Ὁ μήνας Ὀκτώβριος, εἶναι γεμᾶτος ἀπό ἱστορικές μνήμες καί σημαντικές ἐπετείους. Μακεδονικός Ἀγών, Βαλκανικοί Πόλεμοι, Ἔπος το[Υ 1940 - 1941. Ἀνάμεσα σέ αὐτά τά γεγονότα, εἶναι καί ἡ ἀπελευθέρωση τῆς Κατερίνης ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό, μαζί μέ ὅλη τήν Μακεδονία, τήν ὁποία ἔτσι ἁπλά ἔδωσαν τό τιμημένο της ὄνομα οἱ πολιτικοί μας στούς γείτονες πού καμία σχέση δέν ἔχουν οὔτε μέ τήν Μακεδονία οὔτε καί μέ τούς Μακεδόνες. Ἀλλά...
ἡ ιστορία εἶναι ἀμείλικτη καί θά κρίνει ὅλους αὐτούς, διότι ὅπως λέει καί τό τραγούδι «κριτής κι ἀφέντης εἶν' ὁ Θεός καί δραγουμάνος του ὁ λαός». Ἔτσι γιά μία φορά ἀκόμα ἐπικοινωνῶ μέσα ἀπό τήν πάντοτε φιλόξενη ἐφημερίδα «ΛΕΥΤΕΡΙΑ» γιά νά ἀναφερθοῦμε στό ἱστορικό αὐτό γεγονός.
Ἡ νίκη τοῦ Σαρανταπόρου ἄνοιξε τόν δρόμο γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς Μακεδονίας. Ἡ μάχη διήρκησε μέχρι τήν 10η Ὀκτωβρίου, ὃπου ὁ Τουρκικός Στρατός ὑποχώρησε πρός τά στενά τῆς Πέτρας. Ὁ δρόμος ἔμεινε ἀνοιχτός γιά τήν ἀπελευθέρωση τῶν Σερβίων στίς 10 Ὀκτωβρίου καί στίς 11 Ὀκτωβρίου 1912 τῆς Κοζάνης ἀπό τήν Ταξιαρχίαν Ἱππικοῦ τῆς 4ης Μεραρχίας.
Μετά τήν μάχη τῆς Πέτρας, οἱ Τοῦρκοι ἀπομακρύνονται πρός τόν κάμπο τῆς Κατερίνης. Ὁ Ἑλληνικός Στρατός ἀναθέτει στήν 7ην Μεραρχία μέ ἐπικεφαλής τόν Συνταγματάρχη Πεζικοῦ Κλεομένη Κλεομένους νά κατευθυνθεῖ πρός τήν Κατερίνη. Ἡ δύναμη τῆς 7ης Μεραρχίας ἀνέρχονταν σέ 7.000 ἄνδρες. Στό ἐπιτελεῖο της συμμετεῖχαν καί ἀξιωματικοί, οἱ ὁποῖοι εἶχαν λάβει μέρος στόν Μακεδονικό Ἀγῶνα, ὃπως ὁ Ἀλέξανδρος Μαζαράκης – Αἰνιάν, καί ἓνα Σῶμα Προσκόπων μέ ἀρχηγό τόν Κωνσταντῖνο Μαζαράκη – Αἰνιάν.
Τό πρωί τῆς 14ης Ὀκτωβρίου 1912, ἡ 7η Μεραρχία μετά τήν μάχη τῆς Πέτρας, περνάει ἀπό τόν Ἀστυνομικό Σταθμό τῆς περιοχῆς ὀνομασία πού διατηρεῖται ἀκόμα μέχρι καί σήμερα. Καρακόλη, βορειοδυτικά τῆς Ἱερᾶς, Πατριαρχικῆς Μονῆς Πέτρας Ὀλύμπου, ὃπου καί διανυκτερεύει. Τήν ἑπομένη στίς 15 Ὀκτωβρίου ἡ 7η Μεραρχία ἀναχωρεῖ στίς 08:45 μέ σκοπό τήν ἀπελευθέρωση τῆς Κατερίνης μέ μικρή καθυστέρηση. Στίς 14:00 τό μεσημέρι, μία μονάδα τοῦ 20ου Συντάγματος τῆς 7ης Μεραρχίας, καί ἐνῶ προπορεύεται πρός τήν Κατερίνη στό ὓψωμα ἔξω ἀπό τό χωριό Κολοκούρι, δέχεται τήν σφοδρή ἐπίθεση τοῦ Τουρκικοῦ Στρατοῦ πού ἀριθμοῦσε 2.000 ἄνδρες ὑπό τήν ἡγεσία τοῦ Συνταγματάρχου Σουκρή Βέη. Ἡ ἐπίθεση ἦταν ἰσχυρή μέ ἀποτέλεσμα ὁ Ἑλληνικός Στρατός νά πανικοβληθεῖ καί νά ἀρχίζει νά ὑποχωρεῖ. Τότε ὁρμᾶ ἔφιππος ὁ Ἀντισυνταγματάρχης Δημήτριος Σβορῶνος ἐμψυχώνοντας τούς ἄνδρες του. Στήν προσπάθειά του αὐτήν, οἱ Τοῦρκοι πυροβολοῦν καί τραυματίζουν θανάσιμα τόν Δημήτριο Σβορῶνο. Αὐτό δέν τόν πτοεῖ. Συνεχίζει νά ἐνθαρρύνει τό Σύνταγμά του, μέχρι πού πέφτει νεκρός ἀπό τά πυρά τοῦ Τουρκικοῦ Στρατοῦ. Ὁ Τουρκικός Στρατός ἀναγκάζεται νά ὑποχωρήσει καί φτάνει στήν περιοχή τοῦ ποταμοῦ Πέλεκα, συνεχίζοντας νά χτυπάει τά Ἑλληνικά στρατεύματα μέχρι τῆς 17:30 τό ἀπόγευμα ὅπου ἔπεσε τό σκοτάδι. Ἡ 7η Μεραρχία στρατοπέδευσε ἔξω ἀπό τήν Κατερίνη στό χωριό Κολοκούρι τό ὁποῖο στήν συνέχεια πῆρε τό ὄνομα Σβορῶνος πρός τιμή τοῦ Ἀντισυνταγματάρχου Δημητρίου Σβορώνου πού ἔπεσε μαχόμενος γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς Κατερίνης.
Στίς 03:00 τά ξημερώματα τῆς 16ης Ὀκτωβρίου φτάνει ἡ Διαταγή τοῦ Γενικοῦ Στρατηγείου, ἡ 7η Μεραρχία νά προχωρήσει πρός τήν περιοχή τοῦ Γιδά σημερινή Ἀλεξάνδρεια Ἠμαθίας. Τήν Τρίτη 16 Ὀκτωβρίου 1912 ὁ Ἑλληνικός Στρατός εἰσέρχεται στήν Κατερίνη, μέσα σέ κλῖμα χαρᾶς καί ἐνθουσιασμοῦ. Ἡ 7η Μεραρχία παρῆλασε ἀπό τήν σημερινή ὁδό πού φέρει τό ὄνομά της καί ἀπό τήν Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. Σύμφωνα μέ τήν μαρτυρία τοῦ Δημητρίου Κωτίκα (1895 – 1985) τόν Ἑλληνικό Στρατό δέχτηκε ἀντιπροσωπεία τῶν κατοίκων τῆς πόλεως με ἐπικεφαλής τόν Μακεδονομάχο Ἐπίσκοπο Κίτρους Παρθένιο Βαρδάκα στόν Κισλᾶ, δηλαδή στόν Τουρκικό Στρατῶνα τῆς πόλεως, τό σημερινό πάρκο και στό σημεῖο πού σήμερα βρίσκονται τά δύο κανόνια πού ἄφησε πίσω του ὁ Τουρκικός Στρατός. Μετά τήν ὑποδοχή, ὃλοι μαζί μέ ἐπικεφαλής τόν Ἐπίσκοπο Κίτρους Παρθένιο κατευθύνθηκαν στόν Μητροπολιτικό Ναό τῆς Θείας Ἀναλήψεως ὃπου στίς 09:00 τό πρωΐ τελέστηκε πανηγυρική Δοξολογία γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς πόλεως. Ἄμέσως μετά μέσα σέ κλῖμα συγκινήσεως τελέστηκε ἡ κηδεία τοῦ Ἀντισυνταγματάρχου Δημητρίου Σβορώνου, ὁ ὁποῖος ἐνταφιάστηκε στό Νεκροταφεῖο τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης, ὃπου ἀναπαύεται μέχρι σήμερα. Τήν ἴδια ἡμέρα ἐλευθερώνεται ἡ Βέροια ἐνῶ τήν ἑπομένη ἡ Νάουσα.
Ἄς ἀποτίσουμε λοιπόν φόρο τιμῆς σέ ὅλους αὐτούς πού πολέμησαν καί ἀγωνίστηκαν γιά τήν ἀπελευθέρωση τῆς Κατερίνης, ὅπως τόν Δημήτριο Σβορώνο καί τόν μικρό κρητικό Κονταξάκη καί πολλούς ἄλλους ἐπωνύμους καί ἀνωνύμους. Καλό θά εἶναι ἐπιτέλους, ὁ Δήμος Κατερίνης νά ἀνεγείρει μία προτομή τοῦ ἐλευθερωτοῦ τῆς πόλεως Δημητρίου Σβορώνου καί νά τήν τοποθετήσει σέ περίοπτη θέση, στήν βάση τῆς ὁποίας νά τοποθετήσει τά ὀστά τοῦ Ἀντισυνταγματάρχου πού βρίσκονται μέχρι σήμερα στό Κοιμητήριο τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης, παραμένοντας ὅμως ὁ τάφος του ὡς ἕνα ἱστορικό κενοτάφιο, ἀλλά καί τοῦ Κονταξάκη καί τοῦ ἀειμνήστου Μητροπολίτου Κίτρους Παρθενίου Βαρδάκα τοῦ Μακεδονομάχου.
ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥΣ.
Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ.
