυτό πολλά έργα κατά την περίοδο 2021-2023, έως και 660 εκατ. ευρώ, θα ήταν δυνατόν, αξιοποιώντας το ΕΣΠΑ 2021-2027 να προσποριστεί κεφάλαια 630 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα, από το 2021, και για τους άνω σκοπούς, έχει εξασφαλίσει τη δανειοδότηση συνολικά 595 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (European Investment Bank, EIB).
Υπαρχουσών, επομένως, των άνω χρηματοδοτικών επί του αντικειμένου δυνατοτήτων, σε ένα θεωρητικό τουλάχιστον επίπεδο, προκύπτει ότι, με απαρχή το 2021, η χώρα θα μπορούσε να αξιοποιήσει ευρωπαϊκής προέλευσης κονδύλια μέχρι και σχεδόν 2 δισ. ευρώ (για την ακρίβεια 1,885 δισ. ευρώ) για να ‘‘θωρακιστεί’’ απέναντι στους πολλαπλούς κινδύνους της ‘‘μάστιγας’’ των ετήσιων πυρκαγιών. Για αναλογιστείτε: ένα τεράστιο ποσό σχεδόν 2 δισ. ευρώ, όσο περίπου δηλαδή οσονούπω θρυλείται ότι θα ‘‘μοιράσει στον λαό’’, ως άλλος ‘‘μάγος με τα δώρα’’ από το βήμα της ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός…..
Βήμα-βήμα τώρα, ας δούμε τι έκανε η Ελλάδα μέχρι σήμερα (Αύγουστος του 2025) σχετικά με τις άνω δυνατότητες που, καθοριστικά μεν απλόχερα δε, της παρείχε ο ‘‘ενωσιακός κρουνός’’. Αξιοποίησε, άραγε, η χώρα σ’ αυτά τα χρόνια τα άνω κονδύλια, ή, φυσικά, ένα σημαντικό μέρος αυτών, έτσι ώστε να δικαιώνεται η άνω πρωθυπουργική ρήση (και παράλληλα το δικό μας κριτήριο σκέψης), ότι δηλαδή η κυβέρνηση, επιτελώντας το καθήκον της, εξοπλίζει τον κρατικό μηχανισμό με ‘‘ό,τι χρειάζεται για να ανταποκρίνεται’’ στην ούτως ή άλλως δύσκολη μάχη που κάθε χρόνο αυτός (ο κρατικός μηχανισμός) καλείται να δώσει απέναντι σε ‘‘πύρινες λαίλαπες’’;
Αναφορικά, πρώτα, με τα κονδύλια του ΤΑΑ, στις 29-1-2025 δημοσιεύτηκε στη ‘‘Διαύγεια’’ η συγκεντρωτική λίστα με 26 έργα τα οποία είναι ενταγμένα από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στους πυλώνες «Πράσινη μετάβαση» και «Ιδιωτικές επενδύσεις και θεσμικός μετασχηματισμός». Μεταξύ αυτών των έργων, πολλά εκ των οποίων ενσωματώθηκαν στη χρηματοδότηση του Ταμείου (ΤΑΑ) την περίοδο 2021-2023, ήταν η προμήθεια αμφίβιων μονοκινητήριων αεροσκαφών πυρόσβεσης για τα νησιωτικά συμπλέγματα, η αγορά μηχανών πυρόσβεσης (οχημάτων και εξοπλισμού), η προμήθεια πτυσσόμενων μεταφερόμενων γεφυρών και η αγορά οχημάτων για την πολιτική προστασία.
Όπως προκύπτει όμως από την υπουργική απόφαση που φέρει την άνω ημερομηνία, ενώ είναι διαθέσιμα προς λήψη από το ΤΑΑ, ως ελέχθη, 660 εκατ. ευρώ, έως το 2024 είχαν καταβληθεί στη χώρα μόνο 57,83 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2025 οι πιστώσεις που έχουν προβλεφθεί φτάνουν μόλις τα 84,69 εκατ. ευρώ. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα από το 2021 έχει αξιοποιήσει μόλις γύρω στο 20% του συνολικού προϋπολογισμού των έργων και ειδικότερα, παρά τις ‘‘πολιτικές φανφάρες’’, από τα 660 εκατ. ευρώ έχει αφήσει ‘‘ανεκμετάλλευτα’’ 517,48 εκατ. ευρώ! Απίστευτο; Δεν ξέρω αν είναι ‘‘απίστευτο’’, είναι όμως σίγουρα αληθινό….
Για να έχει δε κάποιος ‘‘απτή εικόνα’’, επί παραδείγματι ας καταγραφεί ότι για το έργο «Προμήθεια πτυσσόμενων μεταφερόμενων γεφυρών για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών», συνολικού ύψους 15,5 εκατ. ευρώ, που εντάχθηκε στο ΤΑΑ από το 2022, δεν υπήρξε καμία δαπάνη έως το 2024 και καμία δαπάνη δεν προβλέπεται για το 2025. Για το επίσης, από το 2022, ενταγμένο στο ΤΑΑ (υπο)έργο «Αγορά μηχανών πυρόσβεσης και άλλων οχημάτων απόκρισης για το Πυροσβεστικό Σώμα», συνολικού ύψους 80,5 εκατ. ευρώ, μέχρι το 2024 έχουν πληρωθεί μόλις 8,6 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2025 έχουν προγραμματιστεί πιστώσεις 6,5 εκατ. ευρώ. Για δε το (υπο)έργο «Αναβάθμιση – εκσυγχρονισμός επτά αεροσκαφών Canadair CL415», συνολικού ύψους 43 εκατ. ευρώ, που εντάχθηκε στο ΤΑΑ από το 2023, δεν υπήρξε καμία δαπάνη έως το 2024 και ούτε προβλέπεται για το 2025!
Θέλετε, ωστόσο, εν τέλει (για το ΤΑΑ), να μάθετε και το ‘‘καλύτερο’’; Το Ταμείο παύει οριστικά τη λειτουργία του το καλοκαίρι του 2026. Όλα τα έργα που χρηματοδοτεί θα πρέπει να έχουν υλοποιηθεί έως τότε και όλες οι τελικές πληρωμές θα πρέπει να έχουν γίνει έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2026. Η Κομισιόν έχει ήδη προειδοποιήσει την Ελλάδα ότι αν τα έργα δεν ολοκληρωθούν έγκαιρα, τότε αυτή δεν θα μπορέσει να αιτηθεί την εκταμίευση των πόρων, με αποτέλεσμα να επιστρέψει δισεκατομμύρια ευρώ στην ΕΕ, χάνοντας έτσι μια ιστορική ευκαιρία ανασυγκρότησης του κρατικού μηχανισμού πυρόσβεσης και πολιτικής προστασίας της.
Κατά δεύτερον, αναφορικά με τους επί του θέματος πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027 (για όλα τα στοιχεία παρακαλώ πολύ δείτε: file:///C:/Users/%CE%97%CE%9F%CE%9C%CE%95-%CE%9D%CE%99%CE%9A/Downloads/9%CE%A7%CE%A60%CE%97-%CE%979%CE%A8%20(1).pdf ή ψάξτε στο διαδίκτυο και δη στην Διαύγεια τον ΑΔΑ: 9ΧΦ0Η-Η9Ψ), από τα 630,24 εκατ. ευρώ για δράσεις πρόληψης, πυροπροστασίας και εκσυγχρονισμού της πολιτικής προστασίας, αντλήθηκαν 21,02 εκατ. ευρώ το 2024, ενώ για το 2025 η Ελλάδα προγραμμάτισε να λάβει το πρώτο τρίμηνο του έτους άλλα 16,47 εκατ. ευρώ. Από τα παραπάνω, λοιπόν, αδιάσειστα στοιχεία προκύπτει ότι η τουλάχιστον προς το παρόν απορροφητικότητα των κονδυλίων του ΕΣΠΑ 2021-2027 είναι μόλις 6%!
Ειδικότερα και πάλι ενδεικτικά: Για το ενταγμένο στο ΕΣΠΑ από το 2023 έργο «Πυροσβεστικά οχήματα και λοιπά μέσα για το Πυροσβεστικό Σώμα», συνολικού ύψους 99,95 εκατ. ευρώ, μέχρι το 2024 είχαν πληρωθεί μόλις 616 χιλ. ευρώ, ενώ για το 2025 έχουν προγραμματιστεί πιστώσεις 149 χιλ. ευρώ. Για το έργο «Προμήθεια αμφίβιων αεροσκαφών πυρόσβεσης για τα νησιωτικά συμπλέγματα», συνολικού ύψους σχεδόν 51 εκατ. ευρώ, μέχρι το 2024 έχουν πληρωθεί μόλις 458,5 χιλ. ευρώ, ενώ για το 2025 έχουν προγραμματιστεί πιστώσεις 811,5 χιλ. ευρώ. Για το έργο «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου για την πρόληψη, άμεση επέμβαση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές», από τα διαθέσιμα 24,4 εκατ. ευρώ, το 2024 απορροφήσαμε μόλις τα 345 χιλ. ευρώ και για το 2025 προβλέπεται η λήψη άλλων 34 χιλ. ευρώ. Για το ενταγμένο από το 2024 έργο «Προμήθεια έξι (6) πυροσβεστικών ελικοπτέρων μεσαίου τύπου», συνολικού ύψους 235 εκατ. ευρώ, το 2024 λάβαμε 912 χιλ. ευρώ ενώ για το 2025 έχουν προγραμματιστεί πιστώσεις 91 χιλ. ευρώ. Για δε το έργο «Προμήθεια πλωτών μέσων διάσωσης και μεταφοράς πολιτών» επί του προϋπολογιζόμενου κονδυλίου των 7 εκατ. ευρώ μέχρι το 2024 δεν είχαμε λάβει τίποτε.
Συμπερασματικά, από τα 1,29 δισ. ευρώ που συνολικά από το ΤΑΑ και το ΕΣΠΑ ήταν διαθέσιμα για την Ελλάδα (κάποια από αυτά τα κεφάλαια ήδη από το 2021) η Ελλάδα έχει αφήσει αναξιοποίητο ποσό 1,1 δισ. ευρώ! Αυτή είναι η πραγματικότητα, απόλυτα τεκμηριωμένη με αδιαμφισβήτητους αριθμούς. Πώς σας φαίνεται; Τα πάει ‘‘περίφημα’’ η Κυβέρνηση; Τι ‘‘βαθμό’’ παίρνει; Μήπως, αν αξιοποιούνταν το άνω κολοσσιαίο ποσό, τα 4,4 εκατ. καμένα στρέμματα ελληνικής γης την περίοδο 2019-2025 θα ήταν κατά πολύ, έως πάρα πολύ, λιγότερα; Υπάρχει ευθύνη εν προκειμένω; Και αν ναι, ποιος ευθύνεται τελικά; Εγώ, απλώς, ερωτήματα θέτω…
Εν τέλει, αναφορικά με τα ποσά που είναι διαθέσιμα για τη χώρα μέσω δανείων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΙΒ), η Ελλάδα, με στόχο την αγορά καινούργιων πυροσβεστικών οχημάτων, αεροσκαφών, ελικοπτέρων, drones, εξοπλισμού διάσωσης και την αναβάθμιση των κέντρων επιχειρήσεων, έλαβε αρχικά, ως δανεικά, 375 εκατ. ευρώ και τον Απρίλιο του 2024 άλλα 220 εκατ. ευρώ. Το συνολικό ποσό των 595 εκατ. ευρώ όμως (ίδετε https://www.eib.org/en/press/all/2024-144-greece-to-bolster-civil-protection-with-new-eib-loan-of-eur220-million?lang=el) δεν έχει, δυστυχώς, ‘‘μετουσιωθεί’’ ακόμη (!) σε ολοκληρωμένα έργα που να παράγουν ‘‘χειροπιαστά αποτελέσματα’’, καθώς όλο τούτο το διάστημα η ελληνική γραφειοκρατία κινείται σε ….ρυθμούς διαγωνισμών, μελετών ή ανακοινώσεων.
Γνωρίζατε, λοιπόν, όλα τα παραπάνω; Περιήλθε εις γνώση σας έστω μέρος όλων αυτών; Αντιλαμβάνεστε τι συμβαίνει στη χώρα που καυχιέται για το ‘‘επιτελικό κράτος’’ της; Ή για να κατανοήσετε την όλη κατάσταση θέλετε κι άλλα;
Αν τυχόν απαιτούνται και περισσότερα για την ‘‘κατανόηση’’ της σκληρής, δυστυχώς, πραγματικότητας, μάθετε, επομένως, και για κάποια ενδεικτικά στοιχεία που καταγράφονται από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (European Court of Auditors) στην Ειδική Έκθεση 16/2025 με τίτλο ‘‘Χρηματοδότηση της ΕΕ για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών (https://www.eca.europa.eu/ECAPublications/SR-2025-16/SR-2025-16_EL.pdf ). Τονίζεται, λοιπόν, ότι (σημείο 31) η Ελλάδα έχει λάβει από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (Ε.Γ.Τ.Α.Α) και δη από το 2020 κάτι λιγότερο από το 10% των προγραμματισμένων κονδυλίων και τούτο διότι ‘‘Οι ελληνικές αρχές απέδωσαν τα χαμηλά ποσοστά απορρόφησης κονδυλίων του Ε.Γ.Τ.Α.Α εν μέρει στη χρηματοδότηση από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και εν μέρει στην ανεπαρκή στελέχωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στις δυσκολίες στη χρήση των πλατφορμών για τα έργα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και στη μη εξοικείωση των Δασικών Υπηρεσιών με τις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων’’.
‘‘Καυτηριάζεται’’ (σημείο 37) το τραγελαφικό (σχεδόν απίστευτο!!!) γεγονός ότι ‘‘Στην Ελλάδα, οι ευαίσθητες σε δασικές πυρκαγιές περιοχές της χώρας καθορίζονται στο προεδρικό διάταγμα 575/1980. Οι ελληνικές αρχές δεν είχαν επικαιροποιήσει τον χάρτη από το 1980 και εξακολουθούσαν να τον χρησιμοποιούν για τον προσδιορισμό μέτρων διαχείρισης του κινδύνου δασικών πυρκαγιών. Τον Δεκέμβριο του 2024, βρίσκονταν σε εξέλιξη εργασίες των ελληνικών αρχών για την επικαιροποίηση του διατάγματος’’.
Ενώ, επίσης, επισημαίνεται (σημείο 45) ότι ‘‘Στην Ελλάδα, οι εργασίες πρόληψης, όπως ο καθαρισμός δασών, η συντήρηση δασικών οδών και υφιστάμενων αντιπυρικών ζωνών και η δημιουργία μικτών αντιπυρικών ζωνών, αναμένεται να καλύψουν περισσότερα από 100000 εκτάρια (470 εκατομμύρια ευρώ)….. Κατά τον χρόνο του ελέγχου μας, το κράτος-μέλος δεν είχε ακόμη εξασφαλίσει από τον ενωσιακό ή τον εθνικό προϋπολογισμό τους πόρους που απαιτούνται για τη διατήρηση αυτών των δράσεων μακροπρόθεσμα’’.
Με βάση, επομένως, το κριτήριο που θέσαμε στην αρχή του κειμένου, το αν δηλαδή ο κ. Μητσοτάκης και οι συν αυτώ κάνουν ό,τι πρέπει και ό,τι μπορούν για να ‘‘εξοπλίζεται η Πολιτεία με ό,τι χρειάζεται για να ανταποκριθεί’’ στο ζήτημα της αντιμετώπισης των πυρκαγιών, έχοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, μπορεί ο καθένας να δώσει την απάντησή του. Τα δεδομένα είναι πέρα έως πέρα αληθινά (κυρίως διότι καταγράφονται και αναλύονται από την ΕΕ αλλά και διότι γίνονται παραδεκτά και από την ίδια την Κυβέρνηση) και τα στοιχεία άκρως αποκαλυπτικά και αμείλικτα!
Μένει, ωστόσο, πέρα από το τι δεν κάνει ο Πρωθυπουργός (εννοείται και η Κυβέρνησή του), να εξεταστεί και το τι όντως κάνει. Κατά την άποψή μου τουλάχιστον, κάνει, βασικά, δύο πράγματα:
Κατά πρώτον, ‘‘επενδύει στην επικοινωνία’’, ασπαζόμενος την κυνική λογική ότι τελικά στην πολιτική δεν έχει σημασία ποια είναι η πραγματικότητα και το τι κάνεις ή δεν κάνεις, ως πολιτικός, αλλά (σημασία έχει) τι αποτελεσματικά, με επικοινωνιακές μεθοδεύσεις και προπαγανδιστικές πρακτικές, ‘‘πασάρεις’’ στους πολλούς και άρα τι αποδέχονται ως ‘‘εικόνα’’ οι πολλοί για σένα….
Την ώρα, λοιπόν, που ‘‘πύρινα μέτωπα’’ κατακαίνε τη χώρα, ‘‘διανέμεται’’ από την Κυβέρνηση, μέσω ΕΣΠΑ, ‘‘ζεστό’’ ευρωπαϊκό χρήμα, ύψους 26 εκατ. ευρώ στα ΜΜΕ… για την «ενημέρωση των πολιτών περί δράσεων αντιμετώπισης και πρόληψης κινδύνων και φυσικών καταστροφών»…. Καταλαβαίνετε;
Αν καταλαβαίνετε, καλώς. Αλλά ξέρετε ποιος ‘‘μοιράζει’’ τα παραπάνω 26 εκατ. ευρώ; Αυτός που όταν ήταν στην αντιπολίτευση, στις 15-8-2017, στο μήνυμά του για τον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου έλεγε: ‘‘… οι πολίτες γνωρίζουν καλύτερα πότε το κράτος κάνει καλά τη δουλειά του και πότε όχι…Η προστασία των περιουσιών των πολιτών, αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν πρωταρχική υποχρέωση του κράτους. Απαιτούν προσεκτικό σχεδιασμό και επιχειρησιακή ετοιμότητα. Όχι επικοινωνιακή διαχείριση, ούτε μετάθεση ευθυνών’’. Να σχολιάσω περισσότερο; Χρειάζεται….;
Κατά δεύτερον, προβαίνει σε ευχολόγια και υποσχέσεις. Ωσάν από το 2019 να κυβερνά άλλος αυτή τη χώρα, σε ανάρτηση του, στις 28-7-2025, ο Πρωθυπουργός με στόμφο μας ‘‘καθησύχασε’’, γράφοντας επί λέξει: ‘‘Η Πολιτεία ήταν και παραμένει παρούσα. Όσοι είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται από το μένος της πυρκαγιάς, να ξέρουν ότι το κράτος θα είναι δίπλα τους. Με ταχύτητα, με ουσιαστική αρωγή και με κάθε διαθέσιμο μέσο αποκατάστασης. Η απάντηση σε τόσο σύνθετες προκλήσεις δεν μπορεί παρά να είναι συνολική. Με συντονισμό, με ενίσχυση των επιχειρησιακών μας μέσων, αλλά και με διαρκείς μεταρρυθμίσεις και αλλαγές, για να θωρακιζόμαστε όλο και πιο αποτελεσματικά απέναντι σε φαινόμενα που πλέον θα είναι επαναλαμβανόμενα’’. Εδώ η χώρα κατακαίγεται, το βιος των ανθρώπων απαλείφεται, εκατ. στρέμματα γης γίνονται στάχτη, πακτωλός ευρωπαϊκών χρημάτων μένει ‘‘αναξιοποίητος’’ και ο κ. Μητσοτάκης μας ‘‘καθησυχάζει’’ λέγοντας ότι αφενός θα είναι δίπλα μας και αφετέρου ότι θα κάνει…. ‘‘μεταρρυθμίσεις’’. Τι δεν καταλαβαίνεις (ας μου επιτραπεί) ‘‘κατακαημένε’’ (δεν ξέρω αν είναι δόκιμο και το ‘‘κατακαμένε’’) Έλληνα;
Εν προκειμένω και καταληκτικά, δεδομένου ότι η ευθύνη για το τεράστιο ζήτημα των πυρκαγιών (είχε εσπευσμένα οδηγήσει κάποτε και μια κυβέρνηση σε εκλογές, αν θυμάστε) είναι ξεκάθαρα θεσμικής φύσης και συνεπώς, όπως τουλάχιστον λέμε οι νομικοί, (η ευθύνη αυτή) καθίσταται ad hoc ‘‘αντικειμενική’’ και άρα οι φέροντες αυτήν έχουν ονοματεπώνυμο και, επίσης, δεδομένου ότι σε τούτη την περίπτωση δεν γίνεται (ευτυχώς ή δυστυχώς) ο Πρωθυπουργός να κάνει χρήση της προσφιλούς ρήσης-δικαιολογίας του ‘‘δεν ήξερα, δεν γνώριζα, δεν είχα ιδέα’’, ας παραδεχθεί, και εδώ, τουλάχιστον ότι ‘‘απέτυχε’’. Άλλωστε, μέχρι να έρθει η ώρα της (επόμενης) κάλπης, όπως η πείρα έχει δείξει, όλα μπορούν να ξεχαστούν, αρκεί οι ψηφοφόροι να έχουν (τότε) ‘‘κίνητρο’’ για να ‘‘ξεχάσουν’’. Ή μήπως όχι…; Τι λέτε;
Κατερίνη, 20/8/2025
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΟΥΓΚΟΥΡΕΛΑΣ
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
LLM IN INTERNATIONAL COMMERCIAL LAW
LLM IN EUROPEAN LAW
Cer. LSE in Business, International
Relations and the political science
ΥΓ. Το παρόν κείμενο είναι αφιερωμένο στον φίλο μου, τον Γιάννη. Λοιπόν, Γιάννη, τι δεν καταλαβαίνεις; ‘‘Ο Βασιλιάς είναι γυμνός’’……..
