Οι φωνές αμφισβήτησης για το εμβόλιο του covid- 19 αλλά και η αγωνία των πολιτών που αρνούνται να δεχτούν τον υποχρεωτικό εμβολιασμό τους, για την επόμενη ημέρα, φτάνουν πλέον, μέσα από ομαδικές ή και ατομικές προσφυγές στα δικαστήρια.
«Τσουνάμι» αιτήσεων κατά του υποχρεωτικού εμβολιασμού τους για τον κορωνοϊό, κατακλύζουν τα Πρωτοδικεία όλης της χώρας αλλά και το Συμβούλιο της Επικρατείας που θα έχει, όπως φαίνεται τον τελικό λόγο, στο «καυτό» θέμα για τους εργαζόμενους οι οποίοι μέχρι στιγμής παραμένουν είτε επιφυλακτικοί είτε «αρνητές» των εμβολίων.
Οι προσωρινές αποφάσεις των Πρωτοδικείων
Διάσπαρτες δικαστικές αποφάσεις από όλη την Ελλάδα που απορρίπτουν σε πρώτο βαθμό τις αιτήσεις των εργαζομένων σε δομές υγείας οι οποίοι είναι στην «πρώτη γραμμή» για τον εμβολιασμό τους, γίνονται «θέμα» στα σάιτ και γενικότερα στα ΜΜΕ, μολονότι είναι προδήλως κατανοητό πως η τελική απόφαση θα ληφθεί από τα ανώτατα δικαστήρια. Και συγκεκριμένα από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας όπου θα συζητηθεί στις 8 Οκτωβρίου η αίτηση ακύρωσης των 46 ανδρών της ΕΜΑΚ ενώ μέχρι τότε, ισχύει η απόφαση της Επιτροπής Αναστολών με την οποία έχει απορριφθεί η προσφυγή τους για να «παγώσει» το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού τους. Φαίνεται ωστόσο ότι προς το παρόν, η προσπάθεια να πειστεί η κοινή γνώμη για την ανάγκη εμβολιασμού έναντι covid- 19, περνά από τις εντυπώσεις που δημιουργούνται από τη Δικαιοσύνη.
Έτσι, οι απορριπτικές προσωρινές διαταγές που εκδίδονται από τα Πρωτοδικεία αποκτούν χώρο και προβολή στα ΜΜΕ αφού δίνουν το σαφές μήνυμα πως το άτυπο «κίνημα» κατά του υποχρεωτικού εμβολιασμού δεν μπορεί να έχει τύχη τουλάχιστον ενώπιον της Δικαιοσύνης. Τα απανωτά «όχι» από τα Μονομελή Πρωτοδικεία Βόλου και Κιλκίς στις αιτήσεις εργαζομένων Κοινωφελούς Επιχείρησης Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης ή στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» δείχνουν το «στίγμα» όλων των σχετικών προσωρινών αποφάσεων, ανά την Ελλάδα.
Η «σολομώντεια» γνωμοδότηση του Αρείου Πάγου
Ωστόσο, ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Λάμπρος Σοφουλάκης, με γνωμοδότησή του, απέφυγε επιμελώς να πάρει θέση όσον αφορά τη νομιμότητα του υποχρεωτικού εμβολιασμού, με αφορμή αίτηση δικηγόρου, παραπέμποντας ουσιαστικά σε σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίων Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). «Αποκλειστικά αρμόδιες να αποφανθούν, είναι οι εισαγγελικές και δικαστικές αρχές που θα επιληφθούν επί τη βάσει συγκεκριμένων κατά τα πραγματικά περιστατικά και στοιχεία συμπεριφορών, επ’ αφορμή μήνυσης, έγκλησης κ.λπ….
Να υπομνησθεί συναφώς, ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει ήδη επιληφθεί επί σχετικών με το θιγόμενο ζήτημα περιπτώσεων και πριν την εφαρμογή του νεαρού νόμου 4820/23-7-2021 (άρθρα 205- 206), όπως, για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό υπαλλήλων που υπηρετούν στις Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ), και τη διαγραφή νηπίου από δημοτικό παιδικό σταθμό (ΣτΕ 133/2021 Ολ. και 2387/2020, αντίστοιχα), δεχόμενο, ότι ο εμβολιασμός ως απαραίτητο μέτρο για την πρόληψη της διάδοσης και την καταπολέμηση μεταδοτικών ασθενειών, που συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία είναι συνταγματικώς ανεκτή πράξη, χάριν του δημοσίου συμφέροντος».
Ο κ. Σοφουλάκης προσθέτει στη γνωμοδότησή του: «Επιπλέον, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εκδόθηκε, η πρόσφατη από 9-4-2021 απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), επί εξέτασης υπόθεσης υποχρεωτικού εμβολιασμού που εφάρμοζε η Τσεχική Δημοκρατία, αναφορικά με συγκεκριμένες 10 μολυσματικές ασθένειες, η οποία έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, αφού δεν αποκλείει παρεμβάσεις οι οποίες συνάδουν με τις πρόνοιές του, όπως λ.χ. η προστασία της δημόσιας υγείας».
Στη χώρα μας το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού λόγω του Covid-19, προβλέπεται από το άρ. 206 παρ. 1 και 2 Ν. 4820/2021 που αναφέρει ότι «για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, εμβολιάζεται υποχρεωτικά κατά του κορωνοϊού COVID-19 όλο το προσωπικό των ιδιωτικών, δημόσιων και δημοτικών μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων και φροντίδας ατόμων με αναπηρία (ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό και υποστηρικτικό προσωπικό), καθώς και όλο το προσωπικό (ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό και υποστηρικτικό) σε ιδιωτικές, δημόσιες και δημοτικές δομές υγείας (διαγνωστικά κέντρα, κέντρα αποκατάστασης, κλινικές, νοσοκομεία, δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, μονάδες νοσηλείας, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας και Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας)».
Περαιτέρω, στην παρ. 4 του ιδίου άρθρου προβλέφθηκε ότι δεν υπέχουν την προρρηθείσα υποχρέωση «όσοι έχουν νοσήσει και για διάστημα έξι μηνών από τη νόσηση και όσοι έχουν αποδεδειγμένους λόγους υγείας που εμποδίζουν τη διενέργεια του εμβολίου».
Σύμφωνα πάντως αποφάσεις του ΕΔΔΑ του Στρασβούργου, το δικαίωμα στη ιδιωτική και οικογενειακή ζωή δεν παραβιάζεται από τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, όταν το μέτρο αυτό βασίζεται στην ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας. Επίσης, σύμφωνα με το ΕΔΔΑ, ο εμβολιασμός προστατεύει τόσο τους ίδιους τους πολίτες που εμβολιάζονται, όσο και αυτούς που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους.
Το κρίσιμο σημείο είναι ωστόσο αν η άρνηση των υπαλλήλων στον υποχρεωτικό εμβολιασμό μπορεί να επιφέρει εκτός από το μέτρο της αναστολής, της άδειας δηλ. άνευ αποδοχών και την απόλυση ως κύρωση. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα συνιστούσε ακραία και παράνομη κύρωση, υποστηρίζουν νομικοί οι οποίοι θεωρούν ότι θα πυροδοτούσε σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις.
Οι προσωρινές αποφάσεις των Πρωτοδικείων
Διάσπαρτες δικαστικές αποφάσεις από όλη την Ελλάδα που απορρίπτουν σε πρώτο βαθμό τις αιτήσεις των εργαζομένων σε δομές υγείας οι οποίοι είναι στην «πρώτη γραμμή» για τον εμβολιασμό τους, γίνονται «θέμα» στα σάιτ και γενικότερα στα ΜΜΕ, μολονότι είναι προδήλως κατανοητό πως η τελική απόφαση θα ληφθεί από τα ανώτατα δικαστήρια. Και συγκεκριμένα από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας όπου θα συζητηθεί στις 8 Οκτωβρίου η αίτηση ακύρωσης των 46 ανδρών της ΕΜΑΚ ενώ μέχρι τότε, ισχύει η απόφαση της Επιτροπής Αναστολών με την οποία έχει απορριφθεί η προσφυγή τους για να «παγώσει» το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού τους. Φαίνεται ωστόσο ότι προς το παρόν, η προσπάθεια να πειστεί η κοινή γνώμη για την ανάγκη εμβολιασμού έναντι covid- 19, περνά από τις εντυπώσεις που δημιουργούνται από τη Δικαιοσύνη.
Έτσι, οι απορριπτικές προσωρινές διαταγές που εκδίδονται από τα Πρωτοδικεία αποκτούν χώρο και προβολή στα ΜΜΕ αφού δίνουν το σαφές μήνυμα πως το άτυπο «κίνημα» κατά του υποχρεωτικού εμβολιασμού δεν μπορεί να έχει τύχη τουλάχιστον ενώπιον της Δικαιοσύνης. Τα απανωτά «όχι» από τα Μονομελή Πρωτοδικεία Βόλου και Κιλκίς στις αιτήσεις εργαζομένων Κοινωφελούς Επιχείρησης Κοινωνικής Προστασίας και Αλληλεγγύης ή στο πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» δείχνουν το «στίγμα» όλων των σχετικών προσωρινών αποφάσεων, ανά την Ελλάδα.
Η «σολομώντεια» γνωμοδότηση του Αρείου Πάγου
Ωστόσο, ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Λάμπρος Σοφουλάκης, με γνωμοδότησή του, απέφυγε επιμελώς να πάρει θέση όσον αφορά τη νομιμότητα του υποχρεωτικού εμβολιασμού, με αφορμή αίτηση δικηγόρου, παραπέμποντας ουσιαστικά σε σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίων Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). «Αποκλειστικά αρμόδιες να αποφανθούν, είναι οι εισαγγελικές και δικαστικές αρχές που θα επιληφθούν επί τη βάσει συγκεκριμένων κατά τα πραγματικά περιστατικά και στοιχεία συμπεριφορών, επ’ αφορμή μήνυσης, έγκλησης κ.λπ….
Να υπομνησθεί συναφώς, ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει ήδη επιληφθεί επί σχετικών με το θιγόμενο ζήτημα περιπτώσεων και πριν την εφαρμογή του νεαρού νόμου 4820/23-7-2021 (άρθρα 205- 206), όπως, για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό υπαλλήλων που υπηρετούν στις Ειδικές Μονάδες Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ), και τη διαγραφή νηπίου από δημοτικό παιδικό σταθμό (ΣτΕ 133/2021 Ολ. και 2387/2020, αντίστοιχα), δεχόμενο, ότι ο εμβολιασμός ως απαραίτητο μέτρο για την πρόληψη της διάδοσης και την καταπολέμηση μεταδοτικών ασθενειών, που συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία είναι συνταγματικώς ανεκτή πράξη, χάριν του δημοσίου συμφέροντος».
Ο κ. Σοφουλάκης προσθέτει στη γνωμοδότησή του: «Επιπλέον, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εκδόθηκε, η πρόσφατη από 9-4-2021 απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), επί εξέτασης υπόθεσης υποχρεωτικού εμβολιασμού που εφάρμοζε η Τσεχική Δημοκρατία, αναφορικά με συγκεκριμένες 10 μολυσματικές ασθένειες, η οποία έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, αφού δεν αποκλείει παρεμβάσεις οι οποίες συνάδουν με τις πρόνοιές του, όπως λ.χ. η προστασία της δημόσιας υγείας».
Στη χώρα μας το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού λόγω του Covid-19, προβλέπεται από το άρ. 206 παρ. 1 και 2 Ν. 4820/2021 που αναφέρει ότι «για επιτακτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, εμβολιάζεται υποχρεωτικά κατά του κορωνοϊού COVID-19 όλο το προσωπικό των ιδιωτικών, δημόσιων και δημοτικών μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων και φροντίδας ατόμων με αναπηρία (ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό και υποστηρικτικό προσωπικό), καθώς και όλο το προσωπικό (ιατρικό, παραϊατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό και υποστηρικτικό) σε ιδιωτικές, δημόσιες και δημοτικές δομές υγείας (διαγνωστικά κέντρα, κέντρα αποκατάστασης, κλινικές, νοσοκομεία, δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, μονάδες νοσηλείας, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας και Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας)».
Περαιτέρω, στην παρ. 4 του ιδίου άρθρου προβλέφθηκε ότι δεν υπέχουν την προρρηθείσα υποχρέωση «όσοι έχουν νοσήσει και για διάστημα έξι μηνών από τη νόσηση και όσοι έχουν αποδεδειγμένους λόγους υγείας που εμποδίζουν τη διενέργεια του εμβολίου».
Σύμφωνα πάντως αποφάσεις του ΕΔΔΑ του Στρασβούργου, το δικαίωμα στη ιδιωτική και οικογενειακή ζωή δεν παραβιάζεται από τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, όταν το μέτρο αυτό βασίζεται στην ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας. Επίσης, σύμφωνα με το ΕΔΔΑ, ο εμβολιασμός προστατεύει τόσο τους ίδιους τους πολίτες που εμβολιάζονται, όσο και αυτούς που δεν μπορούν να εμβολιαστούν για ιατρικούς λόγους.
Το κρίσιμο σημείο είναι ωστόσο αν η άρνηση των υπαλλήλων στον υποχρεωτικό εμβολιασμό μπορεί να επιφέρει εκτός από το μέτρο της αναστολής, της άδειας δηλ. άνευ αποδοχών και την απόλυση ως κύρωση. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα συνιστούσε ακραία και παράνομη κύρωση, υποστηρίζουν νομικοί οι οποίοι θεωρούν ότι θα πυροδοτούσε σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις.
Πηγή: zougla.gr