Γιάννης Μυλόπουλος: Αποσπασματική, ανεπαρκής, εμβαλωματική και
αναχρονιστική, εκτός πνεύματος κλιματικής αλλαγής, η αντιπλημμυρική
πολιτική της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας.
Ερώτηση για την ανεπάρκεια της αντιπλημμυρικής προστασίας στην ΠΕ Πιερίας υπέβαλε η παράταξη...
Ερώτηση για την ανεπάρκεια της αντιπλημμυρικής προστασίας στην ΠΕ Πιερίας υπέβαλε η παράταξη...
«ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας», με αφορμή τις πρόσφατες καταστροφές.
Η ερώτηση πρόκειται να απαντηθεί προφορικά από την Αντιπεριφερειάρχη Πιερίας κατά την ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κ. Μακεδονίας.
Σύμφωνα με τον συντονιστή της παράταξης στην Πιερία, Διονύση Ζαρώτη, αλλά και σύμφωνα με πολλά μέλη που κατοικούν στην περιοχή, οι καταστροφές από πλημμύρες στην Π.Ε. Πιερίας είναι συχνό και επαναλαμβανόμενο φαινόμενο, που είναι ενδεικτικό της έλλειψης πνεύματος πρόληψης και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Η διοίκηση της Αντιπεριφέρειας δηλώνει πάντα «σε πλήρη ετοιμότητα», ενώ στην πραγματικότητα παραμένει χρόνια τώρα αδύναμη και ανεπαρκής να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον κίνδυνο.
Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» ζητά απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, όπως:
1. Έχει γίνει συνολική αντιπλημμυρική μελέτη που να λαμβάνει υπόψη και τις απορροές του Ολύμπου και των Πιερίων;
2. Πως γίνεται η Αντιπεριφέρεια να ισχυρίζεται ότι όλα είναι καλά, όταν υπάρχουν ακόμη ενεργά ρέματα «τυφλά», που σταματούν δηλαδή απότομα μέσα σε χωράφια, αποκομμένα υδραυλικά από τον φυσικό τους αποδέκτη;
3. Έχει υπολογιστεί ποτέ το οικονομικό κόστος των καταστροφών με τη μέθοδο του ράβε – ξήλωνε που εφαρμόζει η Αντιπεριφέρεια, προκειμένου αυτό να συγκριθεί με το κόστος των εκ των υστέρων εμβαλωματικών αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων που γίνονται τα τελευταία χρόνια;
4. Έχει επικαιροποιηθεί και προσαρμοστεί στα σύγχρονα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής η επιστημονική μελέτη αντιπλημμυρικής προστασίας που έγινε το 2010 για την περιοχή του Δίου; Αν όχι γιατί; Τι περιμένουν;
5. Σε τι φάση εφαρμογής βρίσκεται η μελέτη για την προστασία των όχθεων και των βάθρων της γέφυρας του Πέλεκα;
6. Ποια μέτρα πρόκειται να ληφθούν για τον Αίσονα, όπου τα «αντιπλημμυρικά έργα» των αναχωμάτων δεν άντεξαν, με αποτέλεσμα να χάσκουν εκτεθειμένοι οι αγωγοί ύδρευσης της Κατερίνης;
Τις ερωτήσεις συνοδεύει σειρά προτάσεων που καταθέτει ο επικεφαλής της παράταξης, καθηγητής ΑΠΘ Γιάννης Μυλόπουλος, στο περιφερειακό Συμβούλιο για την αποτελεσματική αντιπλημμυρική προστασία της ΠΕ Πιερίας και την προσαρμογή της στις σύγχρονες και δυσμενείς υδρολογικά συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Ερώτηση για την 6η Ειδική Συνεδρίαση Λογοδοσίας ΠΚΜ (2025)
Του Γιάννη Μυλόπουλου, Επικεφαλής της παράταξης «ΑΛΛΑΓΗ στην περιφέρεια Κ. Μακεδονίας»
προς την Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πιερίας, κα Μαυρίδου.
Αντιπλημμυρική προστασία στην Π.Ε. Πιερίας – Προτάσεις για έναν ολοκληρωμένο αντιπλημμυρικό σχεδιασμό για την προσαρμογή στις νέες υδρολογικές συνθήκες στην εποχή της Κλιματικής Αλλαγής.
Με τις επαναλαμβανόμενες καταστροφές από πλημμύρες, η Π.Ε. Πιερίας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα έλλειψης μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Η διοίκηση της Αντιπεριφέρειας δηλώνει πάντα «σε πλήρη ετοιμότητα», ενώ στην πραγματικότητα, χωρίς κανένα έργο πρόληψης, παραμένει χρόνια τώρα αδύναμη να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον κίνδυνο. Κάθε φορά, μετά την υποχώρηση των φαινομένων, ξεκινά και πάλι την αποκατάσταση των ζημιών, χωρίς την αντιμετώπιση των προβλημάτων στη ρίζα τους. Μια αποκατάσταση που την πληρώνουν κάθε χρόνο οι κάτοικοι, οι καλλιεργητές, οι Δήμοι, ολόκληρη η Πιερία.
Σε πρόσφατη τεχνική έκθεση της Υποδιεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Πιερίας, μετά την καταιγίδα Byron, καταγράφηκαν πλημμυρικά φαινόμενα και καταστροφές σε δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές, όπως οδικά δίκτυα εντός και εκτός αστικών ιστών, αρδευτικά – υδρευτικά - αντιπλημμυρικά δίκτυα, καλλιεργούμενες εκτάσεις, επιχειρήσεις και κατοικίες. Το σχεδιασμένο από τη δεκαετία του 1950 αντιπλημμυρικό - στραγγιστικό δίκτυο κρίθηκε ελλιπές και παρωχημένο ως προς την ικανότητά του να δεχθεί τον όγκο των υδάτων του φαινομένου.
Και παρά την ορθή διάγνωση για την ανεπάρκεια του υπάρχοντος αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, εντύπωση κάνει ότι δεν αναλαμβάνεται καμία πρωτοβουλία για την έναρξη ενός ολοκληρωμένου αντιπλημμυρικού σχεδιασμού με έργα προσαρμοσμένα στις νέες δυσμενείς συνθήκες που διαμορφώνει η Κλιματική Αλλαγή.
Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός συνεργαζόμενων μεταξύ τους έργων θα πρέπει:
- Να προβλέπει την εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Η μελέτη αυτή θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις νέες πλημμυρικές αιχμές, στις νέες περιόδους επαναφοράς και στη νέα και δυσμενή κατανομή του νερού στον χρόνο λόγω Κλιματικής Αλλαγής, με την αλληλουχία ξηρών και υγρών υδρολογικών περιόδων.
- Να ξεκινά από τα ορεινά των λεκανών απορροής, εκεί όπου συγκεντρώνονται οι μεγάλες ποσότητες του νερού, με τον σχεδιασμό αναβαθμών, μικρών και μεγάλων φραγμάτων ικανών να περιορίσουν τις κατάντη πλημμυρικές απορροές, αλλά και να εμπλουτίσουν τον υδροφορέα που λόγω διάβρωσης, μετά τις πλημμύρες θα υστερήσει σε εμπλουτισμό.
- Να περιλαμβάνει λεκάνες εκτόνωσης των πλημμυρικών απορροών πριν αυτές φτάσουν στις κατοικημένες και τις καλλιεργημένες περιοχές, καθώς και
- Έργα καθαρισμού από τα φερτά και έργα διάνοιξης και εκβάθυνσης της κοίτης των ρεμάτων και των χειμάρρων, καθώς και έργα κατασκευής επαρκών αναχωμάτων, ώστε να παραλαμβάνονται αποτελεσματικά οι ήδη μετριασμένες, λόγω των έργων ανάντη, πλημμυρικές απορροές.
- Τέλος, ο σχεδιασμός για να είναι αποτελεσματικός, πρέπει να περιλαμβάνει την αποκατάσταση των τυχόν υπογειοποιημένων και μπαζωμένων ρεμάτων στις αστικές περιοχές, καθώς και την αποκατάσταση της υδραυλικής επικοινωνίας εκεί όπου εμφανίζονται «τυφλά» ρέματα, όπως για παράδειγμα στο ρέμα Ντριμίτσα – Αγία Κόρη.
Οι θέσεις στις οποίες εντοπίστηκαν τα περισσότερα προβλήματα και χρειάζονται επεμβάσεις είναι οι εξής:
Δήμος Δίου – Ολύμπου
· Τεράστια συσσώρευση υδάτων και φερτών υλικών από το ρέμα Ντριμίτσα – Αγία Κόρη, το οποίο δεν απορρέει σε συγκεκριμένο αποδέκτη!!! Διεκόπη η κυκλοφορία προς Καρίτσα και στα δύο ρεύματα για τουλάχιστον 24 ώρες.
· Σε όλο το μήκος της οδού από τον κόμβο της Περιφερειακής Κατερίνης έως τον οικισμό των Πλατανακίων, τα φρεάτια και οι τάφροι αποχέτευσης της οδού έχουν γεμίσει με φερτά υλικά.
· Στις ιρλανδικές διαβάσεις Ξηρολακίου και Ντριμίτσας παρουσιάστηκαν φερτά υλικά μετά την διέλευση των υδάτων καθώς και ρηγματώσεις σε τμήματα του καταστρώματος της οδού.
· Στην Τάφρο Εφέσσου η οποία δέχθηκε όλο τον υδάτινο όγκο της περιοχής από το ρέμα Ξηρολάκι και η οποία καταλήγει στο ρέμα Μαυρονέρι, παρουσιάστηκαν καταστροφές στα αναχώματα και τα πρανή με πλημμυρικά φαινόμενα σε καλλιεργήσιμες περιοχές και καταστροφές σε τοπικές δημοτικές οδούς.
· Στο ρέμα Ξηρολάκι παρουσιάστηκαν καταστροφές στα αναχώματα και τα πρανή ανάντη της γέφυρας της Κονταριώτισσας.
· Παρατηρήθηκαν καταστροφές στα στραγγιστικά δίκτυα του Λιτοχώρου και Βαρικού, στη συλλεκτήρια τάφρο Βαρικού , στη συλλεκτήρια Τάφρο Λιτοχώρου καθώς και στην Τάφρο Πλατανακίων. Το αντιπλημμυρικό τοιχίο ανάσχεσης φερτών υλικών στο ρέμα Αράπλακος υπέστη καθιζήσεις.
· Στα ρέματα νότιας περιοχής του δήμου όπως Τοπόλιανη, Ζηλιάνα, Παπαλάκος, Δρεμπίνα, καθώς και κλάδοι αυτών, υπήρξαν φαινόμενα εναπόθεσης μεγάλων όγκων φερτών υλικών.
Δήμος Κατερίνης
· Διακοπή κυκλοφορίας στην Επαρχιακή οδό ΦΩΤΕΙΝΑ – ΦΤΕΡΗ, μετά την πτώση βράχου, καταστροφή του καταστρώματος και ακατάπαυστη ροή υδάτων.
· Στο ρέμα Αίσωνας - Μαυρονέρι και στους κλάδους αυτού, υπάρχουν προβλήματα καταστροφής αναχωμάτων και συσσώρευσης φερτών υλικών, με συνέπεια την καταστροφή καλλιεργειών, ειδικά στην περιοχή του Μοσχοχωρίου και του Λόφου, όπως και την απειλή του νεκροταφείου του Μοσχοχωρίου. Στη θέση που περνά ο κεντρικός αγωγός ύδρευσης της Κατερίνης, διαπιστώθηκε τεράστια αποσάθρωση και διάβρωση των πρανών με κατάρρευση μεγάλου τμήματος τους που είχε ως αποτέλεσμα την αποκάλυψη του αγωγού με επίπτωση στην ασφάλεια και λειτουργία του έργου. Ανάντη και κατάντη της εν λόγω περιοχής έχουν διαμορφωθεί ελικοειδείς στροφές και νησίδες απόθεσης υλικών, με αποτέλεσμα τη διάβρωση των πρανών.
· Στο ρέμα Πέλεκας και στους κλάδους του παρουσιάστηκαν μεγάλες ποσότητες φερτών υλικών και απαιτείται ενίσχυση των πρανών.
· Παρατηρήθηκαν σοβαρές επιβαρύνσεις με φερτά υλικά στα στραγγιστικά δίκτυα Περίστασης, Καλλιθέας, Κορινού και Παραλίας και στις αντιπλημμυρικές Τάφρους Κορινού και Βυθίσματος και ειδικότερα σε θέσεις πλησίον τεχνικών οδών και των εκβολών στη θάλασσα.
Ειδικά για την περιοχή του Δίου, έχει κατατεθεί από το 2010 επιστημονική μελέτη, ώριμη προς ένταξη, για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ, που κάλυπτε όλο το φάσμα των αναγκαίων παρεμβάσεων: από τον ορεινό όγκο του Ολύμπου, στους οικισμούς, στους αρχαιολογικούς χώρους, στην πεδιάδα, στην παραθαλάσσια ζώνη και στις υποδομές. Δυστυχώς, αυτή η μελέτη που χρειάζεται επικαιροποίηση, δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη μέχρι σήμερα.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
1. Έχει γίνει συνολική καταγραφή και οριοθέτηση των ρεμάτων της Πιερίας;
2. Υπάρχει συνολική αντιπλημμυρική μελέτη για τις απορροές του Ολύμπου και των Πιερίων και την προστασία των πεδινών περιοχών, με βάση τις σημερινές υδρολογικές προδιαγραφές και τα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης;
3. Είναι δυνατόν, εν έτει 2025, να υπάρχουν ενεργά ρέματα «τυφλά», που σταματούν απότομα μέσα στα χωράφια και δεν απορρέουν σε συγκεκριμένο αποδέκτη, ώστε να καταλήξουν τα νερά τους στη θάλασσα και να μην έχει σχεδιαστεί έργο υδραυλικής αποκατάστασης της συνέχειάς τους;
4. Έχετε υπολογίσει το οικονομικό κόστος των καταστροφών σε δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές από πλημμύρες από τότε που αναλάβατε την αρμοδιότητα της αντιπλημμυρικής προστασίας; Ποια η σχέση του με το κόστος των αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων που σε τακτά διαστήματα επαναλαμβάνονται και αστοχούν;
5. Έχετε υπόψη σας την επιστημονική μελέτη αντιπλημμυρικής προστασίας που έγινε το 2010 για την περιοχή του Δίου; Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί για την επικαιροποίηση και την εξεύρεση χρηματοδότησης ως κατεπείγον έργο;
6. Σε τι φάση εφαρμογής βρίσκεται η μελέτη για την προστασία των όχθεων και των βάθρων της γέφυρας του Πέλεκα; Γιατί έχει περιοριστεί σε ένα μικρό μήκος της κοίτης και όχι σε όλο το μήκος του χειμάρρου; Από τα αποτελέσματα της κακοκαιρίας Byron, θεωρείτε ότι οι μέχρι σήμερα παρεμβάσεις ήταν επαρκείς ή όχι;
7. Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε για τον Αίσονα, όπου τα «αντιπλημμυρικά έργα» των αναχωμάτων δεν άντεξαν, με αποτέλεσμα να έχει εξαφανισθεί οδόστρωμα στο πλατανόδασος της Νεοκαισάρειας και να χάσκουν εκτεθειμένοι οι αγωγοί ύδρευσης της Κατερίνης;
Τα συρματοκιβώτια (σαρζανέτια) στα πεδινά, χωρίς παρεμβάσεις στα ορεινά, εκεί όπου γεννιούνται τα πλημμυρικά φαινόμενα, είναι εντελώς ανεπαρκή. Τα έργα καθαρισμού των ρεμάτων αποτελούν αυτονόητες εργασίες συντήρησης και όχι εμβληματικά έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, όπως παρουσιάζονται. Και βέβαια θα πρέπει να γίνονται με πλήρεις υδρολογικές και περιβαλλοντικές μελέτες και όχι ως υπηρεσίες καθαρισμού χωρίς επίβλεψη.
Τέλος, η Πολιτική Προστασία δεν μπορεί να εξαντλείται στο 112 και τις προειδοποιητικές πινακίδες σε ρέματα και δρόμους για τη “διέλευση με ατομική ευθύνη”. Πρόκειται για Πολιτική Παραίτηση, που μεταβιβάζει την ευθύνη της προστασίας από τον κίνδυνο, αποκλειστικά στον πολίτη.
Η Πιερία δεν μπορεί να συνεχίσει με τον φόβο της επόμενης κακοκαιρίας.
Η Πιερία, όπως και όλη η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, χρειάζεται σοβαρή, τεκμηριωμένη, σύγχρονη Πολιτική Προστασία.
Χρειάζεται ολοκληρωμένη μελέτη και αντιπλημμυρική ενίσχυση των ρεμάτων, με φιλικές προς το περιβάλλον παρεμβάσεις και με βάση τις σημερινές υδρολογικές προδιαγραφές και τα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης. Χρειάζεται τα έργα που θα είχαμε προτείνει και διεκδικήσει εάν εφαρμοζόταν η πρότασή μας για δημιουργία ειδικής Task Force.
Η ερώτηση πρόκειται να απαντηθεί προφορικά από την Αντιπεριφερειάρχη Πιερίας κατά την ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κ. Μακεδονίας.
Σύμφωνα με τον συντονιστή της παράταξης στην Πιερία, Διονύση Ζαρώτη, αλλά και σύμφωνα με πολλά μέλη που κατοικούν στην περιοχή, οι καταστροφές από πλημμύρες στην Π.Ε. Πιερίας είναι συχνό και επαναλαμβανόμενο φαινόμενο, που είναι ενδεικτικό της έλλειψης πνεύματος πρόληψης και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Η διοίκηση της Αντιπεριφέρειας δηλώνει πάντα «σε πλήρη ετοιμότητα», ενώ στην πραγματικότητα παραμένει χρόνια τώρα αδύναμη και ανεπαρκής να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον κίνδυνο.
Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» ζητά απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, όπως:
1. Έχει γίνει συνολική αντιπλημμυρική μελέτη που να λαμβάνει υπόψη και τις απορροές του Ολύμπου και των Πιερίων;
2. Πως γίνεται η Αντιπεριφέρεια να ισχυρίζεται ότι όλα είναι καλά, όταν υπάρχουν ακόμη ενεργά ρέματα «τυφλά», που σταματούν δηλαδή απότομα μέσα σε χωράφια, αποκομμένα υδραυλικά από τον φυσικό τους αποδέκτη;
3. Έχει υπολογιστεί ποτέ το οικονομικό κόστος των καταστροφών με τη μέθοδο του ράβε – ξήλωνε που εφαρμόζει η Αντιπεριφέρεια, προκειμένου αυτό να συγκριθεί με το κόστος των εκ των υστέρων εμβαλωματικών αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων που γίνονται τα τελευταία χρόνια;
4. Έχει επικαιροποιηθεί και προσαρμοστεί στα σύγχρονα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής η επιστημονική μελέτη αντιπλημμυρικής προστασίας που έγινε το 2010 για την περιοχή του Δίου; Αν όχι γιατί; Τι περιμένουν;
5. Σε τι φάση εφαρμογής βρίσκεται η μελέτη για την προστασία των όχθεων και των βάθρων της γέφυρας του Πέλεκα;
6. Ποια μέτρα πρόκειται να ληφθούν για τον Αίσονα, όπου τα «αντιπλημμυρικά έργα» των αναχωμάτων δεν άντεξαν, με αποτέλεσμα να χάσκουν εκτεθειμένοι οι αγωγοί ύδρευσης της Κατερίνης;
Τις ερωτήσεις συνοδεύει σειρά προτάσεων που καταθέτει ο επικεφαλής της παράταξης, καθηγητής ΑΠΘ Γιάννης Μυλόπουλος, στο περιφερειακό Συμβούλιο για την αποτελεσματική αντιπλημμυρική προστασία της ΠΕ Πιερίας και την προσαρμογή της στις σύγχρονες και δυσμενείς υδρολογικά συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
Ερώτηση για την 6η Ειδική Συνεδρίαση Λογοδοσίας ΠΚΜ (2025)
Του Γιάννη Μυλόπουλου, Επικεφαλής της παράταξης «ΑΛΛΑΓΗ στην περιφέρεια Κ. Μακεδονίας»
προς την Αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Πιερίας, κα Μαυρίδου.
Αντιπλημμυρική προστασία στην Π.Ε. Πιερίας – Προτάσεις για έναν ολοκληρωμένο αντιπλημμυρικό σχεδιασμό για την προσαρμογή στις νέες υδρολογικές συνθήκες στην εποχή της Κλιματικής Αλλαγής.
Με τις επαναλαμβανόμενες καταστροφές από πλημμύρες, η Π.Ε. Πιερίας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα έλλειψης μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Η διοίκηση της Αντιπεριφέρειας δηλώνει πάντα «σε πλήρη ετοιμότητα», ενώ στην πραγματικότητα, χωρίς κανένα έργο πρόληψης, παραμένει χρόνια τώρα αδύναμη να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τον κίνδυνο. Κάθε φορά, μετά την υποχώρηση των φαινομένων, ξεκινά και πάλι την αποκατάσταση των ζημιών, χωρίς την αντιμετώπιση των προβλημάτων στη ρίζα τους. Μια αποκατάσταση που την πληρώνουν κάθε χρόνο οι κάτοικοι, οι καλλιεργητές, οι Δήμοι, ολόκληρη η Πιερία.
Σε πρόσφατη τεχνική έκθεση της Υποδιεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Π.Ε. Πιερίας, μετά την καταιγίδα Byron, καταγράφηκαν πλημμυρικά φαινόμενα και καταστροφές σε δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές, όπως οδικά δίκτυα εντός και εκτός αστικών ιστών, αρδευτικά – υδρευτικά - αντιπλημμυρικά δίκτυα, καλλιεργούμενες εκτάσεις, επιχειρήσεις και κατοικίες. Το σχεδιασμένο από τη δεκαετία του 1950 αντιπλημμυρικό - στραγγιστικό δίκτυο κρίθηκε ελλιπές και παρωχημένο ως προς την ικανότητά του να δεχθεί τον όγκο των υδάτων του φαινομένου.
Και παρά την ορθή διάγνωση για την ανεπάρκεια του υπάρχοντος αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, εντύπωση κάνει ότι δεν αναλαμβάνεται καμία πρωτοβουλία για την έναρξη ενός ολοκληρωμένου αντιπλημμυρικού σχεδιασμού με έργα προσαρμοσμένα στις νέες δυσμενείς συνθήκες που διαμορφώνει η Κλιματική Αλλαγή.
Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός συνεργαζόμενων μεταξύ τους έργων θα πρέπει:
- Να προβλέπει την εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας σε επίπεδο λεκάνης απορροής. Η μελέτη αυτή θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις νέες πλημμυρικές αιχμές, στις νέες περιόδους επαναφοράς και στη νέα και δυσμενή κατανομή του νερού στον χρόνο λόγω Κλιματικής Αλλαγής, με την αλληλουχία ξηρών και υγρών υδρολογικών περιόδων.
- Να ξεκινά από τα ορεινά των λεκανών απορροής, εκεί όπου συγκεντρώνονται οι μεγάλες ποσότητες του νερού, με τον σχεδιασμό αναβαθμών, μικρών και μεγάλων φραγμάτων ικανών να περιορίσουν τις κατάντη πλημμυρικές απορροές, αλλά και να εμπλουτίσουν τον υδροφορέα που λόγω διάβρωσης, μετά τις πλημμύρες θα υστερήσει σε εμπλουτισμό.
- Να περιλαμβάνει λεκάνες εκτόνωσης των πλημμυρικών απορροών πριν αυτές φτάσουν στις κατοικημένες και τις καλλιεργημένες περιοχές, καθώς και
- Έργα καθαρισμού από τα φερτά και έργα διάνοιξης και εκβάθυνσης της κοίτης των ρεμάτων και των χειμάρρων, καθώς και έργα κατασκευής επαρκών αναχωμάτων, ώστε να παραλαμβάνονται αποτελεσματικά οι ήδη μετριασμένες, λόγω των έργων ανάντη, πλημμυρικές απορροές.
- Τέλος, ο σχεδιασμός για να είναι αποτελεσματικός, πρέπει να περιλαμβάνει την αποκατάσταση των τυχόν υπογειοποιημένων και μπαζωμένων ρεμάτων στις αστικές περιοχές, καθώς και την αποκατάσταση της υδραυλικής επικοινωνίας εκεί όπου εμφανίζονται «τυφλά» ρέματα, όπως για παράδειγμα στο ρέμα Ντριμίτσα – Αγία Κόρη.
Οι θέσεις στις οποίες εντοπίστηκαν τα περισσότερα προβλήματα και χρειάζονται επεμβάσεις είναι οι εξής:
Δήμος Δίου – Ολύμπου
· Τεράστια συσσώρευση υδάτων και φερτών υλικών από το ρέμα Ντριμίτσα – Αγία Κόρη, το οποίο δεν απορρέει σε συγκεκριμένο αποδέκτη!!! Διεκόπη η κυκλοφορία προς Καρίτσα και στα δύο ρεύματα για τουλάχιστον 24 ώρες.
· Σε όλο το μήκος της οδού από τον κόμβο της Περιφερειακής Κατερίνης έως τον οικισμό των Πλατανακίων, τα φρεάτια και οι τάφροι αποχέτευσης της οδού έχουν γεμίσει με φερτά υλικά.
· Στις ιρλανδικές διαβάσεις Ξηρολακίου και Ντριμίτσας παρουσιάστηκαν φερτά υλικά μετά την διέλευση των υδάτων καθώς και ρηγματώσεις σε τμήματα του καταστρώματος της οδού.
· Στην Τάφρο Εφέσσου η οποία δέχθηκε όλο τον υδάτινο όγκο της περιοχής από το ρέμα Ξηρολάκι και η οποία καταλήγει στο ρέμα Μαυρονέρι, παρουσιάστηκαν καταστροφές στα αναχώματα και τα πρανή με πλημμυρικά φαινόμενα σε καλλιεργήσιμες περιοχές και καταστροφές σε τοπικές δημοτικές οδούς.
· Στο ρέμα Ξηρολάκι παρουσιάστηκαν καταστροφές στα αναχώματα και τα πρανή ανάντη της γέφυρας της Κονταριώτισσας.
· Παρατηρήθηκαν καταστροφές στα στραγγιστικά δίκτυα του Λιτοχώρου και Βαρικού, στη συλλεκτήρια τάφρο Βαρικού , στη συλλεκτήρια Τάφρο Λιτοχώρου καθώς και στην Τάφρο Πλατανακίων. Το αντιπλημμυρικό τοιχίο ανάσχεσης φερτών υλικών στο ρέμα Αράπλακος υπέστη καθιζήσεις.
· Στα ρέματα νότιας περιοχής του δήμου όπως Τοπόλιανη, Ζηλιάνα, Παπαλάκος, Δρεμπίνα, καθώς και κλάδοι αυτών, υπήρξαν φαινόμενα εναπόθεσης μεγάλων όγκων φερτών υλικών.
Δήμος Κατερίνης
· Διακοπή κυκλοφορίας στην Επαρχιακή οδό ΦΩΤΕΙΝΑ – ΦΤΕΡΗ, μετά την πτώση βράχου, καταστροφή του καταστρώματος και ακατάπαυστη ροή υδάτων.
· Στο ρέμα Αίσωνας - Μαυρονέρι και στους κλάδους αυτού, υπάρχουν προβλήματα καταστροφής αναχωμάτων και συσσώρευσης φερτών υλικών, με συνέπεια την καταστροφή καλλιεργειών, ειδικά στην περιοχή του Μοσχοχωρίου και του Λόφου, όπως και την απειλή του νεκροταφείου του Μοσχοχωρίου. Στη θέση που περνά ο κεντρικός αγωγός ύδρευσης της Κατερίνης, διαπιστώθηκε τεράστια αποσάθρωση και διάβρωση των πρανών με κατάρρευση μεγάλου τμήματος τους που είχε ως αποτέλεσμα την αποκάλυψη του αγωγού με επίπτωση στην ασφάλεια και λειτουργία του έργου. Ανάντη και κατάντη της εν λόγω περιοχής έχουν διαμορφωθεί ελικοειδείς στροφές και νησίδες απόθεσης υλικών, με αποτέλεσμα τη διάβρωση των πρανών.
· Στο ρέμα Πέλεκας και στους κλάδους του παρουσιάστηκαν μεγάλες ποσότητες φερτών υλικών και απαιτείται ενίσχυση των πρανών.
· Παρατηρήθηκαν σοβαρές επιβαρύνσεις με φερτά υλικά στα στραγγιστικά δίκτυα Περίστασης, Καλλιθέας, Κορινού και Παραλίας και στις αντιπλημμυρικές Τάφρους Κορινού και Βυθίσματος και ειδικότερα σε θέσεις πλησίον τεχνικών οδών και των εκβολών στη θάλασσα.
Ειδικά για την περιοχή του Δίου, έχει κατατεθεί από το 2010 επιστημονική μελέτη, ώριμη προς ένταξη, για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ, που κάλυπτε όλο το φάσμα των αναγκαίων παρεμβάσεων: από τον ορεινό όγκο του Ολύμπου, στους οικισμούς, στους αρχαιολογικούς χώρους, στην πεδιάδα, στην παραθαλάσσια ζώνη και στις υποδομές. Δυστυχώς, αυτή η μελέτη που χρειάζεται επικαιροποίηση, δεν έχει υλοποιηθεί ακόμη μέχρι σήμερα.
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
1. Έχει γίνει συνολική καταγραφή και οριοθέτηση των ρεμάτων της Πιερίας;
2. Υπάρχει συνολική αντιπλημμυρική μελέτη για τις απορροές του Ολύμπου και των Πιερίων και την προστασία των πεδινών περιοχών, με βάση τις σημερινές υδρολογικές προδιαγραφές και τα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης;
3. Είναι δυνατόν, εν έτει 2025, να υπάρχουν ενεργά ρέματα «τυφλά», που σταματούν απότομα μέσα στα χωράφια και δεν απορρέουν σε συγκεκριμένο αποδέκτη, ώστε να καταλήξουν τα νερά τους στη θάλασσα και να μην έχει σχεδιαστεί έργο υδραυλικής αποκατάστασης της συνέχειάς τους;
4. Έχετε υπολογίσει το οικονομικό κόστος των καταστροφών σε δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές από πλημμύρες από τότε που αναλάβατε την αρμοδιότητα της αντιπλημμυρικής προστασίας; Ποια η σχέση του με το κόστος των αντιπλημμυρικών παρεμβάσεων που σε τακτά διαστήματα επαναλαμβάνονται και αστοχούν;
5. Έχετε υπόψη σας την επιστημονική μελέτη αντιπλημμυρικής προστασίας που έγινε το 2010 για την περιοχή του Δίου; Σε ποιες ενέργειες έχετε προβεί για την επικαιροποίηση και την εξεύρεση χρηματοδότησης ως κατεπείγον έργο;
6. Σε τι φάση εφαρμογής βρίσκεται η μελέτη για την προστασία των όχθεων και των βάθρων της γέφυρας του Πέλεκα; Γιατί έχει περιοριστεί σε ένα μικρό μήκος της κοίτης και όχι σε όλο το μήκος του χειμάρρου; Από τα αποτελέσματα της κακοκαιρίας Byron, θεωρείτε ότι οι μέχρι σήμερα παρεμβάσεις ήταν επαρκείς ή όχι;
7. Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε για τον Αίσονα, όπου τα «αντιπλημμυρικά έργα» των αναχωμάτων δεν άντεξαν, με αποτέλεσμα να έχει εξαφανισθεί οδόστρωμα στο πλατανόδασος της Νεοκαισάρειας και να χάσκουν εκτεθειμένοι οι αγωγοί ύδρευσης της Κατερίνης;
Τα συρματοκιβώτια (σαρζανέτια) στα πεδινά, χωρίς παρεμβάσεις στα ορεινά, εκεί όπου γεννιούνται τα πλημμυρικά φαινόμενα, είναι εντελώς ανεπαρκή. Τα έργα καθαρισμού των ρεμάτων αποτελούν αυτονόητες εργασίες συντήρησης και όχι εμβληματικά έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, όπως παρουσιάζονται. Και βέβαια θα πρέπει να γίνονται με πλήρεις υδρολογικές και περιβαλλοντικές μελέτες και όχι ως υπηρεσίες καθαρισμού χωρίς επίβλεψη.
Τέλος, η Πολιτική Προστασία δεν μπορεί να εξαντλείται στο 112 και τις προειδοποιητικές πινακίδες σε ρέματα και δρόμους για τη “διέλευση με ατομική ευθύνη”. Πρόκειται για Πολιτική Παραίτηση, που μεταβιβάζει την ευθύνη της προστασίας από τον κίνδυνο, αποκλειστικά στον πολίτη.
Η Πιερία δεν μπορεί να συνεχίσει με τον φόβο της επόμενης κακοκαιρίας.
Η Πιερία, όπως και όλη η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, χρειάζεται σοβαρή, τεκμηριωμένη, σύγχρονη Πολιτική Προστασία.
Χρειάζεται ολοκληρωμένη μελέτη και αντιπλημμυρική ενίσχυση των ρεμάτων, με φιλικές προς το περιβάλλον παρεμβάσεις και με βάση τις σημερινές υδρολογικές προδιαγραφές και τα νέα δεδομένα της κλιματικής κρίσης. Χρειάζεται τα έργα που θα είχαμε προτείνει και διεκδικήσει εάν εφαρμοζόταν η πρότασή μας για δημιουργία ειδικής Task Force.
