Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2024

Ξυστά απ' τις κόκκινες γραμμές, προς αποφυγή νέων Ιμίων


ΑΡΘΡΟ

Η βαριά ατζέντα με τις ''κόκκινες γραμμές'' Ελλάδας-Τουρκίας είναι μπροστά μας ενόψει της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Γεραπετρίτη-Φιντάν στις 8 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Οι προσδοκίες ωστόσο είναι... χαμηλής πτήσης δεδομένου...  

 
ότι έχει ξεκαθαριστεί με σαφήνεια από τη μεριά μας ότι δεν είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε ζητήματα κυριαρχίας.

Η Άγκυρα προβάλλει διαχρονικά την οριοθέτηση του Αιγαίου με βάση το δόγμα της ''Γαλάζιας Πατρίδας'' της, στο οποίο απαντάμε εμείς με αδιαπραγμάτευτη την υπεράσπιστη των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας βάσει πρωτίστως της λογικής των θαλασσίων ζωνών και δευτερευόντως του ιστορικού, νομικού και διπλωματικού υπόβαθρου που μας διασφάλισαν οι Συνθήκες χάραξης των συνόρων μας με την Τουρκία (Λωζάνης, 1923, και Παρισίων, 1947).

Απορίας άξιο αυτό, γιατί μπορεί να μας παγιδέψει. Μπορεί να μας παγιδεύσει το γεγονός ότι ορίζουμε ''σηματοδότη'' επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών τη Χάγη, απ' τη στιγμή που ούτε αυτή ούτε ο ΟΗΕ με το Συμβούλιο Ασφαλείας έχουν δικαίωμα επί της εθνικής κυριαρχίας των χωρών, γιατί δεν αποτελούν διεθνή κυβέρνηση.

Επιπλέον, με αφορμή την προσφυγή μας αυτή, η Τουρκία θα βρει ευκαιρία να υπερβεί το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982) και να βάλει στο Τραπέζι των διαπραγματεύσεων όλες τις διεκδικήσεις της από την Ελλάδα υπό την απειλή του πολέμου (casus belli)

Επειδή έχει σκοπό μάλιστα τη διεύρυνση της ατζέντας της στα όρια της ''Γαλάζιας Πατρίδας'', δεν πρόκειται να υπογράψει κανένα συνυποσχετικό με επίδικο αντικείμενο αποκλειστικά την οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας, με την Ελλάδα, όπως ονειρεύεται ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Η διεύρυνση όμως της τουρκικής ατζέντας αγγίζει τις ''κόκκινες γραμμές'' των εθνικών συμφερόντων μας. δηλαδή την πλήρη αποστρατιωτικοποίηση και την εδαφική κυριαρχία των νησιών και βραχονησίδων του Αιγαίου.

Την ελληνική εδαφική κυριαρχία τους θέτοντας ταυτόχρονα ζήτημα υφαλοκρηπίδας, για να παρουσιάσει περιοχές που ανήκουν στα διεθνή ύδατα ως ''αμφισβητούμενες ζώνες''. 'Γκρίζες ζώνες'', δηλαδή, στο Αιγαίο, ώστε - παρακάμπτοντας τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας (προβλέψεις δικαιώματος επέκτασης των ΕΧΥ στα 12 νμ) - να μπορεί η Τουρκία να διεκδικήσει κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, θέτοντάς τα εκ των προτέρων υπό αμφισβήτηση με στόχο την απαγόρευση κάθε δραστηριότητας στα διεκδικούμενα από αυτήν νησιά, μικρονήσια και βραχονησίδες, χωρίς την έγκρισή της.

''Προχθές'' (2020-Ορούτς Ρέις) είδαμε να το επιχειρεί επί τρίμηνο με επιτυχία 6-7 μίλια μόλις απ' το Καστελόριζο εντός των Ελληνικών Χωρικών Υδάτων. ''Χθες'' έκανε το ίδιο στην Κάσο παρακάμπτοντας τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, για να θέσει υπό αμφισβήτηση τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στη θαλάσσια ζώνη μεταξύ 28ου-32ου μεσημβρινού, την οποία αφήσαμε χωρίς ελληνική επήρεια (κυριαρχία) στο έλεος της τουρκικής βουλιμίας (λόγω της ημιτελούς ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας του '20), κι ας έχει καθισμένα επάνω της πολύτιμα νησιά μας (Ν. Ρόδος, Καστελόριζο, Κάσος, Κάρπαθος, Κρήτη).

Και σήμερα (24/10/'24) - λίγες μέρες πριν τη συνάντηση του ΥΠΕΞ της Χακάν Φιντάν με τον Έλληνα ομόλογό του Γιώργο Γεραπετρίτη στην Αθήνα - η Άγκυρα επανέρχεται στο μοτίβο των εδαφικών διεκδικήσεων σε βάρος μας εκδίδοντας NAVTEX (στην οποία απάντησε ήδη η Αθήνα δια ρηματικής διακοίνωσης) - με αφορμή την έκδοση ελληνικής για ερευνητικές εργασίες εγκατάστασης καλωδίου μεταξύ Χίου και Λέσβου από το πλοίο O/V AEGAEO (20 – 25 Οκτωβρίου) - πείθοντας και τους αιθεροβάμονες ακόμα της ''ελληνοτουρκικής φιλίας'' για τα υπονομευτικά σχέδιά της σε βάρος της ελληνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας.

Κι αυτό γιατί χαρακτηρίζει ''τουρκική'' την υφαλοκρηπίδα μεταξύ Χίου-Λέσβου στο βόρειο Αιγαίο και τα ''όρια ασαφή'' (άρα,για τον λόγο αυτό, πρέπει να οριοθετηθούν). Συνελόντι ειπείν η Τουρκία θέλει να ''γκριζάρει'' όλο το Αιγαίο επικαλούμενη με θράσος ότι αυτά τα νησιά βρίσκονται σε τουρκική υφαλοκρηπίδα (εμφανής η προσπάθειά της να μετατρέψει τα διεθνή ύδατα σε ''αμφισβητούμενη'' από την ίδια - άρα υπό διαπραγμάτευση στη Χάγη - περιοχή)...

Η Άγκυρα, ουσιαστικά, επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα επί του πεδίου με βάση τη θεωρία της ότι η τουρκική υφαλοκρηπίδα διαπερνά τα ελληνικά νησιά και, ως εκ τούτου, τίποτα δεν δικαιούται να κάνει η Ελλάδα στο Αιγαίο επί του εδάφους τους χωρίς την έγκρισή της!!!

Πέτυχε κάτι, επ' αυτού, μέχρι στιγμής; Και βέβαια πέτυχε, όπως προείπαμε. Και πέτυχε πολλά περισσότερα από όσα ήλπιζε χάρη στη δική μας ολιγωρία, ευπιστία και φοβικότητα προ του κινδύνου διατάραξης των ''ήρεμων νερών'' (που ποτέ δεν ήταν ''ήρεμα'', μεταξύ μας, έστω κι αν έδειχναν έτσι) με πιθανότητα ανάφλεξης στο Αιγαίο.

Μια σειρά κινήσεων της Άγκυρας απ' το 2020 μέχρι σήμερα - περιλαμβανομένων και παράπλευρων προκλήσεων, όπως το Τουρκο-αιγαίο, τα σχεδιαζόμενα ''τουρκικά πάρκα'' κόντρα στα ελληνικά (που προανήγγειλε από τον Απρίλιο του '24 ο Κυριάκος Μητσοτάκης), το σοβαρό περιστατικό της Κάσου και ένα εξίσου σοβαρό τελευταίο - είναι οι κρίκοι μιας αλυσίδας στρατηγικών μεθοδεύσεων της Τουρκίας με σκοπό να ''παγώσει'' κάθε είδους ελληνική δραστηριότητα στο Αιγαίο.

Κι αυτό το πετυχαίνει σταδιακά χάρη και στις δικές μας φοβικές αντιδράσεις, αποστασιοποιήσεις και επιπολαιότητες οι οποίες συνεχίζονται και στο νυν κυβερνητικό σχήμα εξυπηρετώντας τα σχέδια της Τουρκίας. Το αποκάλυψε ο Γιώργος Γεραπετρίτης, πρόσφατα, κατά την ενημέρωση των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας οι οποίοι είναι στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας.

Αποκάλυψε δηλαδή με έμμεσο πλην σαφή τρόπο - στην αίθουσα 151 της Βουλής, όπου δέχτηκε και ερωτήσεις βουλευτών για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας με την Τουρκία - δύο σημαντικά δεδομένα που δεν ήταν γνωστά ευρέως και έχουν τη σημασία τους, γιατί επιβεβαιώνουν τα αρνητικά που προείπα:

1. Ότι όταν ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών, το Κυπριακό δεν είχε καν μπει στην ατζέντα του ΟΗΕ προς συζήτηση (καμπάνα ευθύνης στον πρώην ομόλογό του Ν. Δένδια) και...

2. Ότι το τουριστικό, χωροτοξικό μοντέλο που αφήνει χωρικά ασύδοτη την τουριστική ανάπτυξη και προβλέπει πως ''ακατοίκητα νησιά και βραχονησίδες απαγορεύεται να έχουν οικονομική-τουριστική δραστηριότητα'', ήταν σχέδιο των υπουργείων Περιβάλλοντος/Ενέργειας (βλ. Θεόδωρος Σκυλακάκης) και Τουρισμού (βλ. Όλγα Κεφαλογιάννη), στο οποίο δεν είχε ανάμειξη ο ΥΠΕΞ μας.

Σχέδιο ζημιογόνο για εθνικούς λόγους (εξ ου και το έντονο ύφος του Γιώργου Γεραπετρίτη στην τρίωρη ενημέρωση), δεδομένου ότι η Ελληνική Κυβέρνηση έδωσε την εντύπωση ότι απεμπολεί δικαιώματά μας ικανοποιώντας σχετικό τουρκικό αίτημα μέσω της νομοθετικής πρωτοβουλίας των υπουργείων Τουρισμού και περιβάλλοντος.

Και η εθνική ζημιά θα επεκτεινόταν - αν περνούσε η εν λόγω πρωτοβουλία - και σε οικονομικό-τουριστικό επίπεδο. Λόγος που ξεσήκωσε ζωηρές αντιδράσεις και αρνητικά σχόλια τον περασμένο Σεπτέμβριο από επιστημονικούς φορείς, εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και περιβαλλοντικές οργανώσεις ς.

Σημειωτέον ότι η χρήση Παρατατικού οφείλεται στο ευχάριστο γεγονός ότι αυτό που παρουσίασε πρώτη η ΕΣΤΙΑ ως ''δώρο του Μητσοτάκη στον Ερντογάν κάνοντας 'γκρίζες' όλες τις βραχονησίδες και τα μικρονήσια μας που βρίσκονται σε απόσταση 10 μιλίων από τα θαλάσσια σύνορα'' (δείγμα επιβεβαιωτικό η εκδίωξη βοσκού από τη νησίδα Σύρνα) - αναιρέθηκε, τελικά.

Αναιρέθηκε το νομοσχέδιο που αφαιρεί ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα από νησίδες και βραχονησίδες. Έπιασε τόπο η ερώτηση του βουλευτή Λέσβου, Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου Παναγιώτη Παρασκευαῒδη (ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ), που έθεσε πρώτος το ζήτημα στη Βουλή, γιατί απ' αυτόν ξεκίνησαν όλα και έτσι άρχισαν να αποκαλύπτεται το κατάπτυστο νομοσχέδιο το οποίο ''εν κρυπτώ'' κάποιοι ετοιμάζονταν να περάσουν...

''Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται και άλλα που λέγονται και δεν γίνονται'', έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και με το σκεπτικό αυτό κατά νου επαναστρατιωτικοποίησε και εξόπλισε ''αθόρυβα'' τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ως πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης, ώστε να είναι ετοιμοπόλεμα σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης για να μην την πάθουν όπως το '74 η Κύπρος.

Αυτή η στρατηγική τακτική, δυστυχώς, θεωρήθηκε παρωχημένη το 1995 και έπαψε να ακολουθείται. Έτσι, αντί να συνεχίσουμε τη θωράκιση των νησιών, των μικρονήσων και των βραχονησίδων μας με κάθε τρόπο, εμείς αρχίσαμε περιοδείες επισήμων σ' αυτά προβάλλοντας στον τηλεοπτικό φακό τα... κατορθώματά μας.

Δυο μήνες μετά, ακολούθησαν τα εφιαλτικά γεγονότα στα Ίμια (1996) και ύστερα από 28 χρόνια ήμασταν έτοιμοι να πέσουμε οικειοθελώς στην παγίδα των Τούρκων στο παρά πέντε κυριολεκτικά, δημιουργώντας νέα Ίμια αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας από την Τουρκία και ''γκριζάροντας'' με ευθύνη μας απροσδιόριστο αριθμό νησίδων και βραχονησίδων μας.

Ευτυχώς, αποσοβήθηκε αυτό και έτσι οι διωγμένοι βοσκοί της Σύρνας στο Καρπάθιο Πέλαγος και τις βραχονησίδες δίπλα στην Αστυπάλαια (Αδέλφια, Αγία Κυριακή, Ζαφορά, Καράβια και Αυγό) πήραν την εκδίκησή τους και ευχής έργο θα είναι να επιστρέψουν...

Κρινιώ Καλογερίδου