Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2025

Προς μια Νέα Μεταπολίτευση. Το πολιτικό κάλεσμα του Αλέξη Τσίπρα και το σταυροδρόμι της προοδευτικής παράταξης

 
   Η παρουσίαση του βιβλίου «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα δεν αποτέλεσε απλώς μια τυπική πολιτική εκδήλωση. Ήταν...  
 
 
μια στιγμή πυκνή σε πολιτικά μηνύματα, σε αναστοχασμό, αλλά και σε υπενθύμιση ότι η δημοκρατική και προοδευτική παράταξη βρίσκεται πλέον μπροστά σε ένα κρίσιμο ιστορικό σταυροδρόμι. Ακούγοντας την ομιλία του πρώην πρωθυπουργού, ήρθαν στη μνήμη μου σκέψεις και διαπιστώσεις που έχω καταθέσει και στο παρελθόν, ότι οι προοδευτικοί, δημοκρατικοί, σοσιαλδημοκράτες και αριστεροί πολίτες βιώνουν μια περίοδο έντονων διεργασιών, συγκρούσεων ιδεών, αλλά και πιεστικών αναγκών για νέες συνθέσεις.

Η δημοκρατική παράταξη χωρίς πυξίδα;

Τα πολιτικά κόμματα που κινούνται στον ευρύτερο χώρο της δημοκρατικής παράταξης δείχνουν αδύναμα να ηγηθούν. Οι εξελίξεις που άλλοτε θα χρειάζονταν χρόνια για να ωριμάσουν, σήμερα αναδύονται με ασυνήθιστη ταχύτητα. Παρά την κοινωνική αδράνεια, αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η παλιά πολιτική συνταγή έχει εξαντληθεί.

Οι τελευταίες εκλογικές διαδικασίες, οι εθνικές του 2023 και οι ευρωεκλογές, αποκάλυψαν με εκκωφαντικό τρόπο την κρίση αξιοπιστίας των δημοκρατικών κομμάτων, την τεράστια αποχή, την έλλειψη ενός ενιαίου σημείου αναφοράς ικανό να εκφράσει την κοινωνική πλειοψηφία και να συνομιλήσει με τις πραγματικές ανάγκες της.

Σήμερα κανένα από τα υφιστάμενα κόμματα, μικρό ή μεγάλο, δεν φαίνεται ικανό να εμπνεύσει, να ενώσει και να διαμορφώσει μια πειστική προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης απέναντι στη Νέα Δημοκρατία και τον νεοφιλελευθερισμό.

Το πολιτικό σήμα του Αλέξη Τσίπρα

Μέσα σε αυτή τη ρευστότητα, ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται με καθαρό και συγκεκριμένο πολιτικό λόγο. Δηλώνοντας «παρών» στο αύριο της χώρας, μίλησε για την ανάγκη μιας Νέας Μεταπολίτευσης, θέτοντας στο επίκεντρο:

·         την πρωτοφανή συγκέντρωση πλούτου σε λίγα χέρια,

·         την αποδόμηση του κοινωνικού κράτους,

·         τη διαφθορά και την ατιμωρησία των ισχυρών,

·         την κρίση της Δικαιοσύνης και των θεσμών ελέγχου,

·         τη δημοκρατική υποχώρηση και τη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής.

Τόνισε την ανάγκη για σοκ εντιμότητας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας, για την επιστροφή των πολιτών στην πολιτική, για ένα κράτος δίκαιο, λειτουργικό και αξιοκρατικό. Παράλληλα, παρουσίασε ένα πλαίσιο παραγωγικού αναπροσανατολισμού με έμφαση:

·         στον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση,

·         στην καινοτομία και την αμυντική βιομηχανία,

·         στην ενέργεια, τη ναυπηγική και τη φαρμακοβιομηχανία,

·         στην αναβάθμιση της εργασίας και τη μείωση της φορολόγησής της.

Πρόκειται για έναν λόγο που επιχειρεί να διαμορφώσει νέα εθνική πυξίδα, με την Ελλάδα ενεργό παράγοντα μιας Ευρώπης δημοκρατίας, κοινωνικής δικαιοσύνης, ειρήνης και αλληλεγγύης.

Ποιος θα φέρει την πολιτική αλλαγή;

Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις εντείνουν το καίριο ερώτημα: Ποιος και πώς θα φέρει την πολιτική αλλαγή; Οι ηγεσίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης φαίνεται να μη συνειδητοποιούν ότι οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται για το ποιο κόμμα θα αυξήσει ελάχιστα τα ποσοστά του. Αγωνιούν για το αν μπορεί να συγκροτηθεί μια προοδευτική πλειοψηφία ικανή να νικήσει τη Νέα Δημοκρατία – όχι απλώς τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Σε αυτό το περιβάλλον ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται να δημιουργεί γύρω του ένα νέο πολιτικό momentum. Παρά τις αντιφάσεις του, παραμένει ο μόνος με εκτεταμένη απήχηση, εμπειρία εξουσίας και δυνατότητα κινητοποίησης ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων. Η επανεμφάνισή του δεν περιορίζεται σε έναν ρόλο αντιπολίτευσης αλλά επιχειρεί να θέσει το περίγραμμα ενός νέου προοδευτικού υποκειμένου, με κινηματικά χαρακτηριστικά και συμμετοχική θεμελίωση από τη βάση και όχι από συμφωνίες κορυφής.

Η ιστορική πρόκληση

Βρισκόμαστε ήδη σε ένα μεγάλο και κρίσιμο πολιτικό σταυροδρόμι. Η ευθύνη είναι συλλογική και δεν αναιρεί ούτε τις ιδεολογικές διαφορές ούτε τις προσωπικές διαδρομές. Η κυρίαρχη αντίθεση σήμερα είναι ανάμεσα:

·         στους εργαζόμενους, τους αγρότες, τους νέους, τους ανθρώπους των γραμμάτων και του πολιτισμού, τους επαγγελματίες, τους μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες
και

·         στους σύγχρονους πολεμοκάπηλους, τους ολιγάρχες, τους κερδοσκόπους και τον κοινωνικό αυταρχισμό.

Με διακύβευμα την ειρήνη, τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου, την αξιοκρατία και την κοινωνική προστασία.

Η ιστορία έχει δείξει ότι η δημοκρατική παράταξη, μέσα από φορείς όπως η ΕΔΑ, η Ένωση Κέντρου, το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, κατόρθωσε κατά καιρούς να εκφράσει μεγάλες κοινωνικές πλειοψηφίες και να αναδείξει ηγεσίες που άφησαν αποτύπωμα.

Σήμερα χρειάζεται ξανά να ξαναχτιστεί η γέφυρα εμπιστοσύνης με την κοινωνία.

Το στοίχημα του αύριο

Στο χέρι μας είναι:

·         να βρούμε τη νέα ισορροπία,

·         να διαμορφώσουμε το κόμμα και τον χώρο του σήμερα,

·         να ανακαλύψουμε τη σύγχρονη συλλογική πολιτική έκφραση που έχει ανάγκη ο τόπος.

Όπως είπε και ο Αλέξης Τσίπρας:

«Δεν πάει άλλο. Μας αξίζει μια Ελλάδα καλύτερη. Και μπορούμε. Σε αυτό το ταξίδι θα είμαστε όλοι μαζί.»