Νέο «μέτωπο» στις μεταφορές άνοιξε αιφνιδιαστικά χθες ο υπουργός Υποδομών Γ. Ραγκουσης ο οποίος μιλώντας στο ΚΤΕ Μεταφορών ανακοίνωσε ότι στο νομοσχέδιο για τα ταξί θα συμπεριληφθεί ρύθμιση για την άμεση πλήρη απελευθέρωση του κλάδου των φορτηγών και των βυτιοφόρων.
Οι ιδιοκτήτες φορτηγών, που συνεδριάζουν σήμερα προκειμένου να αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις τους, δηλώνουν ότι θα συγκροτήσουν κοινό μέτωπο κινητοποιήσεων με τους ιδιοκτήτες ταξί καθώς με τη νέα ρύθμιση καταργείται η μεταβατική περίοδος απελευθέρωσης των χερσαίων εμπορευματικών μεταφορών η οποία έληγε το καλοκαίρι του 2013, κάτι που πιθανότητα θα γίνει πριν από το τέλος του 2011.
Ο κ. Ραγκούσης ξεκαθάρισε ότι η πλήρης απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων είναι μονόδρομος και αποτελεί δέσμευση της χώρας η οποία θα εφαρμοστεί χωρίς παρεκκλίσεις.
«Το άνοιγμα θα είναι πλήρες, ολοκληρωμένο, άμεσο και με κανόνες που δεν θα επιτρέπουν τη δημιουργία καρτέλ. Την ώρα που λαμβάνουμε τόσο δύσκολα μέτρα για τον ελληνικό λαό, θα ήταν τουλάχιστον ανήθικο και άδικο η κυβέρνηση να συναλλάσσεται με συντεχνίες προκειμένου να διατηρήσουν άδικα προνόμια», δήλωσε ο υπουργός Μεταφορών.
Ο σχετικός νόμος που ψηφίστηκε πέρυσι προέβλεπε τριετή μεταβατική περίοδο με σταδιακή απομείωση της εισφοράς για άδεια φορτηγών και βυτιοφόρων ΔΧ κατά 30% την 1/1/2011, κατά 35% τον Ιανουάριο του 2012 και κατά 35% το καλοκαίρι 2013, ώστε το αντίτιμο να είναι πλέον μηδενικό.
Άμεση ήταν η αντίδραση του προέδρου του Συνδικάτου Μεταφορών κ. Γιώργου Τζωρτζάτου ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Θέλουν να μας βγάλουν στο δρόμο για να κρύψουν τις απολύσεις στο Δημόσιο. Θα ενωθούμε με τα ταξί και πάμε να πολεμήσουμε οτιδήποτε μας παραβιάζει τα κοινωνικά, οικονομικά και περιουσιακά δικαιώματα».
Η αγορά σήμερα
Στα χαρτιά φαίνεται πως μένει, προς το παρόν, η απελευθέρωση του κλάδου των εμπορευματικών μεταφορών, καθώς αν και έχει περάσει σχεδόν ένας χρόνος από την ψήφιση του νόμου για την απελευθέρωση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, ωστόσο καμία νέα άδεια δεν έχει εκδοθεί!.. Η ίδια εικόνα ισχύει και για τα βυτιοφόρα, παρά το γεγονός ότι η Κοινή Υπουργική Απόφαση για την απελευθέρωση εκδόθηκε πριν από περίπου πέντε μήνες.
Βασικός ανατρεπτικός παράγοντας για την έκδοση νέων αδειών στάθηκε η μεταβατική περίοδος μέχρι τα μέσα του 2013 που είχαν πετύχει οι μεταφορείς για να μη μηδενιστεί άμεσα με την εφαρμογή του νόμου η άυλη αξία των αδειών των φορτηγών τους.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς όσοι ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μία άδεια φορτηγού ή βυτιοφόρου ΔΧ περιμένουν τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ώστε να μη χρειαστεί να πληρώσουν το κόστος της άδειας, αν και είναι σαφώς μειωμένο βάσει του νόμου για την απελευθέρωση της αγοράς.
Ανασταλτικά σε κάθε είδους επένδυση λειτουργεί και το γεγονός ότι με αφορμή την οικονομική κρίση στη χώρα μας με τους ιδιοκτήτες φορτηγών να υποστηρίζουν ότι το έργο τους έχει μειωθεί κατά 50% το τελευταίο διάστημα.
Παράλληλα, ελάχιστοι είναι οι ιδιοκτήτες φορτηγών ΔΧ που σπεύδουν να συστήσουν κοινοπρακτικά σχήματα, κάνοντας χρήση της «άυλης υπεραξίας» των υφιστάμενων αδειών, οι οποίες αποκτούν μηδενική ισχύ το 2013.
Η εικόνα αυτή φαίνεται ότι προκάλεσε την παρέμβαση του κλιμακίου της Τρόικας η οποία ζήτησε την άμεση απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων.
Έτσι το υπουργείο Υποδομών προχωρά σε νέα νομοθετική ρύθμιση προκειμένου να μειωθεί η μεταβατική περίοδος της απελευθέρωσης του κλάδου των εμπορευματικών μεταφορών που βάσει του νόμου έληγε το Ιούνιο του 2013.
Το ιστορικό
Το αρχικό προσχέδιο του νομοσχεδίου που είχε συντάξει το υπουργείο Υποδομών το 2009 έκανε λόγο για πενταετή μεταβατική περίοδο μετά από σχετικό αίτημα του κλάδου. Η χώρα μας ήταν τότε η μοναδική χώρα από τις 15 της ΕΕ που δεν είχε προχωρήσει στην απελευθέρωση των οδικών εμπορευματικών μεταφορών.
Πριν από τη δημόσια διαβούλευση, το σχέδιο εστάλη στην ΕΕ οπότε και η μεταβατική περίοδο μειώθηκε σε τρία έτη με τον κλάδο να αντιδρά έντονα με κινητοποιήσεις που προκάλεσαν ακόμα και την πολιτική επιστράτευση τους.
Παρά τις αντιδράσεις το νομοσχέδιο ψηφίζεται το Φθινόπωρο του 2010 από τη Βουλή. Σήμερα ένα περίπου χρόνο μετά ο νόμος αυτός θα αλλάξει και η απελευθέρωση θα γίνει άμεσα ώστε όποιος από τους πολίτες η τις εταιρείες επιθυμεί να μπορεί να λάβει άδεια χωρίς να πληρώσει (πάρα μόνο τα παράβολα).
Ο νόμος
Σύμφωνα με το νομο για την απελευθέρωση του κλάδου των φορτηγών και βυτιοφόρων Δ.Χ. η μεταβατική περίοδος θα διαρκούσε τρία χρόνια και θα γινόταν σε τρία στάδια με τελικό το Καλοκαίρι του 2013 οπότε και θα υπήρξε η πλήρη απελευθέρωση με το μηδενισμό της άυλης αξίας των αδειών αυτοκινήτων.
Πρακτικά, ο ενδιαφερόμενος από την απόκτηση άδειας φορτηγού Δ.Χ. θα έπρεπε να καταβάλει εισφορά, το ύψος της οποίας διαμορφώνεται βάσει του τόνου του οχήματος.
Έτσι, σταδιακά έως την 1η Ιουλίου 2013 η προβλεπόμενη από το νόμο εισφορά μειώνεται ανά έτος. Δηλαδή από 1/1/2011 το ποσό της εισφοράς μειώθηκε κατά 30%. Από 1/1/2012 το πόσο της εισφοράς θα μειωνόταν κατά 35% και από 1/1/2013 το ποσό της εισφοράς θα υποχωρούσε επίσης κατά 35%.
Με τον τρόπο αυτόν, έως την 1/7/2013 το κόστος απόκτησης μιας άδειας φορτηγού Δ.Χ. θα ήταν μηδενικό. Δηλαδή οι ενδιαφερόμενοι δεν θα υποχρεώνονταν να καταβάλουν ποσό εισφοράς αλλά μόνο διοικητικά τέλη (της τάξης των 500 ευρώ).
Πάντως μετά την ψήφιση του νόμου πάνω από 1.200 άδειες φορτηγών έχουν «αλλάξει χέρια» στη δευτερογενή αγορά από τον Ιανουάριο του 2011 με την τιμή της άδειας να διαμορφώνεται στο ένα δέκατο περίπου της τιμής που ίσχυε στην αρχή του χρόνου. Ειδικότερα οι τιμές των φορτηγών 40 τόνων διαμορφώθηκαν σε 10.000 έως 15.000 ευρώ όταν στο τέλος του 2010 έφταναν τα 100.000 ευρώ! Ωστόσο, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, οι περισσότεροι από τους ενδιαφερόμενους για να αποκτήσουν μία άδεια φορτηγού ή βυτιοφόρου Δ.Χ. περιμένουν τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ώστε να μη χρειαστεί να πληρώσουν το κόστος της άδειας, αν και είναι σαφώς μειωμένο βάσει του νόμου για την απελευθέρωση της αγοράς.
Σημειώνεται οτι πρόκειται για μία αγορά που αντιπροσωπεύει το 7% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος και εμφανίζει ετήσιο τζίρο 17,5 δισ. ευρώ.