Αρχίζει η μεγάλη εκκαθάριση των “αιώνιων” φοιτητών στα ελληνικά πανεπιστήμια, καθώς...
το υπουργείο Παιδείας εμφανίζεται αποφασισμένο να προχωρήσει από τον Δεκέμβριο στις οριστικές διαγραφές περίπου 285.000 φοιτητών που έχουν ξεπεράσει κατά δύο ή τρία χρόνια την κανονική διάρκεια σπουδών τους.
Πρόκειται για όσους δεν έκαναν χρήση της παράτασης που προέβλεπε ο νόμος 5224/2025, ο οποίος τους έδινε μια τελευταία ευκαιρία να ολοκληρώσουν το πτυχίο τους.
Τι προβλέπει η απόφαση
Η νέα ρύθμιση καθορίζει ως ανώτατη διάρκεια φοίτησης την ελάχιστη διάρκεια σπουδών κάθε προγράμματος, προσαυξημένη ως εξής:
+4 εξάμηνα (2 έτη) για τετραετή προγράμματα,
+6 εξάμηνα (3 έτη) για πενταετή και εξαετή προγράμματα.
Με βάση αυτή τη ρύθμιση, ένας φοιτητής τετραετούς σχολής μπορεί να παραμείνει εγγεγραμμένος μέχρι έξι χρόνια, ενώ για πενταετές ή εξαετές πρόγραμμα το ανώτατο όριο φτάνει στα οκτώ ή εννέα χρόνια αντίστοιχα.
Ποιοι διαγράφονται και ποιοι παραμένουν
Από τις διαγραφές εξαιρούνται οι φοιτητές που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον συνέχισης των σπουδών τους και πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Περισσότεροι από 30.000 φοιτητές αναμένεται να επωφεληθούν από αυτό το «παράθυρο» δεύτερης ευκαιρίας, καθώς έχουν δηλώσει συμμετοχή στις εξεταστικές και βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Οι φοιτητές μπορούν να ζητήσουν παράταση φοίτησης εφόσον:
Έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 70% των μαθημάτων του προγράμματος, και
Έχουν συμμετάσχει σε δύο εξεταστικές περιόδους τα τελευταία δύο χρόνια.
Η παράταση μπορεί να δοθεί για έως δύο εξάμηνα, ή τρία, εφόσον απομένει μόνο πτυχιακή εργασία ή πρακτική άσκηση.
Ειδική μέριμνα για φοιτητές με αναπηρία
Οι φοιτητές ΑμεΑ εξαιρούνται πλήρως από τα όρια φοίτησης, εφόσον διαθέτουν πιστοποιημένη αναπηρία άνω του 50%.
Η εξαίρεση τεκμηριώνεται με γνωμάτευση από ΚΕΠΑ ή από τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων, ή με την κάρτα αναπηρίας που προβλέπει ο νόμος 4961/2022.
Τα στοιχεία ανά πανεπιστήμιο
Τα διαθέσιμα δεδομένα του υπουργείου Παιδείας και της Συνόδου Πρυτάνεων αποκαλύπτουν την έκταση του φαινομένου:
Για 21.344 φοιτητές δεν μπορεί να προσδιοριστεί το έτος εγγραφής, λόγω έλλειψης ολοκληρωμένου φοιτητολογίου.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει τους περισσότερους «αιώνιους» – 83.970 φοιτητές, καθώς είναι και το αρχαιότερο ΑΕΙ της χώρας.
Στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής “αιωνίων” στις εξετάσεις των τελευταίων δύο ετών, 42,17%.
Το χαμηλότερο ποσοστό έχει το ΕΚΠΑ, με 3,44%.
Οι φοιτητές των πρώην ΤΕΙ, που ενσωματώθηκαν στα ΑΕΙ μετά το 2018, εμφανίζουν το μικρότερο ενδιαφέρον, με συμμετοχή μόλις 2,3% στις εξεταστικές των δύο τελευταίων ετών.
Το πραγματικό διακύβευμα
Παρότι το υπουργείο Παιδείας παρουσιάζει το μέτρο ως εκσυγχρονισμό του ακαδημαϊκού συστήματος, πολλοί θεωρούν ότι πίσω από τις διαγραφές μπορεί να κρύβονται ευρύτερες αναδιαρθρώσεις στον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης — όπως συγχωνεύσεις ή κλεισίματα τμημάτων για λόγους «ανταγωνιστικότητας».
Επισημαίνεται ότι οι λεγόμενοι «αιώνιοι» φοιτητές δεν επιβαρύνουν οικονομικά τον κρατικό προϋπολογισμό, αφού δεν δικαιούνται φοιτητικά προνόμια, δεν συμμετέχουν στη σίτιση ή τη στέγαση και δεν απορροφούν χρηματοδότηση από τα ιδρύματα.
Η «εκκαθάριση» των μη ενεργών φοιτητών αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές Δεκεμβρίου, με τα πανεπιστήμια να καλούνται να ολοκληρώσουν τη διαδικασία έως τα τέλη του έτους.
Το υπουργείο υποστηρίζει ότι στόχος είναι η ομαλοποίηση του φοιτητικού μητρώου, ενώ φοιτητικοί σύλλογοι και εκπαιδευτικές οργανώσεις κάνουν λόγο για μέτρο εντυπώσεων, χωρίς ουσιαστικό όφελος για την ποιότητα των σπουδών.