Υπέροχη παρουσίαση της επιχείρησης «Χρυσόμαλλο δέρας» από τον Βλάση Αγτζίδη στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης

   Συγκινητική η ομιλία του Δρ. Σύγχρονης Ιστορίας Α.Π.Θ. και συγγραφέα Βλάση Αγτζίδη που πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2025 στην Σχολή Γονέων – Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης σε Συνδιοργάνωση με...  

 

 

την Ένωση Ποντίων Πιερίας που είχε θέμα την μεγάλη ανθρωπιστική επιχείρηση «Χρυσόμαλλο δέρας» που οργάνωσε και υλοποίησε η Ελλάδα για να παραλάβει τους
Έλληνες ομογενείς στην Αμπχαζία.

Βλάσης Αγτζίδης στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κατερίνης:

· H Kωνσταντινούπολη ήταν το Ελληνικό Γεωγραφικό κέντρο όλου του
Ελληνισμού μέχρι το 1922.
· Σήμερα (1993) στη Γεωργία μαίνεται φοβερός πόλεμος, χύνεται το
αίμα των Ελλήνων ομοεθνών μας, χάνονται γέροι, γυναίκες και
παιδιά.
· 13.000 Έλληνες -πρόσφυγες από την Αμπχαζία- εγκαταλείπουν το βιός
πολλών γενεών, τα νοικοκυριά και τα σπίτια τους για να σώσουν τη
ζωή τους. Κατευθύνθηκαν στη Νότια Ρωσία ή στο Βατούμι για να μεταβούν αργότερα
στην Ελλάδα μέσω της γειτονικής Τουρκίας. Είναι δύσκολο να
περιγραφούν τα πάθη των.

· Για τους υπόλοιπους 2.000 ομογενείς που εγκλωβίστηκαν στο πολιορκούμενο Σοχούμι, η ελληνική κυβέρνηση διοργάνωσε 

την επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας για  την σωτηρία τους.
Στην έναρξη της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν αποσπάσματα από μέλη του
θεατρικού τμήματος της Ένωσης Ποντίων Πιερίας από την θεατρική
παράσταση «Πόντος τα δακρυσμένα κύματα της μνήμης» σε κείμενα –
σκηνοθεσία του κ. Χάρη Αμανατίδη.
Η Αμπχαζία βρίσκεται στην ανατολική ακτή του Εύξεινου Πόντου.Υπολογίζεται
ότι το 1926 ζούσαν εκεί 14.045 Έλληνες, που αποτελούσαν το 7,6% του
πληθυσμού της, ο οποίος ήταν τότε 201.016.
Το 1939 οι Έλληνες ήταν 34.621 (11,1% του πληθυσμού) σε συνολικό πληθυσμό311.885 κατοίκων. Οι μαζικές εκτοπίσεις του 1949 στην Κεντρική Ασία όσωνομογενών είχαν την ελληνική υπηκοότητα είχαν συρρίκνωσαν το ποσοστό τους στο 2,5% με 3%.

Με την απογραφή του 1989 καταγράφηκαν 14.664 ομογενείς στην περιοχή. Οι
περισσότεροι από αυτούς έφυγαν από την Αμπχαζία και κατέφυγαν στη Νότια
Ρωσία. Από εκεί αρκετοί ήρθαν με δικά τους μέσα στην Ελλάδα. ΣτηνεμπόλεμηΑμπχαζία παρέμειναν περίπου 2.000 άτομα, τα οποία εγκλωβίστηκαν με τηνέναρξη των σκληρών μαχών και την πολιορκία της πόλης του Σοχούμι. Γιαυτούς τους εγκλωβισμένους πραγματοποιήθηκε η επιχείρηση που έφερε το όνομαΧρυσόμαλλο Δέρας εις ανάμνηση του μυθικού ταξιδιού του Ιάσονα.

Έτσι, το πρωί της 15ης Αυγούστου του 1993 το πλοίο Viscountess της εταιρείαςMarlines έφτασε στο λιμάνι του Σοχούμι. Το τι συνέβαινε τότε στο Σοχούμιπεριγράφεται αποκαλυπτικά από ένα έγγραφο που έστειλε τότε στην ελληνικήκυβέρνηση ο Ελληνικός Σύλλογος της πόλης Σότσι, όπου είχαν καταφύγει πολλοίΕλληνες πρόσφυγες. Μεταξύ άλλων στην έκκληση έγραφε:

«Σήμερα στη Γεωργία μαίνεται φοβερός πόλεμος, χύνεται το αίμα των Ελλήνων
ομοεθνών μας, χάνονται γέροι, γυναίκες και παιδιά. 1.000 Ελληνες πρόσφυγες
από την Αμπχαζία- εγκαταλείπουν το βιος πολλών γενεών, τα νοικοκυριά και τασπίτια τους χωρίς μέσα διαβίωσης για να σώσουν τη ζωή τους. Κατευθύνθηκανστο Βατούμι για να μεταβούν αργότερα στην Ελλάδα μέσω της γειτονικήςΤουρκίας. Είναι δύσκολο να περιγραφούν τα πάθη των. Σε μιαστιγμή έχασαν ταπάντα, πολλούς συγγενείς και μόλις πρόλαβαν να φύγουν από τα σπίτια τους καινα σώσουν τη ζωή τους. Αλλά το πιο δύσκολο ακόμα είναι να βλέπεις να κλαίνε οιμητέρες, παππούδες, γιαγιάδες. Η γενοκτονία τωνΠοντίων Ελλήνων συνεχίζεται,τους σκοτώνουν, τους κλέβουν, τους βιάζουν…».

Ο συντονισμός της επιχείρησης ανατέθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών το οποίοέστειλε Ελληνικό πλοίο το οποίο έφτασε στην κατεστραμμένη από τους
βομβαρδισμούς πόλη του Σοχούμι το πρωί της 15 ης  Αυγούστου 1993.
Επιβιβάστηκαν στο πλοίο 1.013 ομογενείς από τους 1.484 που είχαν
ταυτοποιηθεί από το κλιμάκιο της Πρεσβείας. Την επομένη 16 Αυγούστου το
πλοίο έφτασε στην Αλεξανδρούπολη. Η επιχείρηση περατώθηκε με μεγάλη
επιτυχία.

Όπως γράφει ο Σπύρος Μ. Θεοδωράκης στο περιοδικό «Εφοπλιστής», τ. 244,
επρόκειτο για τη μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση της Γ’ Ελληνικής
Δημοκρατίας.
«Ήταν μια σύγχρονη ναυτική εκστρατεία που στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία.
Χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη μέχρι τότε προσπάθεια ευρωπαϊκού κράτουςγια την εκκένωση εμπόλεμης ζώνης».

Συγκίνηση προκάλεσε η βιωματική παρέμβαση – μαρτυρία του Αντιδημάρχου
Κατερίνης κ. Γ. Κοκαβίδη ο οποίος μεταξύ άλλων είπε: «Ημουν 10 ετών παιδί το1993 στο Σοχούμι και έζησα όλες τις φρικαλεότητες του πολέμου. Χωρίς ρεύμα,νερό, ψωμί. Ήμουν παρών στην πυρπόληση του κτιρίου των Κρατικών Αρχείων.Ο επικεφαλής αξιωματικός και διοργανωτής της επιχείρησης είχε μόνο αυτός πιστόλι. Οι άλλοι στρατιώτες μόνο καλάσνικοφ. Ήταν παρέα 5-6 μικρά παιδιά καιο επικεφαλής τους είπε ποιος θέλει να ρίξει?" Ο 10χρονος Γ. Κοκαβίδηςπυροβόλησε προς το κτίριο έχοντας άγνοια λόγω ηλικίας της σημασίας τουγεγονότος.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο βουλευτής της Νίκης κ.
Κομνηνός Δελβερούδης, ο Αντιδήμαρχος Παιδείας, Αθλητισμού και Δημοτικού
Ωδείου κ. Γ. Κοκαβίδης, ο τ. Νομάρχης Πιερίας κ. Γ. Παπαστεργίου, ο
Πρόεδρος της Ένωσης Ποντίων κ. Κ. Παπουτσίδης, ο Πρόεδρος των Φίλων
Μουσείου Πόλης Κατερίνης κ. Ι. Ποικιλίδης και πλήθος κόσμου.
Η επόμενη εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την προσεχή Δευτέρα 10Νοεμβρίουμε επίσημο ομιλητή και καλεσμένο τον Ιερομόναχο π. Μύρωνα Σιμωνοπετρίτηκαι θέμα: «Όσιος Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης ο Μικρασιάτης».