Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2025

Γιατί κρίνουμε τόσο εύκολα τους άλλους – Πώς να σταματήσεις για να βρεις περισσότερη γαλήνη μέσα σου

  

  Κρίνεις χωρίς να το καταλαβαίνεις; Μάθε γιατί το κάνεις, τι σημαίνει αυτό για σένα και πώς να αναπτύξεις ενσυναίσθηση και αποδοχή – σε 3 απλά βήματα.

Όλοι...  
 
 
το έχουμε κάνει. Βλέπουμε μια μητέρα να ψάχνει το παιδί της στην παιδική χαρά και σκεφτόμαστε “μα καλά, πού είχε το μυαλό της;”. Ή συναντάμε κάποιον που φέρεται απότομα και βιαζόμαστε να τον χαρακτηρίσουμε “αγενή”.

Και ύστερα, μια μέρα, βρισκόμαστε εμείς στη θέση εκείνου του ανθρώπου — και τότε αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε.

Η τάση να κρίνουμε είναι σχεδόν έμφυτη. Οι ειδικοί επισημαίνουν πως ο εγκέφαλός μας χρειάζεται λιγότερο από ένα δέκατο του δευτερολέπτου για να αποφασίσει αν κάποιος μας φαίνεται “αξιόπιστος” ή “συμπαθητικός”. Όμως το πρόβλημα αρχίζει όταν αυτή η αυθόρμητη αντίδραση γίνεται κακή συνήθεια — όταν αρχίζουμε να βλέπουμε τους ανθρώπους μέσα από ένα φίλτρο προκατάληψης.

Κριτική ή αξιολόγηση;

Το να αξιολογούμε καταστάσεις είναι φυσιολογικό· το να επικρίνουμε συνεχώς δεν είναι.
Η αξιολόγηση μάς βοηθά να πάρουμε αποφάσεις. Η κριτική, όμως, συχνά προδίδει ανασφάλειες και φόβους που κρύβουμε μέσα μας. Όταν κρίνουμε τους άλλους για το πώς ντύνονται, για τις συνήθειές τους ή για τις επιλογές τους, συνήθως αντικατοπτρίζουμε κάτι δικό μας — μια ανησυχία, έναν φθόνο ή μια ανάγκη να νιώσουμε “καλύτεροι”.

Αν το παρατηρήσεις, μπορείς να ρωτήσεις τον εαυτό σου:
  • “Γιατί με ενοχλεί αυτό;”
  • “Τι σημαίνει για μένα;”
  • “Μήπως στην πραγματικότητα κρίνω κάτι που φοβάμαι μέσα μου;”

Όταν η κριτική μας πληγώνει… εμάς

Έρευνες δείχνουν ότι όσο περισσότερο κρίνουμε, τόσο χειρότερα νιώθουμε μετά.
Η συνεχής ενασχόληση με τις “αδυναμίες” των άλλων μειώνει την ενσυναίσθηση και κάνει τη διάθεσή μας πιο αρνητική. Με απλά λόγια: όσο πιο συχνά επικρίνουμε, τόσο πιο δύσκολα μπορούμε να χαρούμε.

Μερικές φορές, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι απλώς να πούμε “δεν με αφορά” και να προχωρήσουμε. Δεν χρειάζεται να έχουμε γνώμη για όλα.

Πώς να καλλιεργήσουμε ενσυναίσθηση αντί για κριτική

Αν θέλουμε να αισθανόμαστε πιο κοντά στους ανθρώπους γύρω μας, χρειάζεται να σταματήσουμε να τους επικρίνουμε. Μόνο τότε θα αρχίσουμε να τους βλέπουμε όπως πραγματικά είναι.
Οι παρακάτω τρεις μικρές αλλαγές μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά:

1. Κατανόησε από πού προέρχονται
Πίσω από κάθε συμπεριφορά υπάρχει μια ιστορία. Κάποιος που φαίνεται “δύστροπος”, ίσως έχει περάσει δύσκολα χρόνια. Αν προσπαθήσεις να δεις πέρα από την επιφάνεια, θα εκπλαγείς από το πόσο αλλάζει η οπτική σου.

2. Αποδέξου τους με τα ελαττώματά τους
Κανείς δεν είναι τέλειος. Μερικές φορές περιμένουμε από τους άλλους να ταιριάξουν στην εικόνα που έχουμε φτιάξει στο μυαλό μας. Αν όμως αποδεχτούμε ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός, θα νιώσουμε πιο ήρεμοι — και πιο ελεύθεροι.

3. Αγάπα χωρίς όρους
Η κριτική χτίζει τοίχους, η αγάπη τους γκρεμίζει.
Όσο περισσότερο αγαπάμε χωρίς να ζητάμε αντάλλαγμα, τόσο πιο εύκολα δημιουργούμε ουσιαστικές σχέσεις. Γιατί στο τέλος, δεν έχει σημασία ποιος “έχει δίκιο”, αλλά ποιος μπορεί να δει τον άλλον με καθαρή ματιά.

Μικρό συμπέρασμα

Ίσως την επόμενη φορά που θα βιαστείς να κρίνεις κάποιον, να θυμηθείς: δεν γνωρίζεις τι μάχη δίνει.
Και τότε, ίσως να χαμογελάσεις λίγο πιο ζεστά — όχι μόνο σε εκείνον, αλλά και στον εαυτό σου.