Και όμως όλα έμοιαζαν τέλεια, 1947-1955, η χρυσή οκταετία των Ρωμιών της Πόλης η καλύτερη του 20ου αιώνα (οι ωραίες πληροφορίες από άρθρο του Κώστα Σταματόπουλου στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)
-υπερδιπλασιάζεται ο πληθυσμός των μαθητών των ελληνικών σχολείων, στο ακαδημαϊκό έτος 1955 φτάνουν τους 7000 μαθητές, τα σχολικά εγχειρίδια ντόπια ή σταλμένα από την Ελλάδα παρέχονται δωρεάν, το...
σχολικό δίκτυο αυξάνεται από 44 στα 51 σχολεία, η Μεγάλη του Γένους Σχολή, το Ζωγράφειο, τα παρθεναγωγεία Ζάππειο στο Πέραν και Ιωακείμιο στο Φανάρι. Η Θεολογική σχολή της Χάλκης αποκτά πανεπιστημιακό τμήμα στο οποίο φοιτούν σπουδαστές από 10 διαφορετικές χώρες
- το πλουσιότερο και σημαντικότερο κοινωφελές ρωμαίικο ίδρυμα της πόλης στο Μπαλουκλή ξαναβρίσκει την προ του 1922 αίγλη του, 6 κλινικές με 700 κλίνες, εξωτερικά ιατρεία με 40 ιατρούς όλων των ειδικοτήτων, νοσοκόμους και 100 περίπου άτομα διοικητικό προσωπικό, γηροκομείο 200 κλινών
-Λειτουργούν πάνω από 20 κοινοτικά ή ενοριακά ρωμαίικα συσσίτια για άπορους γέροντες και υποτρόφους μαθητές, ιδρύονται οι πρώτοι παιδικοί σταθμοί, τα παλαιά μοναστηριακά συγκροτήματα στα Πριγκιπονήσια μετατρέπονται σε νεανικές παραθεριστικές παιδουπόλεις
-Ο ρωμαίικος Τύπος, ζει και αυτός τις καλύτερες, μετά το 1922 ημέρες του. Στο 1955 κυκλοφορούν στην Πόλη πέντε ελληνόφωνες ημερήσιες εφημερίδες και τρεις εβδομαδιαίες, από το πατριαρχικό τυπογραφείο, εκδίδονται δύο περιοδικά θρησκευτικού περιεχομένου και τρεις περιοδικές εκδόσεις αφιερωμένες στα παιδιά
-Στην οικονομία οι Έλληνες κυριαρχούν στην βυρσοδεψία, υφαντουργία, βιομηχανική παρασκευή ζυμαρικών και μπισκότων, σοκολατοποιία, εργοστάσια κατασκευής επίπλων, πολλές επιχειρήσεις με παράδοση τριών και τεσσάρων γενεών, στα χέρια των Ρωμιών 20 περίπου επιχειρήσεις εθνικής» εμβελείας, όπως οι αλευρόμυλοι του Κοσμέτου και η αρχαιότερη κονσερβοποιία της Τουρκίας, του Ερμή, οι μεγαλύτεροι ξυλέμποροι της Πόλης είναι Ρωμιοί, ζουν τα καλύτερα τους χρόνια οι Ρωμιοί μεγαλοψαράδες των Νησιών, στον Γαλατά τα καταστήματα ναυτιλιακών ειδών και τα ναυτιλιακά πρακτορεία έως έναν μεγάλο βαθμό στα χέρια ομογενών.
-Η Μεγάλη Οδός του Πέραν, η αστικότερη αρτηρία της απανταχού Ρωμιοσύνης, τα 2/3 των πολυτελών καταστημάτων κι ένας μεγάλος αριθμός εστιατορίων, μπιραριών και ζαχαροπλαστείων ανήκουν και δουλεύονται από Ρωμιούς.
-Ο κόσμος της διασκέδασης είναι κι αυτός κατά ένα μεγάλο μέρος στα χέρια των Ρωμιών. Στα πολυτελή εστιατόρια, στα λαϊκά «καζίνα», στις μπιραρίες, στις ταβέρνες, ο Έλληνας είναι παντού παρών είτε ως θαμών είτε ως ιδιοκτήτης ή διευθυντής, ως maitre d' hotel, chef ἡ γκαρσόνι εἰτε επίσης ως καλλιτέχνης τραγουδιστής, μουσικός. Το καλοκαίρι η ηχηρή εξωστρέφεια του πλημμυρίζει τα Νησιά, την Πρίγκηπο.
-Λειτουργούν 20 περίπου ρωμαίικα αθλητικά σωματεία από τα οποία δύο ο Αθλητικός Σύλλογος Πέραν και ο Αθλητικός Όμιλος Ταταούλων με σειρά πρωταθλημάτων στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, και το βόλεϊ το οποίο μονοπωλούν σχεδόν οι Ρωμιοί, Ρωμιοί αθλητές, προκειμένου να σταδιοδρομήσουν απρόσκοπτα, μετεγγράφονται σε διακεκριμένες τουρκικές ομάδες, ένας μάλιστα από αυτούς, ο ποδοσφαιριστής Λευτέρης Αντωνιάδης θα εξελιχθεί στον καλύτερο παίκτη της Τουρκίας των δεκαετιών '50 και '60. Στον σχολικό αθλητισμό πρώτο κατά κανόνα έρχεται σε όλα τα αθλήματα το Ζωγράφειο, μεταβαίνουν στην Άγκυρα και κατατροπώνουν τις σχολικές ομάδες των επιφανών σχολείων της τουρκικής πρωτεύουσας.
- το πλουσιότερο και σημαντικότερο κοινωφελές ρωμαίικο ίδρυμα της πόλης στο Μπαλουκλή ξαναβρίσκει την προ του 1922 αίγλη του, 6 κλινικές με 700 κλίνες, εξωτερικά ιατρεία με 40 ιατρούς όλων των ειδικοτήτων, νοσοκόμους και 100 περίπου άτομα διοικητικό προσωπικό, γηροκομείο 200 κλινών
-Λειτουργούν πάνω από 20 κοινοτικά ή ενοριακά ρωμαίικα συσσίτια για άπορους γέροντες και υποτρόφους μαθητές, ιδρύονται οι πρώτοι παιδικοί σταθμοί, τα παλαιά μοναστηριακά συγκροτήματα στα Πριγκιπονήσια μετατρέπονται σε νεανικές παραθεριστικές παιδουπόλεις
-Ο ρωμαίικος Τύπος, ζει και αυτός τις καλύτερες, μετά το 1922 ημέρες του. Στο 1955 κυκλοφορούν στην Πόλη πέντε ελληνόφωνες ημερήσιες εφημερίδες και τρεις εβδομαδιαίες, από το πατριαρχικό τυπογραφείο, εκδίδονται δύο περιοδικά θρησκευτικού περιεχομένου και τρεις περιοδικές εκδόσεις αφιερωμένες στα παιδιά
-Στην οικονομία οι Έλληνες κυριαρχούν στην βυρσοδεψία, υφαντουργία, βιομηχανική παρασκευή ζυμαρικών και μπισκότων, σοκολατοποιία, εργοστάσια κατασκευής επίπλων, πολλές επιχειρήσεις με παράδοση τριών και τεσσάρων γενεών, στα χέρια των Ρωμιών 20 περίπου επιχειρήσεις εθνικής» εμβελείας, όπως οι αλευρόμυλοι του Κοσμέτου και η αρχαιότερη κονσερβοποιία της Τουρκίας, του Ερμή, οι μεγαλύτεροι ξυλέμποροι της Πόλης είναι Ρωμιοί, ζουν τα καλύτερα τους χρόνια οι Ρωμιοί μεγαλοψαράδες των Νησιών, στον Γαλατά τα καταστήματα ναυτιλιακών ειδών και τα ναυτιλιακά πρακτορεία έως έναν μεγάλο βαθμό στα χέρια ομογενών.
-Η Μεγάλη Οδός του Πέραν, η αστικότερη αρτηρία της απανταχού Ρωμιοσύνης, τα 2/3 των πολυτελών καταστημάτων κι ένας μεγάλος αριθμός εστιατορίων, μπιραριών και ζαχαροπλαστείων ανήκουν και δουλεύονται από Ρωμιούς.
-Ο κόσμος της διασκέδασης είναι κι αυτός κατά ένα μεγάλο μέρος στα χέρια των Ρωμιών. Στα πολυτελή εστιατόρια, στα λαϊκά «καζίνα», στις μπιραρίες, στις ταβέρνες, ο Έλληνας είναι παντού παρών είτε ως θαμών είτε ως ιδιοκτήτης ή διευθυντής, ως maitre d' hotel, chef ἡ γκαρσόνι εἰτε επίσης ως καλλιτέχνης τραγουδιστής, μουσικός. Το καλοκαίρι η ηχηρή εξωστρέφεια του πλημμυρίζει τα Νησιά, την Πρίγκηπο.
-Λειτουργούν 20 περίπου ρωμαίικα αθλητικά σωματεία από τα οποία δύο ο Αθλητικός Σύλλογος Πέραν και ο Αθλητικός Όμιλος Ταταούλων με σειρά πρωταθλημάτων στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, και το βόλεϊ το οποίο μονοπωλούν σχεδόν οι Ρωμιοί, Ρωμιοί αθλητές, προκειμένου να σταδιοδρομήσουν απρόσκοπτα, μετεγγράφονται σε διακεκριμένες τουρκικές ομάδες, ένας μάλιστα από αυτούς, ο ποδοσφαιριστής Λευτέρης Αντωνιάδης θα εξελιχθεί στον καλύτερο παίκτη της Τουρκίας των δεκαετιών '50 και '60. Στον σχολικό αθλητισμό πρώτο κατά κανόνα έρχεται σε όλα τα αθλήματα το Ζωγράφειο, μεταβαίνουν στην Άγκυρα και κατατροπώνουν τις σχολικές ομάδες των επιφανών σχολείων της τουρκικής πρωτεύουσας.
Φωτο 2. Η ομάδα μπάσκετ παίδων Aθλητικού Συλλόγου Tαταύλων, πρωταθλήτρια Kωνσταντινούπολης 1948-49.
-Στην
πολιτική, οι ελληνο-τουρκικές σχέσεις στο καλύτερο, εντός του εικοστού
αιώνα, σημείο τους. Η προσέγγιση κορυφώνεται, τον Ιούνιο του 1952, με
την επίσημη επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους στην Τουρκία: ο Παύλος και η
Φρειδερίκη υπήρξαν οι πρώτοι Έλληνες βασιλείς που πάτησαν το πόδι τους
στην Κωνσταντινούπολη μετά τα 1453, δεν επισκέφθηκαν την ΑγιαΣοφιά για
να μη χαλάσει ο θρύλος του Μαρμαρωμένου Βασιλιά.
φωτο 1. δείτε πόσο κόσμος είναι μαζεμένος, εδω στην πλατεία Ταξίμ μπροστά από την Αγία Τριάδα
Το φθινόπωρο του ιδίου έτους επισκέπτεται την Αθήνα ως ανταπόδοση ο Τούρκος Πρόεδρος Τζελάλ Μπαγιάρ “η ελληνοτουρκικη φιλία είναι πια εθνική πολιτική λέει” και γίνεται ενθουσιωδώς δεκτός ; Σύλλογοι ελληνοτουρκικής φιλίας ιδρύονται σχεδόν σε κάθε ελληνική πόλη. Οι στρατοί των δύο χωρών του ΝΑΤΟ πολεμούν πλαι πλάι στην Κορέα.
-Η ομογένεια αποκτά τον χαρισματικώτερον θρησκευτικό της ηγέτη: ο Αρχιεπίσκοπος Β και Ν Αμερικής Αθηναγορας εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης, προσωπικός φίλος του προέδρου Τρούμαν, του δανείζει το προσωπικό ιδιωτικό του αεροπλάνο να μεταβεί στο Φανάρι, ξεσπά θόρυβος στο State Department για την ασυνήθιστη αυτή κίνηση για Πρόεδρο και τελικά έρχεται με το κρατικό Air Force; για πρώτη και τελευταία φορά Τούρκος Πρωθυπουργος επισκέπτεται πατριάρχη στο φαναρι και μάλιστα Πατριάρχη που για πρώτη φορά δεν έχει την Τουρκική υπηκοότητα (φωτο 3)
Το φθινόπωρο του ιδίου έτους επισκέπτεται την Αθήνα ως ανταπόδοση ο Τούρκος Πρόεδρος Τζελάλ Μπαγιάρ “η ελληνοτουρκικη φιλία είναι πια εθνική πολιτική λέει” και γίνεται ενθουσιωδώς δεκτός ; Σύλλογοι ελληνοτουρκικής φιλίας ιδρύονται σχεδόν σε κάθε ελληνική πόλη. Οι στρατοί των δύο χωρών του ΝΑΤΟ πολεμούν πλαι πλάι στην Κορέα.
-Η ομογένεια αποκτά τον χαρισματικώτερον θρησκευτικό της ηγέτη: ο Αρχιεπίσκοπος Β και Ν Αμερικής Αθηναγορας εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης, προσωπικός φίλος του προέδρου Τρούμαν, του δανείζει το προσωπικό ιδιωτικό του αεροπλάνο να μεταβεί στο Φανάρι, ξεσπά θόρυβος στο State Department για την ασυνήθιστη αυτή κίνηση για Πρόεδρο και τελικά έρχεται με το κρατικό Air Force; για πρώτη και τελευταία φορά Τούρκος Πρωθυπουργος επισκέπτεται πατριάρχη στο φαναρι και μάλιστα Πατριάρχη που για πρώτη φορά δεν έχει την Τουρκική υπηκοότητα (φωτο 3)
Αποτελεί
δοκιμασμένο νόμο της ζωής και ενστικτώδη αντίδραση προς επιβίωση να
λησμονεί κανείς ταχύτατα τα όσα κακά του έχουν συμβεί, να
παραμυθιάζεται, να ελπίζει και να αυτο-εξαπατάται, να δημιουργεί, να
κάνει όνειρα, να κτίζει και πάλι δυναμικά το μέλλον. Αυτή την κατάσταση
έμοιαζε να ζει η Ρωμιοσύνη της Πόλης το 1955, προσέβλεπε με εμπιστοσύνη
στο μέλλον αθώα και ανυποψίαστη, αγνοώντας πως είναι καταδικασμένη, πως
το τέλος της επίκειται
Τα ήρεμα νερά δίνουν την θέση τους στην
κόλαση, σήμερα το βράδυ, ξημερώματα Κυριακής, 6-7 Σεπτεμβρίου 1955, η
Τρίτη Άλωση, η Ρωμαίικη Νύχτα των κρυστάλλων, Η Ρωμαίικη νύχτα του Αγίου
Βαρθολομαίου, συνεχίζεται...
