Η ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Βορίζα 1955 - 6 νεκροί, 14 τραυματίες

- Κι ήντα κάνουν πατέρα οι χωριανοί; -Ντα ήφησες παιδί μου κιανένα;

H βεντέτα, ο φόνος δηλαδή που τελείται με κίνητρο την εκδίκηση για ένα άλλο φόνο, υπήρξε από τα πολύ παλιά χρόνια και, δυστυχώς, εξακολουθεί ακόμη να αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές εκδηλώσεις της κρητικής ιδιαιτερότητας ή εγκληματικότητας, αν προτιμάτε. Η εκδήλωση αυτή, εξεταζόμενη με ιστορικά και εγκληματολογικά κριτήρια, μπορεί να εξηγηθεί ως ο απόηχος ενός μακρινού παρελθόντος και πιο συγκεκριμένα ως επιβίωση ενός αρχαίου τρόπου απονομής Δικαιοσύνης. Ενός τρόπου, ο οποίος προέβλεπε τον κολασμό του δράστη ενός εγκλήματος, με ποινή που έπρεπε να είναι ανάλογη σε είδος και βαρύτητα με το κακό που διέπραξε. Η άποψη αυτή που, ας σημειωθεί, συνιστά την πρώτη στην ιστορία του ποινικού δικαίου βαθμίδα ορθής απονομής της Δικαιοσύνης, χάνεται στα βάθη του χρόνου και ανιχνεύεται σε όλες σχεδόν τις νομοθεσίες των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν γύρω στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου στη δεύτερη προ Χριστού χιλιετία...

Οι Βοριζανοί είναι περήφανοι για τον Άγιο Φανούριό τους και τον γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 27 Αυγούστου με τον γνωστό σε όλους μας κρητικό τρόπο: Κρασί, κρέας, λύρα και μπαλωτιές. Το γλέντι , στο οποίο μετέχουν και εκατοντάδες πανηγυριώτες από τα γυροχώρια, ξεκινά από την παραμονή της χάρης του , διαρκεί όλη την ημέρα και τελειώνει το πρωί της 28^ης Αυγούστου. Σήμερα η παράδοση συνεχίζεται με τα όλα της, εκτός από μια σημαντική λεπτομέρεια: Δεν παίζεται πια η κρητική λύρα , δεν ακούγονται μαντινάδες, δεν καταναλώνεται αλκοόλ και δεν ρίχνονται μπαλωτιές. Οι φιλότιμοι Βοριζανοί θέλουν με τον τρόπο αυτό να τιμήσουν τα αθώα θύματα του αιματηρού δράματος της.27^ης Αυγούστου 1955, που κόστισε τη ζωή σε έξη ανθρώπους και την αρτιμέλεια σε άλλους 14 συγχωριανούς τους. Ισως ακόμη, με το συμβολικό αυτό τρόπο, της αποχής από την οινοποσία, να θέλουν να δείξουν ποία ήταν η αιτία του κακού. Γιατί είναι αναμφισβήτητο πως το πολυάνθρωπο αυτό φονικό δεν θα γινόταν, αν οι μονίμως οπλοφορούντες άνδρες του χωριού δεν είχαν καταναλώσει απίστευτα μεγάλες ποσότητες κρασιού και τρικουδιάς.

Το κακό άρχισε τη νύκτα της 27^ης Αυγούστου 1955, σε μια στιγμή που ολόκληρο το χωριό ζαλισμένο από το κρασί και την κρητική λίρα συνέχιζε το γλέντι που είχε αρχίσει από το πρωί .

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΦΟΝΟΣ

Το πρώτο θύμα ήταν ο τριανταοκτάχρονος Γιάννης Φραγκιαδάκης, κτηνοτρόφος και δασοφύλακας τον οποίο φόνευσε με απανωτές μαχαιριές στην πλάτη ο Μ. Ε. Β., καφετζής και χασάπης, 31 ετών . Ο ατυχής Φραγκιαδάκης καθόταν σ’ ένα πάγκο έξω από το καφενείο του Παπαδάκη διασκεδάζοντας με συγχωριανούς του. Είναι αμφίβολο αν πρόλαβε να αντιληφθεί ποιος και γιατί τον κτύπησε ....

Δημήτρης Ξυρ