_1.jpg)
Μέχρι τις 19/8/2025 είχαν καεί περίπου 470.000 στρέμματα.
Η φετινή αντιπυρική περίοδος αφήνει βαρύ αποτύπωμα στην ατμόσφαιρα: σύμφωνα με λεπτομερή ανάλυση του...
AtmoHub που συντονίζει η ομάδα NOA–ReACT του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ, οι εκπομπές από δασικές πυρκαγιές στη χώρα φτάνουν στο υψηλότερο επίπεδο 20ετίας, με δραματικές αυξήσεις σε διοξείδιο του άνθρακα (CO₂)και μαύρο άνθρακα.
Παρότι τα έτη με «ήπια» δραστηριότητα οι εκπομπές από πυρκαγιές αποτελούν συνήθως <5% των εθνικών, σε ακραία επεισόδια εκτοξεύονται, μετατρέποντας τη φωτιά σε βασικό συντελεστή του ανθρακικού αποτυπώματος.
Μέχρι τις 19/8/2025 είχαν καεί περίπου 470.000 στρέμματα (5η θέση της τελευταίας 20ετίας), με μεγάλες πυρκαγιές σε Ιεράπετρα, Χίο, Ωρωπό, Ραφήνα, Παλαιά Φώκαια, Κερατέα, Φενεό, Πλύτρα, Κύθηρα, Βόνιτσα, Αχαΐα, Άρτα, Ζάκυνθο, Βουρβουρού. Την ίδια ώρα, το CAMS του προγράμματος Copernicus καταγράφει για την Ευρώπη εκπομπές CO₂ σε υψηλό 23 ετών.
Τι σημαίνει για την υγεία και το κλίμα
Δύο κρίσιμοι ρύποι είναι ο μαύρος άνθρακας (μέρος των PM2.5) και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO), που επιβαρύνουν αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα. Το CO₂, θερμοκηπικό αέριο με πολύ μεγάλο χρόνο ζωής, ενισχύει τη θέρμανση του πλανήτη. Σε μεγαπυρκαγιές, ο καπνός μπορεί να φτάσει μέχρι τη στρατόσφαιρα (>10 km), όπου παραμένει για μήνες, επηρεάζοντας τη στιβάδα του όζοντος και τη ροή της ηλιακής ακτινοβολίας.
Παρότι τα έτη με «ήπια» δραστηριότητα οι εκπομπές από πυρκαγιές αποτελούν συνήθως <5% των εθνικών, σε ακραία επεισόδια εκτοξεύονται, μετατρέποντας τη φωτιά σε βασικό συντελεστή του ανθρακικού αποτυπώματος.
Μέχρι τις 19/8/2025 είχαν καεί περίπου 470.000 στρέμματα (5η θέση της τελευταίας 20ετίας), με μεγάλες πυρκαγιές σε Ιεράπετρα, Χίο, Ωρωπό, Ραφήνα, Παλαιά Φώκαια, Κερατέα, Φενεό, Πλύτρα, Κύθηρα, Βόνιτσα, Αχαΐα, Άρτα, Ζάκυνθο, Βουρβουρού. Την ίδια ώρα, το CAMS του προγράμματος Copernicus καταγράφει για την Ευρώπη εκπομπές CO₂ σε υψηλό 23 ετών.
Τι σημαίνει για την υγεία και το κλίμα
Δύο κρίσιμοι ρύποι είναι ο μαύρος άνθρακας (μέρος των PM2.5) και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO), που επιβαρύνουν αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα. Το CO₂, θερμοκηπικό αέριο με πολύ μεγάλο χρόνο ζωής, ενισχύει τη θέρμανση του πλανήτη. Σε μεγαπυρκαγιές, ο καπνός μπορεί να φτάσει μέχρι τη στρατόσφαιρα (>10 km), όπου παραμένει για μήνες, επηρεάζοντας τη στιβάδα του όζοντος και τη ροή της ηλιακής ακτινοβολίας.
Έτη–ορόσημα και δείκτες
Τα «μαύρα» έτη 2007, 2021, 2023 ξεχωρίζουν για εξαιρετικά υψηλές εκπομπές (με την Εύβοια το 2021 και τον Έβρο το 2023 να δεσπόζουν), ενώ το 2025 ακολουθεί με έντονη δραστηριότητα. Από αρχές έτους έως τέλη Αυγούστου 2025, οι εκπομπές μαύρου άνθρακα στην Ελλάδα υπολογίζονται σε 685 τόνους, κοντά στον μέσο όρο 2003–2024, με αιχμές Ιουλίου–Σεπτεμβρίου.
Τηλεπισκόπηση και «μάτι» στον καπνό
Κομβικό ρόλο στην παρακολούθηση της μεταφοράς καπνού παίζει το παρατηρητήριο ΠΑΓΓΑΙΑ του ΕΑΑ στα Αντικύθηρα, με σύστημα LIDAR PollyXT που αποτυπώνει την κατακόρυφη δομή των σωματιδίων. Δορυφορικές εικόνες (π.χ. από MSG/EUMETSAT) έχουν καταγράψει εκτεταμένα πλούμια καπνού – όπως στη Χίο (23/6/2025) με μεταφορά έως την Κρήτη λόγω ισχυρών βοριάδων.
Έγκαιρη προειδοποίηση από το 2026
Από το 2026 το AtmoHub δρομολογεί Υπηρεσία Έγκαιρης Προειδοποίησης για μεταφορά καπνού, αξιοποιώντας CAMS, Meteosat και το μοντέλο διασποράς FLEXPART, με στόχο έγκαιρη ενημέρωση πολιτών και Πολιτείας για επεισόδια και υγειονομικούς κινδύνους.
